Gerçek işsiz sayısı nedir?
10.06.2020 - 17:43Koronavirüs salgını sırasında işini kaybedenlerle birlikte Türkiye'de kaç kişi işsiz durumda?
TÜİK, bugün yayınladığı Mart 2020 Hanehalkı İşgücü Araştırmasında, Covid-19 salgınına rağmen Mart ayında işsizliğin azaldığını, işsiz sayısının 4 milyon, işsizlik oranının yüzde 13,2 olduğunu açıkladı.
Covid-19 salgını büyük bir istihdam depremine yol açtı. Yüz binlerce işyeri kapandı, devasa bir iş ve istihdam kaybı yaşandı. Buna rağmen TÜİK bir mucizeye imza attı ve işsizliği düşürdü! İstihdamda yaşanan büyük kayba rağmen TÜİK’in işsizliği düşürmesinin elbette gerçekle ilgisi yok. TÜİK’in hesaplama yöntemiyle istihdam ve iş kaybının gerçek boyutlarını anlamak mümkün değil.
DİSK, işsizlik verilerini, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)’nun yöntemleri ile tekrar hesapladı. Rapordaki görüşler özetle şöyle:
TÜİK’in işsizlik hesaplama tekniği Covid-19 gibi bir salgın döneminin etkilerini yansıtmaktan uzak. TÜİK, araştırmanın yapıldığı referans haftasından geriye doğru 4 hafta içinde iş arayanları işsiz sayıyor. Oysa Covid-19 döneminde yaygın olarak işten çıkarma yerine kısa çalışma ödeneği ve ücretsiz izin ödeneği kullanılması nedeniyle milyonlarca işçi çalışmadığı halde istihdamda gözüküyor.
Bugüne kadar 3,5 milyon işçi için kısa çalışma ödeneği başvurusu yapıldı ve 1 milyona yakın işçi ücretsiz izin ödeneği alıyor. Kısa çalışma ödeneği ve ücretsiz izin ödeneği alan işçiler iş aramadıkları için işsiz sayılmıyorlar.
Öte yandan, kayıt dışı veya kendi hesabına çalışıp işsiz kalanların önemli bir bölümü salgın nedeniyle iş arama eğiliminde olmadığından, işgücü piyasasının dışına çıktılar ve onlar da işsiz sayılmadı.
ILO metodolojisinden yararlanarak yaptığımız hesaplamaya göre Covid-19 nedeniyle meydana gelen iş kaybı 5,5 milyon kişi oldu. Mart 2019’a göre geniş tanımlı işsiz sayısı 6 milyon kişi artarak 13 milyon 385 bine yükseldi. 33 milyon 966 bin olarak dikkate aldığımız geniş işgücüne göre revize edilmiş geniş tanımlı işsizlik oranı ise yüzde 39 olarak hesaplandı.