21 Mart 1992: Cizre'de Newroz kutlamalarında kontrgerilla katliam yaptı

1992 yılında Şırnak'ın Cizre ilçesinde Newroz bayramını kutlamak üzere bir araya gelen binlerce insanın üzerine kontrgerilla tarafından ateş açıldı. Katliamda onlarca insan öldü, yüzlercesi yaralandı. Beyaz bayrak taşıyan gazetecilerin üzerine bile ateş açıldı, bir gazeteci öldürüldü. Daha sonradan Ergenekon sanığı olarak yargılanacak olan Levent Ersöz, 1992'de bölgede görev yapıyordu.

Kürt özgürlük hareketinin yükselişe geçmesiyle birlikte, devletin legal ve illegal kuvvetleri, Kürdistan'da halkın üzerinde ağır bir terör estirmeye başladı. Binlerce kişi açıkça veya kaçırılarak öldürüldü, işkence edildi, zindanlara atıldı. Kürt şehirleri ve köyleri yakıldı ve yıkıldı, gerillanın saklanmasını engellemek bahanesiyle Kürdistan ormanları ateşle verildi. Kürtler, evlerinde bile rahat oturamaz oldular. Buna rağmen mücadelelerini ısrarla, cesaretle, kararlılıkla yükselttiler.

1992 yılının 21 Mart'ında, Newroz gününde, her sene olduğu gibi Kürdistan'ın dört bir yanında yüz binlerce Kürt bayramı kutlamak için bir araya geldi. Devlet, diğer yerlerde olduğu gibi, Şırnak'ın Cizre ilçesinde de Newroz'u kutlatmamak için elinden geleni yapıyordu. Haftalardan bu yana estirilen terör, baskı ve şiddet işe yaramadı, Kürt halkı kendi komitelerini oluşturarak Newroz'u kutlamak için gerekli hazırlıkları yaptı.

Newroz sabahı kutlamalar erken saatlerde başladı. Nur, Cudi ve Yafes mahallelerinden müzik ve halaylar eşliğinde toplanan insanlar, Newroz alanı olan Cizre mezarlığına gitmek üzere yürüyüşe geçtiler. Nusaybin caddesine gelindiğinde askerler ve polisler kitlenin daha fazla ilerlemesine izin vermek istemediler. Halkın direnmesi ve Newroz kutlama kararlılığı üzerine bir panzerden halkın üzerine ateş açıldı. İlk açılan ateşte onlarca kişi öldü ve yüzlerce kişi yaralandı.

Yaralananlar hastanelere bile gidemiyordu, çünkü kontrgerilla yaralıları derhal gözaltına alıyor ve işkenceden geçiriyordu. Gözaltına alınan insanların cesetleri, "intihar etti" denilerek ailelerine teslim ediliyordu. Sokaklarda ağır silahlı kontrgerilla katilleri, canlarının istediği gibi insan öldürüyordu.

22 Mart'ta Cizre'de fiilen sokağa çıkma yasağı uygulanıyordu, ancak devlet güçleri ve kontrgerilla insan öldürmeye devam ediyordu. Kadıoğlu Oteli'nde kalan bir grup gazeteci, durumun nasıl olduğunu anlamak için ellerinde fotoğraf makineleri ve beyaz bayraklarıyla sokağa çıkmaya çalıştılar. Sokağa adım atar atmaz kontrgerilla tarafından ağır silahlarla üzerlerine ateş açıldı. Sabah gazetesinde çalışan İzzet Kezer isimli gazeteci açılan ateşte öldü. Mermi çekirdeği bulunamadığı gerekçesiyle açılan dava failimeçhul olarak rafa kaldırıldı.

23 Mart'tın akşamına doğru bilanço korkunçtu. Levent Ersöz'ün Ergenekon timleri halka ölüm saçmıştı. Resmi kaynaklara görke 57, gayrıresmi kaynaklara göre ise 100'den fazla kişi ölmüş, yüzlerce insan yaralanmış, gözaltına alınmış, işkenceden geçirilmişti.

Cizre ve Şırnak'ta yaşananların yankı bulması üzerine Almanya, 'sivil Kürt halkına ateş açıldığı' gerekçesiyle Türkiye'ye silah sevkiyatını durdurdu. Halkın Emek Partisi'ne mensup dönemin 14 Kürt parlamenteri, Birleşmiş Milletler'e konuyla ilgili Türkiye'yi şikayet edince, BM olayların incelenmesi için bir komisyon oluşturdu. Bu komisyonun 15 Nisan 1992′de yayımladığı rapora göre güvenlik güçleri sivil halkın bulunduğu alanları 20 saat boyunca taramışlardı.

Kürt halkının bütün baskılara rağmen verdiği kararlı mücadele sonucunda Newroz her sene Kürdistan'da ve batıda milyonların katılımıyla kutlanmaya devam ediyor.

İlginizi çekebilecek diğer yazılar