Peru’da OHAL ve direniş

Peru’da protestolar yaygınlaştı ve şiddetlendi. Grevler, protestolar, barikatlar Peru’da 35 şehre yayıldı. Göstericiler polise taş atmaya başladı, süpermarketler yağmalanırken bir kongre üyesinin evi yağmalandı.

Gösteriler geçtiğimiz aralık ayında başlamıştı ve cumhurbaşkanı Pedro Castillo’nun görevden alınmasına karşı başlayan bir isyan dalgası biçimini almıştı. Büyük sermaye grupları ve sağcı partilerin oluşturduğu koalisyon Peru’da devlet başkanı Castillo’yu devirmek için uzun süredir bir kampanya halindeydi. Castillo en sonunda aralık ayında “anayasal düzeni” bozduğu suçlamasıyla göz altına alınmıştı.

Haziran 2021’de sağcı Keiko Fujimori’yi ikinci turda az bir farkla yenerek cumhurbaşkanlığını kazanan Castillo solun ve sosyal demokratların desteğini almıştı. reformlar yönünde attığı çok küçük adımlar, örneğin dev maden şirketlerinin faaliyetlerinin düzenlenmesi gibi ılımlı adımlar bile Peru’nun zengin sınıfları için kaldırmayacakları kadar fazlaydı! Peru egemen sınıfı Castillo’ya saldırıya geçti. Castillo’nun yanıtı ise patronları yatıştırmaya çalışmak oldu. Madencilik Bakanlığı’nı bir patrona devretti. Maliye Bakanlığı’nı sermaye için cazip bir piyasa yaratmak isteyen Pedro Francke’yi atadı. 

Sonunda seçim kampanyasında halka verdiği sözleri yerine getirmeyen Castillo’ya karşı gösteriler başladı. Polis dört göstericiyi öldürdü.  OHAL ilan eden devlet başkanı daha büyük protestolarla karşılaştı. Kamyoncular, çiftçiler ve grev dalgasına karşı saldırıya geçen Castillo, kendisini sağcıların kampanyasına karşı koruyacak kitle desteğini de kaybetti.

Castillo en savunmasız anında sağcılar tarafından bir darbeyle indirildi. OHAL çağrısı yapan devlet başkanı kendisini darbe yapmakla suçlayan sağcıların liderliğindeki Kongre tarafından görevden alındı.

Castillo’nun yerine göreve gelen Dina Boluarte başkan yardımcısı olarak görev yapmıştı ve Perulu zenginler tarafından daha güvenilir bulunuyordu. Boluarte geçtiğimiz hafta OHAL ilan etti. Bir dizi baskıcı yasa devreye sokuldu. OHAL bu yasalara karşı başlayacak mücadeleyi bastırmak için orduya geniş yetkiler verilmesi anlamına geliyor.

Baskı politikaları ve yaklaşık 50 kişinin devlet şiddetiyle katledilmesi halkta daha büyük bir öfkeye yol açtı. Gösterilerin yaygınlığı Boluarte’nin kabinesini sarstı. İçişleri Bakanı geçen hafta istifa etti. Ardından Çalışma Bakanı da istifa etti. Anketler halkın yüzde 71’inin Boluarte’yi onaylamadığını gösteriyor. 

Göstericiler OHAL, sokağa çıkma yasağı ve kanlı baskı politikalarına sessiz kalmayacaklarını ilan ediyor. Peru’da öfke büyüyor ve yoksullar ve işçiler inisiyatifi kendi ellerine alıyor.