Ayrımcı-ırkçı hezeyanlar
18.01.2021 - 13:32Türkiyeliler, Suriyelilere bedel mi ödetiyor?
Evet.
Neden?
Çünkü ekonomi kötü, pandemiyle mücadele yetersiz, adaletsizlik her yerde.
“Psikolojik araştırmalara göre kendi sorunlarıyla baş edemeyen insanlar öfkesini başkalarına yönlendirirmiş. Konu toplumsal bir sorunsa öfke en zayıf halka üzerinde yoğunlaşırmış.” Verdiğim bu bilgi doğrultusunda bir değerlendirme yapılırsa ayrımcı ve ırkçı insanlar az da olsa mazur görülebilir, politikacılar ve gazeteciler mazur görülemez, Suriyelilerle ilgili yalan haber yapanlar mazur görülemez. Ayrımcı ve ırkçı olanlarla mücadelenin ilk sırasında onların yalanlarını ifşa edip gerçek bilginin yayılmasını sağlamak; onların zehirli sözlerini, zararlı yayınlarını geçersizleştirmek olmalı.
Sosyal medyada yine Suriyeli bir sığınmacı üzerinden ırkçı hezeyanlar yükseldi. Son günlerde, Tweeter kullanıcılarından birinin "PTT'den 800 TL maaş almaya gelen Suriyeli" diyerek paylaştığı bir video var. Paylaşımı yapan kişinin duvarında ayrımcı, ırkçı söylemlerin bini bir para. Doğrulara kulaklarını tıkamış bu insanlar, bu maaşın devlet tarafından Suriyelilere verildiğini sanıyor. Oysa AB’nin Türkiye’deki Mülteciler için Mali Yardım Programı (FRIT) başta olmak üzere birçok dernek ve kuruluş, mültecilerin temel ihtiyaçlarını karşılanması ve mülteci çocukların eğitimleri için Türkiye'ye yardımda bulunuyor. Türkiye’deki Mülteciler için Mali Yardım Programı (FRİT) ismiyle oluşturulan fon ise her biri 3 milyar euro tutarında iki eşit dilime bölünmüş olan toplam 6 milyar euro bir bütçeye sahip. Şimdiye kadar 2,7 milyar euroluk kısmı Türkiye’ye ödenen, 4,3 milyar eurosu sözleşmeye bağlanan fonun tamamının Türkiye’ye ödenmesinin en geç 2025 yılında tamamlanacağı söylenmekte.
Tweeter’da videoyu yayımlayan kişinin bu haberlere ulaşması zor mu? Hayır. Çünkü ulaşmak istemiyor, çünkü vicdanının sesini kaybetmiş, çünkü her durumda kendisi doğru, çünkü o bir ırkçı, kendinden başkasını düşünmez, çünkü milliyetçilik-ırkçılık yolunda her yol mubah, istediği videoyu çeker istediği gibi yayımlar.
Bütün bunlara rağmen sevindirici olan, Tweeter’daki bu paylaşıma karşı tepkilerin çokluğu: Birincisi PTT’deki adamın habersiz bir şekilde görüntülerinin çekilip adamın rencide edilmesi, ikincisi "benim vergimle Suriyelilere maaş ödeniyor" sözleri tepkilere yol açmış.
Aralık 2020 itibariyle Türkiye’de geçici koruma altında kayıtlı Suriyeli sayısı 3 milyondan fazla. Ortaya atılan iddialarla birlikte mültecilere karşı kin ve nefret yer yer körükleniyor. Bu nedenle yanlış bilinen doğruları daha çok söylemek gerekiyor. Suriyelilerin içinde bulunduğu şartlar defalarca dile getirildi. Vicdanı ve kalbi olanlar için, sınıf mücadelesini bilen insanlar için yanlış bilinen doğruları bugün yine yazacağım:
1. Suriyeliler hastanede sırada bekliyorlar:
Hastane poliklinik hizmetlerinde muayene öncelik sırası Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan genelge ile belirlenmiştir. Bu genelgeye göre Suriyelilerin hastanelerde yasal önceliğinin olduğuna dair bir ifade bulunmamaktadır. Yasal öncelik acil vakalar, engelli hastalar, hamileler, hizmetteki askeri personel, şehit yakınları, gazi ve gazi yakınları, 65 yaş üstü hastalar ile yedi yaşından küçük çocuklara verilmektedir. Hastalar Suriyeli oldukları için yasal öncelik kazanmazlar.
2. Suriyeliler su, elektrik ve doğalgaz faturası ödüyor:
Sosyal medyada sık sık gündeme getirilen iddiada, Suriyelilerin elektrik, su ve doğalgaz faturası ödemediği belirtilmektedir. Bu iddiayı desteklemek için de bedelsiz olan bazı faturaların görselleri paylaşılmaktadır. Son olarak Konya Büyükşehir Belediyesi KOSKİ Genel Müdürlüğünün Suriyeli bir aboneye ait bedelsiz su faturası paylaşılmış ve bu fatura üzerinden Suriyelilerin fatura ödemediği iddia edilmişti. Paylaşılan faturanın alt kısmında yer alan uyarıda “Kullanım miktarı düşük olduğundan dolayı su kullanımının faturalandırılmadığı” yazmakta. Fakat bu kısım bilinçli olarak gizlenmiş ve Suriyelilerin faturalarının hep sıfır lira geldiği iddia edilmişti. KOSKİ’den yapılan açıklamada bu durumun sadece Suriyelilere özel bir durum olmadığı, tüm aboneler için geçerli olduğu, su kullanımı belirli bir sınırın altında olması durumunda faturanın sıfır lira olarak geldiği belirtilmiştir.
3. Devlet Suriyeli öğrencilere 1200 lira burs veriyor:
Suriyeli üniversite öğrencilerinin 1200 lira burs aldığı iddiası doğru fakat 1200 liranın tamamının devlet tarafından karşılandığı ve devletin Türk vatandaşı öğrencilerden daha çok bir miktarı Suriyeli öğrencilere verdiği iddiası yanlış. Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB) tarafından yapılan açıklamada, Suriyelilere verilen 1200 liralık bursun finansal kaynağının %85’i Avrupa Birliği tarafından, geriye kalan %15’lik kısım ise ulusal kaynaklardan karşılanmakta olduğu belirtilmiştir. Yani 1200 liralık bursun 1.020 lirası AB’den 180 lirası ise devletin kendi kaynaklarından karşılanmaktadır. 2016-2017 yılında bu burslardan 1.425 Suriyeli öğrenci yararlanmıştır. Program kapsamında toplam 5 bin öğrenci burs olanaklarından faydalanmaktadır.
4. Suriyeliler 5 yıl sonra Türk vatandaşı olamayacak:
5901 nolu Türk Vatandaşlık Kanununda, Türk Vatandaşlığının nasıl kazanıldığı ile ilgili şartlar açıkça belirtilmiştir. Türkiye’de bulunan Suriyeliler “Geçici Koruma” statüsüne sahiptir. Geçici koruma kapsamında olan kişiler ister 5 yıl Türkiye’de kalsınlar ister daha fazla Türkiye’de kalsınlar bu yolla Türk Vatandaşı olamazlar. Geçici koruma altındakilerin evlilik yoluyla da Türk vatandaşı olma hakları yoktur. Geçici koruma altında olan Suriyelilerin Türk Vatandaşı olabilmesi için tek yok “istisnai vatandaşlık”tır. İstisnai vatandaşlık Türkiye’ye sanayi tesisleri getiren veya bilimsel, teknolojik, ekonomik, sosyal, sportif, kültürel, sanatsal alanlarda olağanüstü hizmeti geçen ya da geçeceği düşünülen ve ilgili bakanlıklarca haklarında gerekçeli teklifte bulunulan kişilere verilmektedir. İçişleri Bakanlığı tarafından istisnai olarak vatandaşlık verilen Suriyeli sayısı 15 Kasım 2018 tarihi itibarıyla 59 bin 747 kişidir. Suriyelilerin 5 yıl sonra vatandaşlık kazanması gibi bir durum söz konusu değildir.
Yukarıda yazılanlara rağmen ırkçılar durmayacaktır ama yapılacak çalışmalar onları geriletecektir. Rencide edici Tweeter paylaşımına olumlu tepkilerin çokluğunu sağlayan bugüne kadar yapılan mücadeledir. Irkçılıkla mücadele yolunda hem Türkiye’de hem Dünya’ da çok yol kat edildi. Mücadeleye devam!
Figen Dayıcık Fırat
(gocmeniz.org)