Koronavirüs salgını yetersiz önlemler yüzünden durdurulamazken, 31 şehirde hafta sonu sokağa çıkma yasağı ilan edildi.
Yüksek vaka sayısı ve ölüm oranlarındaki artışla birlikte AKP hükümeti, enfeksiyonun yayılmasını geriden takip eden ve alelacele alınmış bir karara daha imza attı.
Karar, yasak başlamadan iki saat önce duyuruldu. İstanbul, Ankara, İzmir gibi enfeksiyonun yayıldığı başlıca şehirlerde, marketler, fırınlar ve bakkallar önünde uzun kuyruklar oluştu.
Dükkanlara akın eden kalabalıklarla birlikte, market ve fırın işçilerinin, küçük esnafın sağlığı da tehlikeye atıldı.
Sokağa çıkma yasağının tepeden inme gelişi, halkın temel ihtiyaçlarını nasıl karşılayabileceğinin önceden belirtilmemesi ve bilgilendirilmemesi sonucu gece vakti oluşan izdiham, salgınında yeni bir dalgaya sebep olabileceği endişelerini de beraberinde getirdi.
İki saatlik alışveriş çılgınlığının verdiği zarar, iki gün boyunca sürecek yasakla salgını yavaşlatmak konusundaki elde edilecek kazançtan daha fazla olabilir.
Dünyada salgına karşı sokağa çıkma yasaklarının yol açacağı muazzam sorunlar, Türkiye'de görüldü.
Üretim devam edecek
Büyükşehirlerdeki sokağa çıkma yasağı, 12 Nisan Pazar geceyarısı son buluyor.
Pazartesi hayat kaldığı yerden devam edecek. İşe gitmek zorunda olanlar toplu taşıma araçlarını doldururken, sağlık önlemlerinin alınmadığı işyerlerinde risk altında çalışacak.
Koronavirüs salgınının yayılması, çalışması zorunlu olan sektörler dışında tüm üretimin durdurulması, halkın temel ihtiyaçlarının devlet tarafından karşılanması, sağlık ve sosyal güvenlik sisteminin güçlendirilmesiyle mümkün olabilir.
Fakat dünyadaki bir çok ülke gibi Türkiye'de de yönetenler, üretimin durmamasını istiyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, yasak sonrası yayınladığı sosyal medya mesajında "salgınla mücadeleyi kazanacağız" diyor ve ardından ekliyor: "Salgın sonrası içinde hazırlığı yapmalıyız."
Salgınla mücadelede bugüne kadar alınan kararlar, enfeksiyonun yayılmasını önlemede başarılı olamamışken, virüs krizi ekonomik bir fırsat olarak görülmeye devam ediyor. Bu fırsatın kazananıysa yine patronlar olacak.
Ayrıntılar
İçişleri Bakanlığı genelgesine göre açık olacak işyerleri:
a) Ekmek üretiminin yapıldığı fırın ve/veya unlu mamül ruhsatlı işyerleri,
b) Tüm sağlık ürünleri ve tıbbi malzemelerin (tıbbi maske dahil) üretiminin yapıldığı işyerleri,
c) Kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşları, eczaneler,
d) Zorunlu kamu hizmetlerinin sürdürülmesi için gerekli kamu kurum ve kuruluşları (huzurevi, yaşlı bakım evi, rehabilitasyon merkezleri, acil çağrı merkezleri vb.)
e) Her bir 50.000 nüfusa bir adet olmak üzere göre valilikler/kaymakamlıklar tarafından belirlenecek akaryakıt istasyonu ve veteriner klinikleri,
f) Doğalgaz, elektrik, petrol sektöründe stratejik olarak faaliyet yürüten büyük tesis ve işletmeler (Tüpraş, termik ve doğalgaz çevrim santralleri gibi)
g) PTT, Kargolar vb dağıtım şirketleri,
h) Hayvan barınak, çiftlik ve bakım merkezleri,
İstisna kapsamında olan vatandaşlar
a- Bu genelgenin (2) numaralı başlığında yer alan “Açık Olacak İşyeri, İşletme ve Kurumlarda” yönetici, görevli veya çalışanları,
b- TBMM çalışanları,
c- Kamu düzeni ve güvenliğinin sağlanmasında görevli olanlar,
d- Acil çağrı merkezler çalışanları,
e- Birinci derece yakınlarının cenaze defin işlemlerini gerçekleştirecek ve katılacak olanlar,
f- Elektrik, su, doğalgaz, telekomünikasyon vb. kesintiye uğramaması gereken tedarik sistemlerinin sürdürülmesi ve arızalarının giderilmesinde görevli olanlar,
g- Ürün ve/veya malzemelerin naklinde lojistiğinde yurt içi ve dışı taşımacılık kapsamında görevli olanlar,
h- Gazete, radyo ve televizyon kuruluşlarında görevli olanlar,
i- Yaşlı bakımevi, huzurevi, rehabilitasyon merkezleri, çocuk evleri vb. sosyal koruma/bakım merkezleri çalışanları,
j- PTT, kargo ve su dağıtım şirketi çalışanları,
k- Demirçelik ve cam sektörü vb. sektörlerde faaliyet yürüten işyerlerinin, fırın, soğuk hava depoları gibi çalışması zorunlu bulunan
l- Bozulma riski bulunan tarım ve hayvancılık ürünlerinin hasatında çalışacaklar,
m- Fırınlarda üretilen ekmeğin dağıtımında görevli olan araçlar ve çalışanlar,
n- Kızılay koordinesinde kan ve plazma bağışı için randevusu olanlar,
Ekmek nasıl alınacak?
Kararnameye göre, gıda ve su ihtiyaçlarını dün gideremeyenlerin haftasonu ne yapacakları belirsiz.
Fırınların yakınında bulunanlar gidip ekmek alabilecek, uzakta olanlara ise mahalle aralarında dolaşacak araçlarla fırıncılar ekmek satışı yapacak.
Yasağa uymayanlara verilecek ceza
İçişleri Bakanlığı, sokağa çıkanlara ilk olarak Umumi Hıfzıssıhha Kanununun 282. maddesi gereğince idari para cezası verileceğini açıkladı. Ancak aşırı durumlara göre, Türk Ceza Kanunu'nun 195. maddesi de devreye sokulabilecek:
"TCK Madde 195. (1) Bulaşıcı hastalıklardan birine yakalanmış veya bu hastalıklardan ölmüş kimsenin bulunduğu yerin karantina altına alınmasına dair yetkili makamlarca alınan tedbirlere uymayan kişi, iki aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır."