Omikron: Eşitsiz dünya pandemiyi yenemez

Yeni koronavirüs varyantı Omikron ben bu kelimeleri yazarken ülkeden ülkeye hızla yayılmaya devam ediyor.

Teknik adı B.1.1.529 olan varyant ilk olarak 23 Kasım’da Güney Afrika Cumhuriyeti’nde saptandı, sonra Botswana, Hong Kong, İsrail ve Belçika’da tespit edildi. İsrail’deki hastanın Malawi’ye gidip geldiği, Belçika’dakinin ise Mısır ve Türkiye’ye seyahat etmiş olduğu belirlendi. İki gün önce İngiltere’de, bu sabah da İskoçya ve Portekiz’de vakalar bulundu.

Bilinen durum böyle. Ama bu saydığım ülkelerin coğrafi dağılımına bakınca, virüsün şu anda hemen hemen bütün ülkelere yayılmış olduğunu düşünmek çok da yanlış olmaz.

Omikron korkutucu bir virüs. Ama tam olarak ne kadar korkutucu olduğunu henüz bilemiyoruz.

Korkutuculuğunun bir nedeni, şu anda dünyada tümüyle egemen olan Delta varyantından 30 küsur mutasyon geçirerek farklılaşmış olması. Bu mutasyonlardan biri veya birkaçı virüsün daha kolay yayılmasını, daha kötü hastalığa neden olmasını veya (en korkunç olasılık) mevcut aşılara karşı dirençli olmasını sağlayabilir.

Bu üç konuda kesin bilgi sahibi değiliz; olmamız birkaç hafta sürecek.

Ama eldeki sınırlı Güney Afrika verilerinden anlaşıldığı kadarıyla, virüs gerçekten de Delta’dan daha hızlı yayılıyor. Dünya Sağlık Örgütü varyantın “çok yüksek” bir küresel risk oluşturduğunu ve dünyanın bazı bölgelerinde “ciddi sonuçlar” doğuracağını duyurdu.

Aşı konusunda ise, yine kesinlikle bilemiyoruz, ama Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği’nin açıklaması şöyle: “Ortak kanı, mevcut aşılar ya da geçirilmiş enfeksiyonların sağladığı bağışıklığın en azından ağır hastalık ve ölüme karşı koruyuculuklarını sürdürecekleri yönündedir.”

Hakkında henüz bilmediğimiz şeyler var, ama Omikron iyi bildiğimiz iki şeyin altını bir kez daha çiziyor.

Birincisi, kapitalist dünya pandemiyle başa çıkamıyor, bundan sonra çıkabileceği de çok kuşkulu.

Şu nedenle: Dünyanın koca koca bölgeleri aşı getirtecek parası olmadığı için aşısız kaldığı sürece SARS-CoV-2 virüsü üreyip çoğalıp mutasyon geçirme ve yeni yeni varyantlara dönüşme fırsatını hep bulacak. Eşitsiz bir dünya, insan sağlığının paraya bağlı olduğu bir dünya pandemiyi yenemez.

İkincisi, aşı olup olmamak bir özgürlük meselesi değildir. Aşı olmamak virüsün üreyip çoğalıp mutasyon geçirmesini, yeni varyantlara dönüşmesini ve insan öldürmeye devam etmesini sağlamak demektir. Böyle bir özgürlük yoktur.

Roni Margulies

[email protected]

(Sosyalist İşçi)