Sri Lanka’da geleceği ayaklanan halk belirleyecek

Sri Lanka, ekonomik çöküşün ardından tarihinin en büyük siyasi krizini yaşıyor.

Sri Lanka’da aylardır süren protestoların ardından göstericiler dün Devlet Başkanı Gotabaya Rajapaksa'nın başkent Colombo'daki sarayını bastı. Rajapaksa’nın donanmaya ait bir gemiyle kaçtığı iddia edildi. Milyonlarca Sri Lankalı’yı isyan ettiren şey ise ülke tarihinin gördüğü en büyük ekonomik çöküş oldu. Ülkede aylardır gıda, ilaç ve yakıt satın alınamıyor.

Geçtiğimiz aylarda iflas ettiğini ilan eden Sri Lanka, dış borçlarını geçici olarak temerrüde düşüreceğini açıklamıştı. Önceki hafta Sri Lanka Başbakanı Ranil Wickremesinghe, “Ekonomimiz tamamen çöktü” diyerek durumun vahametini duyurmuştu.

Ekonomi çöktü, halk ayaklandı

Sri Lanka’nın ekonomik sıkıntılarının merkezinde, ülkeyi yıllardır sömüren Rajapaksa ailesi ve hükümetleri yer alıyor. Sri Lanka’da sokağa dökülen insanlar; yüksek enflasyon, gıda, ilaç ve yakıt kıtlığı ile elektrik kesintileri gibi sorunlardan Rajapaksa ailesini ve hükümeti sorumlu tutuyor.

Döviz açığı 2021’de Sri Lanka için çok büyük bir soruna dönüşünce hükümet, kimyasal gübre ithalatını yasaklayarak döviz çıkışını durdurmaya çalıştı. Çiftçilere organik gübre kullanmaları söylendi. Bu da mahsul kıtlığına neden oldu.

Uygulanan devalüasyonlar neticesinde Sri Lanka Rupisi, ABD Doları karşısında sene başından bu yana yüzde 100’e yakın değer kaybetti. Ülkede ayrıca enflasyon Haziran ayında yüzde 54,6 ile rekor seviyede bulunuyor. Ekonomi ilk çeyrekte yıllık yüzde 1,6 daraldı, ikinci çeyrekte daha da daralacağı tahmin ediliyor. 

Yakıt bulunamadığı için okulların kapatıldığı Sri Lanka'da akaryakıt istasyonlarının önündeki kuyrukların kilometreleri bulduğu belirtiliyor. Toplu taşımanın ise yaklaşık yüzde 60'ı çalışmıyor.

Mevcut Başbakan Wickremesinghe, önceki hükümeti Sri Lanka’nın döviz rezervleri azalırken zamanında hareket etmemekle suçladı.

Ekonomik kriz nedeniyle günlerce süren protestolar sonucu Mahinda Rajapaksa istifa etmek zorunda kalmıştı. Şimdi aynı aileden Cumhurbaşkanı Gotabaya Rajapaksa da istifa etti. 

Krizin nasıl sonuçlanacağı, ayaklanan halkın tercihlerine göre şekillenecek.