MMO: Çalışma yaşamı sosyal devlet ilkeleri gereğince yeniden düzenlenmeli

TMMOB Makina Mühendisleri Odası, 28 Nisan Dünya İş Sağlığı ve Güvenliği Günü dolayısıyla bir basın açıklaması yaptı. Basın açıklamasından başlıklar şöyle:

Covid-19 Pandemi/Salgın süreci dolayısıyla işçi sağlığı- güvenliği ve çalışma yaşamının acil sorunları, bu yılki 28 Nisan Dünya İş Sağlığı ve Güvenliği Günü’nün başlıca konusudur. 

Bütün dünyayı etkileyen Covid-19 Pandemi süreci, işçi sağlığı ve iş güvenliği kavram ve uygulamalarının önemini bir kez daha ortaya koydu. Çalışanlar salgınla daha çok karşı karşıya kaldı. Kapitalist sistemin acımasız sınıfsal ayrımcılığı bir kez daha ortaya çıktı. 

Pandemi, emperyalist-kapitalist dünyanın “küreselleşme”sinin ve neoliberal “yeni dünya düzeni”nin işçilerin/emekçilerin düzeni olmadığını, sosyal devletten vazgeçmenin işçiler, emekçiler, kendi emeği ile geçinenler için yıkım oluşturduğunu bir kez daha gözler önüne serdi. 

Özellikle kısmi süreli işçiler, geçici işçiler, kadın, çocuk, göçmen işçiler, ev işlerinde çalışanlar için sosyal koruma sistemlerindeki eksiklik ve acımasız çalışma koşulları, şimdi daha da görünür oldu. Milyonlarca yeni işsiz ortaya çıktı.

İşsizlik Fonu kaynakları ve bütçedeki diğer kaynaklar, milyonlarca emekçi onlardan yararlanamazken, sermayeye kaynak olarak aktarılmaya devam etmektedir. 

Bu gerçeklerden hareketle yapılması gereken acil düzenlemeler şunlardır:

• Kapitalizmin 40 yılı aşan neoliberal döneminde tasfiye edilen sosyal devlet ilkesi hatırlanmalı, sosyal devletin gerektirdiği politikalara dönülmelidir.

• Sağlıklı yaşam hakkı, sağlıklı koşullarda çalışma, nitelikli ve ücretsiz sağlık hizmetine ulaşabilme hakları, öncelikli insan haklarındandır. Özel hastaneler kamulaştırılmalıdır.

• Salgın süresince zorunlu ve acil işler dışındaki tüm işler durdurulmalıdır. Zorunlu çalışılan işyerlerinde bulaşmayı ortadan kaldırılacak önlemler alınmalı, COVİD-19 tespit edilen işyerlerinde faaliyetler durdurulmalıdır.

• Durdurulan işlerde çalışanlara, herhangi bir ücret kaybına yol açmaksızın İşsizlik Fonu’ndan ödeme yapılmalıdır. İşsizlik Fonu ödemelerindeki ön koşullar pandemi sürecinde uygulanmamalıdır. Pandemi döneminde Fon’dan yapılan ödemeler, ileride işsiz kalınması durumunda “mahsuplaşma”  gerekçesi olmaktan çıkarılmalıdır.

• COVİD-19 vakaları, başka bir değerlendirmeye gerek duymaksızın iş kazası ve meslek hastalığı olarak kabul edilmelidir. 6331 sayılı İş Sağlığı Kanunu’nda var olan “çalışmaktan kaçınma hakkı” talepleri hemen kabul edilmelidir.

• İşten çıkarma ve ücretsiz izin yasaklanmalıdır. Kayıt dışı çalışmakta iken işini kaybeden işçilere en az asgari ücret düzeyinde destek sağlanmalıdır.

• Köprü, tünel, otoyol, havaalanı, şehir hastanesi vb. yerler için verilmiş olan yolcu, araç, hasta garanti ödemeleri durdurulmalı, bu kaynaklar, işsiz kalanlar ve işyerlerini kapatmak zorunda kalanlara destek olarak verilmelidir.

İlginizi çekebilecek diğer yazılar