Grevler Sudan’ı sarstı ve orduya meydan okudu

Geçen ay yaptıkları askeri darbe ile kontrolü ellerine almış olan Sudan’ın askeri liderleri geçtiğimiz hafta sonu demokrasi protestolarına karşı saldırılarını artırdılar. 

Buna rağmen hala kendilerini devirebilecek olan protesto, sokak işgalleri ve grevler devam ediyor. 

Geçtiğimiz Pazar günü aktivistler büyük şehirlerin bazı bölümlerinde kontrolü geri aldılar. Buralara barikatlar inşa ettiler ve otorite temsilcilerini dışarıda bıraktılar. 

Çoğunlukla yolu açan ve ordu gelip saldırmaya başladığında bile geri çekilmeyi cesaretle reddedenler genç aktivistler. 

Okullar, eczaneler, üniversiteler ve diğer sektörleri vuran yeni bir grev dalgası daha ortaya çıktı. Ordu ve polis buna da karşılık veriyor.

Öğretmenler sendikası güvenlik güçlerinin geçtiğimiz Pazar günü Hartum’daki eğitim bakanlığı binasında göz yaşartıcı gaz kullandıklarını bildirdi. 

Karşı koymak

Bunu askeriye tarafından atanmış olan herhangi birinin devralmasına karşı çıkmak için yapılan oturma eylemini kırmak için yaptılar. Eylemde 54’ü öğretmen olmak üzere, toplam 119 kişiyi tutuklandı. 

Coğrafya öğretmeni Mohamed al-Amin AFP’ye şöyle dedi: “al-Buhan’ın kararlarını protesto etmek için Eğitim Bakanlığı binasının dışında sessiz bir eylem organize ettik. Caddede pankartlarımızla yalnızca dururken, polisler geldi ve bize göz yaşartıcı gaz atmaya başladı.”

Başkent Khantoum’un Burri bölgesinde ve nehrin karşısındaki Omdurman’ın Ombrada bölgesinde de polisin protestoları dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandığı biliniyor. 

Buna rağmen, başta kadınlar olmak üzere, halk hâlâ sokaklara çıkıyor. 

Medani, Nyala ve Atbara şehirlerinde de protestolar var. Önceki Omar al-Bashir rejimini destekleyen yerel hükümetin yeniden atanması yüzlerce kişi tarafından protesto edildi. 

Bashir 2019’da grevler ve protestolar nedeniyle koltuğunu kaybetmişti. 

Merkezi hükümetin kontrolüne karşı çıkan birçok yerel grup darbeyi kınadı.  Sudan Devrimci Cephesi de orduyu kınadığını bildirdi. 

Buna Darfur ve Güney Kordofan’dan önemli liderler de dahil. 

Yiyecek dağıtımı, sağlık hizmetleri ve daha birçoğunun organizasyonu için yerel direniş komiteleri kuruldu; bazı bölgelerde hala aktifler. Aktivistler “pazarlık yok, ortaklık yok, taviz yok” sloganı altında yapılacak büyük miting dalgasının ilk halkası için Cumartesi gününü hedeflediler. 

Protestocuların kararlılığından şüphe yok. 

Ama orduya direnmek konusunda ciddi sorular var. 

Geçen hafta sonu yapılan gösterilerin boyutu bir önceki hafta olduğundan daha küçüktü. 

Sokaklarda bir milyon insan yoktu, öfkeli çıkışın durmasıyla daha az katılım vardı.

Aktivistler barikatlar kurdu ve sonra bunlar güvenlik güçlerince yıkıldı. 

Grevler bir veya iki gün devam etti ve sonra işçiler işlerine döndü. 

Bütün bunlar bir uzlaşma anlaşmasına yönelik baskıları güçlendiriyor.

Orduyu geri göndermenin tek garantili yolu, tüm generaller görevden alınana kadar devam edecek bir genel grev için bastırmaktır.

Kitlesel gösterilerle ve aynı zamanda mahalle direniş komitelerinin güçlendirilmesi ve yaygınlaştırılmasıyla birleştiğinde, bu tür eylemler ordunun kontrolünü kırabilir.