Rusya’da cinsiyet uyum sürecini yasaklayan yasa kabul edildi

Yurtiçinden ve yurtdışından gelen eleştirilere rağmen Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 24 Temmuz’da cinsiyet uyum ameliyatlarını ve cinsiyet uyum süreciyle ilgili ilaç ve hormonların kullanılmasını yasaklayan yasayı imzaladı. Yasa, akşam saatlerinde hükümete ait bir internet sitesinde yayınlanarak derhal yürürlüğe girmiş oldu.

Rusya parlamentosunun alt kanadı Duma, sağlık ve medeni durum alanlarında mevcut yasaları değiştiren tasarıyı 14 Haziran'da oybirliğiyle kabul etmişti. Mayıs ayı sonunda bir önerge olarak parlamentoya sunulan tasarı cinsiyet uyum süreçlerini yasaklıyor ve sadece "çocuklarda doğuştan gelen anomalilerle bağlantılı" istisnalar öngörüyor. Bundan böyle kimliklerdeki cinsiyet hanesinde sadece atanmış cinsiyet yer alacak ve bunda değişiklik yapılamayacak. Başka ülkelerde yapılan cinsiyet uyum geçişleri de kabul edilmeyecek. 

Yeni yasa, resmi cinsiyet kaydını uyumlulaştırmış olan transların evlat edinmesini veya koruyucu ebeveynlik yapmasını da yasaklıyor.  Medyada yer alan çelişkili haberlere göre, bu kişilerin evliliklerinin geçersiz sayılması ya da boşanma gerekçesi olarak kabul edilmesi de söz konusu.

Rusya’da LGBTİ+fobi devlet tarafından her gün tırmandırılıyor. 2013 yılında kabul edilen ve sonrasında kapsamı genişletilen "Eşcinsellik Propaganda Yasası" ise onur yürüyüşü gibi etkinliklerin durdurulması ve eşcinsel haklarını savunanların gözaltına alınmasında kullanılıyor.

2020'de yürürlüğe giren yeni anayasada, evlilik yalnızca kadın ve erkek arasında kurulan bir birlik olarak tanımlanıyor. Bu yasanın kabul edilmesiyle, evlilik sadece cis kadınlar ve cis erkekler arasında gerçekleştirilebilecek. Türkiye’de de benzer bir yasa teklifi verilmesi gündeme gelmiş, sonra teklif geri çekilmişti. Ancak geçtiğimiz günlerde Erdoğan bir kez daha aynı yasa teklifinin sinyallerini verdi. Yeniden Refah ve Hüda Par gibi sağcı LGBTİ+fobik partiler de değişikliğe destek veriyor.

Rusya, Avrupa ve Orta Asya'daki 600'den fazla örgütle birlikte çalışan ILGA-Europe adlı sivil toplum kuruluşunun LGBTİ+ dostu ülkeleri sıraladığı Rainbow Europe (Gökkuşağı Avrupa) listesinde sondan üçüncü sırada yer aldı.