İktidarın ekonomi poliitkasına karşın tüm dünyada Merkez Bankaları enflasyonla mücadele adına faiz yükseltirken, TL her geçen gün daha kötü duruma sürükleniyor. Kredi risk primi ise 900’ü geçti. Bu 2008'den bu yana en üst seviye.
2019’da yerel seçimlerden önce başlayan rezerv satışları sonrası Türkiye kapitalizminin beli doğrulmadı. Önce 128 milyar dolar gizlice satıldı. Döviz kalmayınca ihracat gelirlerine el atıldı, ardından ticari kredilere döviz bozma şartı getirildi. Şimdi de şirketlere ‘Dolar satın’ telefonları edilmeye başlandı.
Aralık 2021’de kurun yaptığı zirveden sonra ortaya çıkan Kur Korumalı Mevduat (KKM) sistemiyle dövizde bir miktar düşüş gerçekleşti, fakat KKM’nin etkisi kısa sürdü, bugünlerde yeni zirvelerin oldukça yakın olduğu görülüyor.
Bugün artık dövizi olana kredi vermeme kuralı resmi olarak işletiliyor. Türkiye’de gerek işletme sermayesi gerekse ihracat için TL kredi kullanmadan iş yapan şirket sayısı çok azken, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) TL kredi kullanımı için döviz varlığı sınırı getirdi. 15 milyon TL üzerinde döviz varlığı olan kredi kullanamayacak, 15 milyon TL’nin altında olan ise aşmama sözü verecek.
Merkez Bankası’nın son uygulaması ise, iş dünyası temsilcilerini arayarak dolar satmalarını istemesi oldu. İddiayı gündeme getiren gazeteciler, şirket yöneticilerinin Merkez Bankası’ndan “Şu anda sıkışıklığımız var, bir miktar dolar satın” içerikli telefon çağrıları aldıklarını aktardı.
En çok değer kaybeden para birimi TL oldu
Dolar/TL kuru dün 17.50 seviyesini aşarak 20 Aralık’taki rekor sonrası gün içi zirveyi test etti. Haziran ayı içinde 17.48’e çıkan kur, BDDK’nin ticari kredilere sınırlama getirmesi ile 16’ya kadar çekildi. Kısa süreli düşüşün ardından yeniden döviz tekrar 17’nin üzerine çıktı.
ABD’den gelen enflasyon oranı yüzde 9,1 ile beklentilerin üzerine çıktı. Enflasyon verisinin ardından Amerikan Merkez Bankası FED’in 27 Temmuz’da 100 baz puanlık faiz artışı yapması bekleniyor. Artan beklentilerle ABD Dolar Endeksi 20 yılın en yüksek seviyesine çıktı. Sene başı itibarıyla TL, dolar karşısında en çok değer kaybeden gelişen ülke parası oldu.
Türkiye risk primi 900’ü geçti
Hukuksuz bir biçimde şeffaf olmayan yöntemlerle Merkez Bankası rezervlerinin satılması ve rezervlerin eksi 60 milyar dolara kadar düşürülmesi risk priminin artmasına neden oldu.