Mülkiyeliler Birliği’nin gelenekselleşen Çarşamba Söyleşileri’nde bu hafta konu LGBTİ+ hareketi, konuklar hak savunucularıydı. Yıldız Tar’ın haberi:
Mülkiye Kültür Merkezi Oral Sander Konferans Salonu’nda yapılan söyleşide Kaos GL’den Umut Güner ve Aylime Aslı Demir ile GALADER’den Nedime Erdoğan, iktidarın LGBTİ+’lara baskı politikası ve LGBTİ+ hareketinin direniş yöntemlerini anlattı.
Mülkiyeliler Birliği İkinci Başkanı Elçin Aktoprak, söyleşinin “Biz hepimiz önce bir çocuktuk” ismiyle Mülkiyeli eşcinsel, devrimci şair Arkadaş Z. Özger’i selamladıklarını söyledi ve iki seçim turu arasında LGBTİ+ hareketinin önemine değindi.
“Her alanda aynı soru: Burada ne işiniz var?”
İlk olarak sözü Kaos GL Derneği Genel Koordinatörü Umut Güner aldı. Kaos GL’nin 1980 askeri darbesi sonrası diğer toplumsal ve siyasal hareketler gibi dergi çevresinde örgütlendiğini belirten Güner, “Örgütlenme, eşcinsellerin sözü her yerde engellendiği için kendi sözünü söyleyebilecekleri bir yer kurma niyetiyle başlıyor” dedi.
Güner, Kaos GL’nin 2001’de ilk kez 1 Mayıs’a katılmasıyla birlikte, “Eşcinsellerin 1 Mayıs’ta ne işi var” sorusuyla karşılaştıklarını hatırlatarak şöyle dedi:
“Diğer alanlarda da her daim orada ne işimiz olduğu sorusuyla karşılaştık. Buna karşılık Kaos Kültür Merkezi’miz vardı. Bizim Mülkiyeliler Birliği’mizdi orası. Sesi kısılanlar olarak bir aradaydık. Ancak merkezimizin olduğu binadan da kovulduk. Kaos’un hikayesi tam da böyle kovulmaların hikayesi. Ve bizi kovanlar öyle çok uzağımızdaki insanlar da değildi. Hatta bazen sırf bizim iyiliğimiz için bizi kovduğunu söyleyen dostlarımız bile oldu.”
Ankara’da feminist hareketle dayanışmanın da 1994 yılında İnsan Hakları Derneği’nden kovulmaları ile başladığını, kovulan eşcinsellerin yanında feministlerin durduğunu da vurgulayan Güner, “Ankara yerelinde bizi satmayan iki hareket oldu: Feminist hareket ve eşcinsel hareket” ifadelerini kullandı.
Güner, LGBTİ+ hareketinin siyasi tarihini anlattıktan sonra Kaos Kültür Merkezi’nin 2015’te IŞİD tehdidi sonucu kapanmak zorunda kaldığını söyledi. 2015 ve ardından OHAL döneminde LGBTİ+ hareketinin yaşadıklarından bahseden Güner, “2017’de süresiz LGBTİ+ etkinliği yasağı geldi. O süreçte üç lubunya pazara gidip domates almamız bile yasak mı diye düşünüyorduk. O süreç biraz yalnız bırakıldığımız, yalnızlaştığımız bir süreçti. Ama ona rağmen dayanışmayla etkinliklerimizin bir kısmını yapabildik” diye ekledi.
“Tarihte LGBTİ+’ların var olmadığı bir dönem yok”
Seçim sürecindeki LGBTİ+ düşmanı söylemi değerlendirerek sözüne başlayan Kaos GL Akademik ve Kültürel Çalışmalar Koordinatörü Aylime Aslı Demir ise şöyle dedi:
“Tüm dünya değişiyor ama değişmeyen şeylerden biri LGBTİ+’lara saldırılar. Bir kölenin insan olma mücadelesi kolay ortaya çıkmadı. Kadınların insan olma mücadelesi kolay gerçekleşmedi. Benzer şekilde LGBTİ+’ların insan olma mücadelesi de kolay olmuyor.”
Demir, sağ popülist iktidarların LGBTİ+ karşıtı söylemlerini aktararak “Sağ popülist liderleri en çok ortaklaştıran mesele tutarsızlıkları. En tutarlı oldukları mesele tutarsızlıkları” dedi.
Uganda, Gana ve Zambiya’daki son LGBTİ+ karşıtı dalgadan bahseden Demir, “Hepsinde ortak yan LGBTİ+ haklarını ve LGBTİ+ hareketini ‘Afrika değerlerine’ aykırı olarak tariflemesi” dedi. Rusya ve dünyanın geri kalan yerlerinde LGBTİ+ karşıtı siyasi hareketlere de değinen Demir, Türkiye’deki “yerli ve milli” söylemin nasıl kurulduğunu şöyle anlattı:
“Rusya’dan Macaristan’a, Polonya’dan Türkiye’ye tüm popülist liderler aynı söylemi kullanıyor ve bunun yerli ve milli olduğunu iddia edebiliyor. Faşist ideolojilerin hepsinde bir altın çağ olması gibi, bütün bu söylemlerde ortaklaşan da ‘doğal cinsel düzenin olduğu’ bir dönemin olduğu iddiası. Sanki LGBTİ+’ların olmadığı, ‘doğal cinsel düzenin’ olduğu bir dönem varmış gibi yapıyorlar ama yok. Hiç olmadı. Tarihte LGBTİ+’ların var olmadığı bir dönem yok.”