6 Nisan 1909: Serbesti gazetesi yazarı Hasan Fehmi Bey öldürüldü
06.04.2015 - 11:38İttihat ve Terakki Cemiyeti'ne muhalif yazılarıyla tanınan Hasan Fehmi Bey, bundan tam 106 yıl önce Galata Köprüsü üzerinde faili meçhul bir cinayete kurban gitti. Bu tarihten sonra da muhalif gazeteciler susturulmaya devam edildiler: Armen Darian'dan Hrant Dink'e, Ali Kemal'den Metin Göktepe'ye, Musa Anter'den Metin Alataş'a kadar tam 95 gazeteci faili meçhul veya belli cinayetlere kurban gittiler.
1908 Devrimi'nden sonra İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin verdiği tüm hürriyet sözlerini unutarak ülkeyi tek başına yönetmeye çalışması, muhalifler üzerinde baskı uygulaması, ayrıca merkez komitesinde bulunan şahısların isimlerini açıklamaması şiddetli tepkilere yol açtı. İTC ile birlikte Abdülhamid rejimine karşı mücadele etmiş olan güçlerin bir kısmı, İTC'nin yürüttüğü aşırı Türkçü politikaların imparatorluğun dağılmasına yol açacağını, ayrıca vaat edilen özgürlüğün lafta kaldığını ve ülkede baskının eskisinden de güçlü bir şekilde yeniden tesis edildiğini dillendirmeye getirdiler.
Bu güçlerin bir kısmı liberal Ahrar Fırkası'nda bir araya geldi. Ahrar Fırkası 18 Eylül 1908 tarihinde resmen kuruldu. Fırkanın düşünsel altyapısını Prens Sabahattin, Mizancı Murad ve Hasan Fehmi gibi aslında Jön Türk olmalarına rağmen, İTC'ye muhalif liberal görüşlü düşünürler oluşturuyordu.
Yerinde yönetim, özel girişimcilik, daha fazla hürriyet gibi ilkeler çerçevesinde Ahrar Fırkası hızla örgütlenmeye başladı, ancak 1908 seçimlerinde İTC'nin engellemeleri yüzünden pek çok yerde seçime giremediler. Ancak Mevlanazade Rıfat Bey'in çıkardığı Serbesti gazetesinde liberal görüşleri savunan Hasan Fehmi Bey'in muhalefeti çok etkili oluyordu.
Özellikle İTC'nin baskıcılığını eleştiren ve düşünce özgürlüğünü savunan Hasan Fehmi Bey, 6 Nisan 1909 günü okul arkadaşlarından Kaymakam Ertuğrul Şakir ile Beyoğlu'ndan Sirkeci'ye giderken, Galata Köprüsü'nü geçtikten sonra Sirkeci Postanesi'nin önünde meçhul bir kişinin kurşunlarına hedef oldu ve hayatını kaybetti.
Hasan Fehmi Bey'in öldürülmesi haberi, İstanbul'da büyük bir etkiye neden oldu. Gazetelerde İTC'ye ateş püsküren yayınlar yapıldı ve ertesi gün düzenlenen cenaze törenine on binlerce kişi katıldı. Bu cinayetin de etkisiyle 13 Nisan günü temel karakteri İTC karşıtlığı olan "31 Mart" vakası patlak verdi. Zaten yükselen güçlü muhalefetten ürkmüş olan İTC, Selanik'ten getirdiği taburlarla ayaklanmayı bastırdı ve kısa bir süre sonra da imparatorlukta gerçek bir diktatörlük tesis etti.
6 Nisan tarihi, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti tarafından "Öldürülen Gazeteciler Günü" ilan edildi. 6 Nisan 1909 tarihinden 6 Nisan 2011 tarihine kadar geçen 102 yıllık süre zarfında, tespit edilebildiği kadarıyla 95 gazeteci cinayetler sonucu öldürüldü. Ermeni soykırımı esnasında katledilen Ermeni gazetecilerden Hrant Dink'e, Musa Anter'e, Metin Göktepe'ye, Uğur Mumcu'ya kadar bu gazetecilerin isimlerini aşağıda verilmektedir. Çoğu kontrgerilla tarafından işlenilen gazeteci cinayetleri aydınlatılmalı, asıl olarak azmettirici devlet güçleri yargılanmalıdır.
Katledilen gazeteciler:
1. Hasan Fehmi, Serbesti gazetesi, İstanbul, 6 Nisan 1909
2. Ahmet Samim, Sada-yı Millet gazetesi, İstanbul, 9 Haziran 1910
3. Zeki Bey, Şehrah gazetesi, İstanbul, 10 Temmuz 1911
4. Şair Hüseyin Kami, Alemdar gazetesi, Konya, 1912
5. Silahçı Tahsin, Silah gazetesi, İstanbul, 27 Temmuz 1914
6. Rupen Zartaryan, Yazar, İstanbul, 24 Nisan 1915
7. Siamanto, Yazar, İstanbul, 24 Nisan 1915
8. Yervant Sırmakeşliyan, yazar, İstanbul, 24 Nisan 1915
9. Armen Darian, yazar, İstanbul, 24 Nisan 1915
10. Levon Laents, yazar, İstanbul, 24 Nisan 1915
11. Erukhan, yazar, İstanbul, 24 Nisan 1915
12. Tılgadints, yazar, İstanbul, 24 Nisan 1915
13. Diran Kelegyan, gazeteci-yazar, İstanbul, 24 Nisan 1915
14. Kevork Ferid, gazeteci-yazar, İstanbul, 24 Nisan 1915
15. Mardiros Kundakçıyan, gazeteci-yazar, İstanbul, 24 Nisan 1915
16. Karakin Gozikyan, gazeteci-yazar, İstanbul, 24 Nisan 1915
17. Krikor Torosyan, gazeteci-yazar, İstanbul, 24 Nisan 1915
18. Yerukhan, gazeteci-yazar, İstanbul, 24 Nisan 1915
19. Krikor Zohrab, gazeteci-yazar, Urfa, 15 Temmuz 1915
20. Taniel Varujan, yazar-şair, Çankırı, 13 Ağustos 1915
21. Rupen Sevag, şair, Çankırı, Ağustos 1915
22. Hasan Tahsin, Hukuk-u Beşer (insan hakları) gazetesi, İzmir, 15 Mayıs 1919
23. Hüseyin Hilmi (İştirakçi veya Sosyalist Hilmi), İştirak (sosyalist)-Medeniyet dergisi, İstanbul, 15 Kasım 1922
24. Ali Kemal, Peyam-ı Sabah gazetesi, İzmit, 1922
25. Hikmet Şevket, 1930
26. Sabahattin Ali, Marko Paşa dergisi, Edirne, 2 Nisan 1948
27. Adem Yavuz, Anka Ajansı, Kıbrıs, 27 Ağustos 1974
28. Zeki Erginbay, Teknik Güç dergisi yazı işleri müdürü, İstanbul, 3 Şubat 1977
29. Hüseyin Şen, Kawa dergisi yazı işleri müdürü, İstanbul, 21 Mart, 1978
30. Gani Bozarslan, Aydınlık dergisi, 10 Mayıs 1978
31. Ali İhsan Özgür, Politika gazetesi, İstanbul, 21 Kasım 1978
32. Cengiz Polatkan, Hafta Sonu gazetesi, Ankara, 1 Aralık 1978
33. Abdi İpekçi, Milliyet gazetesi, İstanbul, 1 Şubat 1979
34. İlhan Darendelioğlu, Ortadoğu gazetesi, İstanbul, 19 Kasım 1979
35. İsmail Gerçeksöz, Ortadoğu gazetesi, İstanbul, 4 Nisan 1980
36. Ümit Kaftancıoğlu, TRT, İstanbul, 11 Nisan 1980
37. Muzaffer Fevzioğlu, Hizmet gazetesi, Trabzon, 15 Nisan 1980
38. Hayrabet Honca, Halkın Birliği gazetesi, Kayseri, 1 Mayıs 1980
39. Recai Ünal, Demokrat gazetesi, İstanbul, 22 Temmuz 1980
40. Mevlüt Işıt, Türkiye gazetesi, Ankara, 1 Haziran 1988
41. Seracettin Müftüoğlu, Hürriyet gazetesi, Nusaybin, 29 Haziran 1989
42. Sami Başaran, Gazete gazetesi, İstanbul, 7 Kasım 1989
43. Kamil Başaran, Gazete gazetesi, İstanbul, 7 Kasım 1989
44. Çetin Emeç, Hürriyet gazetesi, İstanbul, 7 Mart 1990
45. Turan Dursun, İkibine Doğru ve Yüzyıl dergisi, İstanbul, 4 Eylül 1990
46. Gündüz Etil, Yeni Günaydın gazetesi, İstanbul,18 Eylül1991
47. Mehmet Sait Erten, Azadi-Denk dergisi, Diyarbakır, 3 Kasım 1992
48. Halit Güngen, İkibine Doğru dergisi, Diyarbakır, 18 Şubat 1992
49. Cengiz Altun, Yeni Ülke gazetesi, Batman, 24 Şubat 1992
50. İzzet Kezer, Sabah gazetesi, Cizre, 23 Mart 1992
51. Bülent Ülkü, Körfeze Bakış gazetesi, Bursa, 31 Mart 1992
52. Mecit Akgün, Yeni Ülke gazetesi, Nusaybin, 2 Haziran 1992
53. Hafız Akdemir, Özgür Gündem gazetesi, Diyarbakır, 8 Haziran 1992
54. Çetin Ababay, Özgür Halk dergisi, Batman, 29 Temmuz 1992
55. Yahya Orhan, Özgür Gündem gazetesi, Ceylanpınar, Gercüş, 9 Ağustos 1992
56. Hüseyin Deniz, Özgür Gündem gazetesi, Ceylanpınar, 10 Ağustos 1992
57. Musa Anter, Özgür Gündem gazetesi, Diyarbakır, 20 Eylül 1992
58. Yaşar Aktay, Türkiye gazetesi, Hani, 9 Kasım 1992
59. Hatip Kapçak, Hürriyet gazetesi, Mazıdağı, 18 Kasım 1992
60. Namık Tarancı, Gerçek dergisi, Diyarbakır, 20 Kasım 1992
61. Orhan Karaağar, Özgür Gündem gazetesi Van muhabiri, Van, 19 Ocak 1993
62. Uğur Mumcu, Cumhuriyet gazetesi, Ankara, 24 Ocak 1993
63. Kemal Kılıç, Özgür Gündem gazetesi, Akçakale-Urfa, 18 Şubat 1993
64. Mehmet İhsan Karakuş, Silvan gazetesi, Silvan, 13 Mart 1993
65. Ercan Gürel, HHA, Bergama, 20 Mayıs 1993
66. İhsan Uygur, Sabah gazetesi, İstanbul, 6 Temmuz 1993
67. Rıza Güneşer, Halkın Gücü gazetesi, İstanbul, 14 Temmuz 1993
68. Ferhat Tepe, Özgür Gündem gazetesi, Bitlis, 28 Temmuz 1993
69. Muzaffer Akkuş, Milliyet gazetesi, Bingöl, 20 Eylül 1993
70. Ruhi Can Tul, TDN, Kırıkkale, 14 Ocak 1994
71. Nazım Babaoğlu, Özgür Gündem gazetesi, Siverek-Urfa, 12 Mart 1994
72. Kamil Koşapınar, Zaman gazetesi, Erzurum, 19 Mart 1994
73. İsmail Ağay, Özgür Ülke gazetesi, Batman, 29 Mayıs 1994
74. Erol Akgün, Devrimci Çözüm dergisi, Gebze, 8 Eylül1994
75. Bahri Işık, Çağdaş Marmara gazetesi, İstanbul, 17 Eylül 1994
76. Ersin Yıldız, Özgür Ülke gazetesi, İstanbul, 3 Aralık 1994
77. Onat Kutlar, Cumhuriyet gazetesi, İstanbul, 11 Şubat 1995
78. Seyfettin Tepe, Yeni Politika gazetesi, Bitlis, 29 Ağustos 1995
79. Metin Göktepe, Evrensel gazetesi, İstanbul, 8 Ocak 1996
80. Kutlu Adalı, Yeni Düzen gazetesi, Kıbrıs, 8 Temmuz 1996
81. Yemliha Kaya, Halkın Gücü gazetesi, İstanbul, 27 Temmuz 1996
82. Selahattin Turgay Daloğlu, serbest gazeteci, İstanbul, 9 Eylül 1996
83. Reşat Aydın, Anadolu Ajansı, TRT, 20 Haziran 1997
84. Ayşe Sağlam, serbest gazeteci, Derince, 3 Eylül 1997
85. Abdullah Doğan, Candan FM, Konya, 13 Temmuz 1997
86. Ünal Mesuloğlu, TRT, Manisa, 8 Kasım 1997
87. Mehmet Topaloğlu, Kurtuluş dergisi, Adana, 1998
88. Süleyman Yeter, Sömürüsüz Bir Dünya İçin Dayanışma gazetesi, 7 Mart 1999
89. Ahmet Taner Kışlalı, Cumhuriyet gazetesi, Ankara, 21 Ekim 1999
90. Önder Babat, Devrimci Hareket dergisi, İstanbul, 3 Mart 2004
91. Hrant Dink, Agos gazetesi, İstanbul, 19 Ocak 2007
92. Engin Çeber, Yürüyüş dergisi, İstanbul, 9 Ekim 2008
93. İsmail Cihan Hayırsevenler, Bandırma, 19 Aralık 2009
94. Metin Alataş, Azadiya Welat gazetesi, Adana, 4 Nisan 2010
95. Cevdet Kılıçlar, Hak ve Hürriyetleri İnsani Yardım Vakfı (İHH) basın bürosu internet editörü, Uluslararası sular, 31 Mayıs 2010
Kaynak: http://tutuklugazeteci.blogcu.com/oldurulen-gazeteci-ve-yazarlarin-listesidir/10119877