Hem işçileri hem de kamu çalışanlarını kapsayan bu uygulama ile kademeli olarak 15 milyon çalışanın ücretinden her ay yüzde üç kesinti yapılacak ve bu paralar işverenin seçtiği bireysel emeklilik şirketlerinden birine aktarılacak. Hükümetler her zaman işçilerden topladıkları paraları sermaye kesimine kaynak olarak aktardılar. Tasarruf teşvik fonu, konut edindirme fonu, işsizlik sigortası fonu gibi fonlarda biriken paralar böyle kullanıldı. Şimdi Zorunlu BES de böyle kullanılacak.
Zorunlu BES’te işverenin herhangi bir katkısı yok. İşçinin, devlet katkısından yararlanabilmesi için 10 yıl sistemde kalması ve 56 yaşını doldurmuş olması gerekiyor. Sistemin adı sizi yanıltmasın, bu sistem aslında bir sosyal güvenlik sistemi olmaktan ziyade, çalışanlardan alıp sermaye kesimine kaynak aktarmanın yeni bir yolu. Daha da vahimi kıdem tazminatı ve emeklilik hakkına ciddi bir saldırı.
Hükümet ve patronlar yıllardır işçilerin kıdem tazminatı hakkını ortadan kaldırmak için planlar yapıyorlardı. Ama işçi sendikaları her zaman “kıdem tazminatı kırmızıçizgimizdir, gerekirse genel grev yaparız” dediği için şimdiye kadar bunu gerçekleştiremediler.
Eğer işçi sendikaları bugün Zorunlu BES uygulamasına izin verirse kıdem tazminatının da ortadan kaldırılması için sermaye kesimine fırsat vermiş olur. Sosyal Güvenlik Kurumunun özelleştirilmesinin ve kamusal emekliliğin tasfiye edilmesinin yolu açılır.
Zorunlu BES yasa tasarısı herkesten gizlendi, bir gün içinde komisyondan geçti, ertesi gün TBMM genel kurulunda kabul edildi. Tasarı komisyonda görüşülürken sendikalara herhangi bir söz hakkı verilmedi. Ama yasa meclisten geçti diye, yapılacaklar bitmiş değil.
Devlete ve sermayeye kaynak aktarmak anlamına gelen BES’e karşı mücadele sendikaların merkezi işlerinde birisi olmalıdır. Çalışanların Zorunlu BES’e dâhil edildikleri tarihten itibaren hiçbir kayıp yaşamadan 2 ay içerisinde cayma hakkı bulunuyor. İşçilerin zorunlu BES’ten cayma hakkı bireysel düzeyde kalmamalı, bu saldırıya karşı emekçilerin tepkisi toplu olmalı, sendikalar BES’ten toplu çıkışı örgütlemelidir.
Faruk Sevim
(Sosyalist İşçi)
