Akademik çalışmalar da yapan Harman, İngiltere’nin önemli Marksist akademisyenlerinden Ralph Miliband’ın danışmanlığında bir doktora tezine başladıysa da tezi hiçbir zaman bitirmedi ve tam zamanlı devrimcilik yapmak için akademiden uzaklaştı. Bu uzaklaşma, hayatı boyunca muazzam bir titizlikle birbirinden çok farklı alanlarda eserler üretmesini engellemedi. Yoldaşı Alex Callinicos’un deyişiyle Harman, Uluslararası Sosyalizm geleneğini yeniliyordu. IS, kapitalizmin 1945 sonrası yaşadığı genişlemeyi ABD-Rusya arasındaki askeri rekabetle açıklıyordu ve SSCB’nin devlet kapitalisti olduğu yönündeki tezlerini bu sürekli silahlanma ekonomisi ile tamamlıyordu. Harman, yine başka bir Troçkist akımın lideri olan Ernest Mandel’in komünist adı verilen rejimleri dejenere işçi devletleri olarak kavramsallaştıran eleştirilerine karşı IS hattını savunuyordu. Bunu yaparken de Marx’ın meta fetişizmi ve yabancılaşma kavramlarına yaslanıyordu. Bu çabası daha sonra Harman’ın Krizi Anlamak kitabının temelini oluşturacaktı.
Harman, daha sonra SSCB dışındaki komünist olduğunu iddia eden ülkeleri de incelemeye başladı. Doğu Avrupa üzerine yazdıkları, devlet kapitalisti rejimlerin çöküşünün kaçınılmazlığını gösterir gibiydi. 1976 yılında Socialist Worker (Sosyalist İşçi) gazetesi yayımlanmaya başladı, Harman gazetenin ilk editörüydü. Bir yıl sonra ise IS partileşme kararı aldı ve Socialist Workers Party (Sosyalist İşçi Partisi) kuruldu, Harman ölümüne kadar partinin merkez komite üyesi ve önde gelen liderlerinden biri olarak kaldı. 1970’lerin sonlarında SWP, başta Anti-Nazi Birliği olmak üzere birçok birleşik cephenin aktif bir parçası oldu. Harman, bu dönemde iktisattan, tarihe ve felsefeye kadar pek çok alanda yazılar yazdı. Dönemin ünlü filozoflarından Louis Althusser’i ağır biçimde eleştiriyor ve onun karşısında aşağıdan sosyalizm geleneğini savunuyordu. Neoliberalizmin ortaya çıkışıyla beraber Harman, bu yeni birikim rejiminin ayrıntılı analizlerini yapmaya başladı, bir yandan da Marksist bir yaklaşımla muazzam bir tarih kitabı kaleme aldı: Halkların Dünya Tarihi.
2000’li yılların başlarında SWP ve Harman, küresel antikapitalist ve savaş karşıtı hareketin savunuculuğunu yaptı. Harman, bir yandan da yeni türden birleşik cepheler kurulmasını teorize etmeye çalışıyordu. Hayatının son yıllarında Harman, Mısır’daki işçi sınıfı hareketine özel olarak dikkat ediyordu. 2007 yılında Uluslararası Sosyalist Akım’ın Mısır’daki örgütünün toplantılarına katılmak için bu ülkeye gitti ve orada geçirdiği kalp krizi sonucunda beklenmedik bir şekilde öldü. Birkaç yıl içinde Mısırlı işçiler ayaklanacak ve diktatör Hüsnü Mübarek’i devirecekti. Harman’ın yazıları DSİP’in de içinde bulunduğu Uluslararası Sosyalist Akım’ın bütün örgütleri açısından en temel kaynaklardan birini oluşturuyor.
Can Irmak Özinanır
(Sosyalist İşçi)
