S-400 krizi: Yaptırımlar kapıda

ABD Kongresi'ndeki Demokrat ve Cumhuriyetçi senatörler, S-400 aldığı takdirde Türkiye'ye tam yaptırım uygulanmasını istedi.

Geçen hafta sonunda Almanya'da yayınlanan Bild gazetesi, Türkiye'nin S-400 alımından vazgeçtiğini duyurmuştu. Ardından Bloomberg ve Reuters, Ankara'nın S-400 tesliminatını 2020'ye ertelediğini ileri sürdü.

Dün gazetecilere açıklama yapan Dışişeleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu,"Erteleme veya durdurma gündemde değil. Bitmiş bir anlaşma, ertelemeyi neden konuşalım?" sözleriyle S-400 teslimatının Temmuz ayında gerçekleşeceğini vurguladı.

Bu sözlerin üzerine, ABD Temsilciler Meclisi Ödenek Komisyonu'nda görüşülen Türkiye'ye F-35 savaş uçaklarının teslimini engelleyen tasarı, Dışilişkiler Komisyonu'nda da gündem oldu.

New York senatörü Demokrat Eliot Engel ve Teksas senatörü Cumhuriyetçi Michael McCaul'un hazırladığı tasarıya göre, Türkiye S-400 füze savunma sistemi aldığı takdirde F-35 programından çıkarılacak ve savaş uçaklarını almasına izin verilmeyecek.

Temsilciler Meclisi Dışilişkiler Komisyonu'nun Demokrat Partili Başkanı Engel, "Türkiye'nin Putin ile samimi duruşu kabul edilemez" dedi.

Komisyonda Cumhuriyetçi Parti'yi temsil eden McCaul ise "Türkiye uzun süredir Amerika’nın müttefiki. Ancak bir tercih yapmak zorunda. Ankara’nın Rus füze sistemini alması hâlinde Amerika derhal yaptırım uygulamalı ve Türkiye’yi de F-35 programından çıkarmalıdır. Her iki partinin de destek verdiği karar tasarısı, Türkiye’nin seçimini yapması gerektiği konusunda Kongre’den gelen açık bir mesaj olarak algılanmalı" diye konuştu.

Tasarıda, Türkiye'nin S-400 alımı hakkında birden fazla itham yer alıyor: ABD ve NATO güvenliğinin altını oyuyor; Türk-Amerikan ilişkilerini zayıflatıyor; F-35 kullanımı ile üretimine katılımı anlaşması ile uyuşmuyor; Türkiye, Rusya ve İran ile işbirliği yapıyor.

ABD Temsilciler Meclisi, ABD Hasımlarına Yaptırım Yoluyla Karşı Koyma Yasası (CAATSA) kapsamında Türkiye tam yaptırım uygulanmasını istiyor.

Uzmanlar, CAATSA'nın Trump'tan bağımsız işlediğini, Başkan Türkiye'nin S-400 alımının önemli bir sorun olmadığını ifade ettiği takdirde kongrenin geri çekilebileceğini belirtiyor.

Karar tasarılarının kanuni bir bağlayıcılığı yok, kongrenin görüşü olarak kabul ediliyor. Karar tasarısında yer alan suçlama ve yaptırımları içeren yasa tasarıları ABD kongresinin iki kanadına zaten sunulmuştu. İki kanadın da onay vermesi ve Başkan Trump'ın imzalamasıyla kanunlaşabiliyor.

İran ve müttefiklerini geriletmek için Basra Körfezi'nde askeri gerginliği tırmandıran Trump'ın elindeki yaptırımlar, krizdeki Türkiye kapitalizmi üzerinde yıkıcı etkilere sahip olabilir.

2,5 milyar dolarlık S-400 silah anlaşması, politik istikrarsızlıkla birlikte Türk Lirası'na değer kaybettiren en önemli etken. Ekonomistler, olası yaptırımların, geçen sene yaşanan Brunson krizinden çok daha ağır sonuçlara yol açabileceğini belirtiyor.

İlginizi çekebilecek diğer yazılar