"İstanbul'da Suriyeli Sığınmacılara Yönelik Tutumlar" başlıklı araştırmada 1636 kişiyle yüz yüze mülakat yöntemiyle görüşüldü.
Araştırmanın raporu İstanbul Politik Araştırmalar Enstitüsü (IstanPol) tarafından yayımlandı.
Araştırmacılar Edgar Şar ve Nezih Onur Kuru'nun hazırladığı raporda şu görüşlere yer verildi:
Tarihte en büyük mülteci akınlarından biriyle sonuçlanan Suriye iç savaşında 5,6 milyon kişi ülkesini terk etti. Ülkelerini terk eden Suriyeli göçmenlerin yüzde 65’i (3,6 milyon) Türkiye’ye göç etti. Göç İdaresi’nin verilerine göre İstanbul’da kayıtlı Suriyeli göçmen nüfusu 496 bindir. BM Uluslararası Göç Örgütü’nün Haziran-Temmuz 2019 döneminde gerçekleştirilen araştırmasına göre İstanbul’da kayıtlı ve kayıtsız toplam 963 bin Suriyeli göçmen yaşamaktadır.
Suriyeli göçmenlerle temas
Katılımcıların yüzde 62’si park ve meydanlarda, yüzde 69’u çarşı-pazar-AVM’de, yüzde 52’si oturduğu sokakta ve yüzde 44’ü çalıştığı yerde Suriyeli göçmenlerle her gün karşılaştığını ifade ediyor. Katılımcıların yüzde 17’si Suriyeli göçmenlerle aynı binada yaşamaktadır. Fakat görüşülen İstanbulluların yüzde 78’i herhangi bir Suriyeli göçmenle iletişim kurmamaktadır.
Suriyeli göçmenlerle ilgili tehdit algıları
İstanbulluların yüzde 92’si Suriyeli göçmenleri ekonomik veya güvenlik açısından tehdit olarak görmüyor. Tehdit olarak görenlerin oranı sırasıyla yüzde 7,9 ve 7,4. İYİ Parti ve MHP seçmenleri arasında tehdit algıları ortalamanın üzerinde.
Suriyeli göçmenlere yönelik tutumlar
İstanbul’da katılımcıların yüzde 78’i, hükümetin Suriyeli göçmenlere Türk vatandaşlarına davrandığından daha iyi davrandığını düşünmektedir. Bu oran İYİ Parti seçmeninde yüzde 99, CHP seçmeninde ise yüzde 82’ye ulaşmaktadır.
Suriyeli göçmenlerin savaş mağduru olduğuna inananların oranı yüzde 64’tür. Milliyetçi, faşist partilerin seçmenleri (İYİ Parti ve MHP), diğer seçmenlere göre daha yüksek düzeyde Suriyeli göçmenlere karşı önyargılıdır.
Suriyeli göçmenlere yönelik kolektif eylemler, şiddet eğilimi ve sosyal mesafe
Suriyeli göçmenlere yönelik maddi yardımlara katılma eğilimi yüzde 7,4’tür.
“Suriyeli göçmenlere karşı toplu yürüyüş” eylemine katılma eğilimi yüzde 34,3; “Suriyeli göçmenlere karşı toplu imza” konusu yüzde 42,6 seviyesindedir. MHP ve İYİ Parti seçmenleri toplu eylemlerde öne çıkmaktadır.
Suriyelilerin sığınmacılığının sona erdiğini, Suriye’ye geri gönderilmeleri gerektiğini söyleyenlerin oranı yüzde 60’tır. Uzun süreli oturum izni ve vatandaşlığa destek oldukça düşüktür.
Suriyeli göçmenlerle komşuluk ve Suriyeli göçmenleri akşam yemeğinde ağırlama eğilimi yüzde 50’dir.
Suriyeli göçmen kişi tacizle suçlandığında yüksek düzeyde şiddet eğilimi göstermeye meyilli olanların oranı yüzde 36’dır.
Milliyetçi seçmenin Suriyeli göçmenlere yönelik hoşgörüsüz tutumu beklentilerle çelişmemektedir, ancak ele alınan diğer konularda ortalama olarak daha hoşgörülü bir tutum ortaya koyan HDP seçmenlerinin, Suriyeli göçmenler konusunda milliyetçi, faşist partiler seviyesinde hoşgörüsüzlük göstermesi şaşırtıcıdır.