Kendi toplumsal kurtuluşunun ilk koşulu

Karl Marx’ın tüm yazdıklarını okumuş olduğum iddiasında değilim. Ama Türkiye’de 2018 Haziran seçimleri, Erdoğan ve AKP, Demirtaş ve HDP hakkında hiçbir şey yazmamış olduğuna eminim. Daha doğrusu, bu konularda doğrudan bir şey yazmış değil; yazdıklarını dolaylı olarak yazmış, Türkiye’ye hiç değinmeden yazmış.

Bu yazdıklarından en önemlisi, 9 Nisan 1870 tarihinde Sigfrid Meyer ve August Vogt adlı iki eski yoldaşına yazdığı bir mektup. Marx, mektubunda Ezop dili kullanmış; “İngiltere” dediği yerde siz “Türkiye” diye okuyun. “İrlanda” dediği yerde de siz başka uygun bir yer düşünün.

Mektubun bir kısmı şöyle:

“Ve her şeyden daha önemlisi: İngiltere’de tüm sanayi ve ticaret merkezlerinde, İngiliz proleterler ve İrlandalı proleterler olmak üzere iki düşman kampa bölünmüş bir işçi sınıfı var. Sıradan İngiliz işçisi, yaşam standardını düşüren bir rakip olarak gördüğü İrlandalı işçiden nefret ediyor. İrlandalı işçiyle ilişkisinde kendisini egemen ulusun bir üyesi olarak görüyor ve dolayısıyla kendini aristokratlarla kapitalistlerin elinde İrlanda’ya karşı bir araç haline getiriyor ve böylece aristokratlarla kapitalistlerin kendisi üzerindeki egemenliğini güçlendirmiş oluyor. İrlandalı işçiye yönelik dinî, toplumsal ve ulusal önyargıları benimseyip bağrına basıyor. İrlandalıya karşı yaklaşımı, Amerika’nın eski köleci eyaletlerindeki yoksul beyazların zencilere karşı yaklaşımıyla aşağı yukarı aynı. İrlandalı da İngiliz işçiye karşı aynı para cinsinden faiziyle karşılık veriyor, İngiliz işçiyi İrlanda’daki İngiliz tahakkümünün hem suç ortağı hem aptal aracı olarak görüyor.

Bu düşmanlık, basın, din adamları, çizgi romanlar, yani egemen sınıfların elindeki tüm araçlar yoluyla canlı tutuluyor ve pekiştiriliyor. Örgütlülüğüne rağmen İngiliz işçi sınıfının iktidarsızlığının sırrı bu düşmanlıkta yatıyor. Kapitalist sınıfın iktidarını sürdürmesinin sırrı bu. Ve kapitalist sınıf bunun tümüyle bilincinde…

Sermayenin metropolü olarak, dünya piyasasını bugüne dek yönetmiş olan güç olarak İngiltere şu anda işçi devrimi açısından en önemli ülke ve üstelik bu devrim için gerekli maddî koşulların belli bir olgunluk derecesine ulaşmış olduğu tek ülke. Bu nedenle, İngiltere’de sosyal devrimin gerçekleşmesini hızlandırmak Enternasyonal’in en önemli amacıdır. Bunu yapmanın tek yolu İrlanda’nın bağımsızlığını kazanmaktır… Londra’da Merkez Konsey’in özel görevi, İrlanda’nın ulusal kurtuluşunun İngiliz işçi sınıfı için soyut bir adalet veya insancıl hassasiyet meselesi değil, kendi toplumsal kurtuluşunun ilk koşulu olduğu bilincini İngiliz işçi sınıfında uyandırmaktır.”

Roni Margulies 

[email protected]

(Sosyalist İşçi)