ABD'de isyanın iki günü
24.01.2017 - 14:59Donald Trump’ın başı belada. Irkçı, cinsiyetçi milyarder Cuma günü ABD başkanlığı görevine başladı. Ancak göreve başlaması ABD’de yüzbinlerce dünyada ise milyonlarca kadının ona karşı çıkmak için sokaklara çıkmasına neden oldu.
Cumartesi günü devasa bir Kadın Yürüyüşü Washington DC’nin sokaklarını doldurdu. O kadar kalabalıktı ki yürümek imkânsızdı. Erken saatlerden itibaren Metro istasyonları dövizlerle ve pembe “kedi şapkaları” ile dolmuştu. Göstericiler Trump’ın ünlü olmanın “kadınları cinsel organlarından yakalamayı kolaylaştırdığı” yorumlarına gönderme yapıyorlardı.
ABD genelinde yüzbinlerce kişi aynı anda eylem yaptı, Cuma günkü yemin törenini protesto eden eylemler de yapıldı. Trump’ın iğrenç cinsiyetçiliği insanları öfkelendirdi ama onların protesto yapmasının tek nedeni bu değildi. Kendilerine neden orada oldukları sorulduğunda çoğu insan cevap vermeden önce bir dakika düşündü, çünkü bu sorunun çok sayıda cevabı vardı. Trump’ın seçilmesinin eğitim, üreme hakları, iklim değişikliği, Yüksek Yargı, sağlık, nükleer ve ırkçılık üzerine etkileri konusundaki korkular pek çok kez dile getirildi. Pek çok kişi Trump’ın şu ana kadar ödediği vergiyi açıklamamasından ve ailesinin Beyaz Saray’da yaşamayı reddetmesinin yarattığı milyonlarca dolarlık ek güvenlik harcamasından şikâyet etti. Washington Öğretmenler Sendikası’ndan Tara Pistar eylemin demokrasi ile ilgili olduğunu söyledi. “O seçilmiş olabilir, ama büyük bir çoğunluğun onu desteklemediğini bilmesi gerekiyor” dedi. Pek çokları gibi Tara da Trump’ın eğitim konusundaki planlarına öfkeliydi. “Bence onun Eğitim Bakanlığı için Betsy DeVos’u aday göstermesi utanç vericiydi. Gösterilen aday kamu okulları hakkında hiçbir şey bilmiyor ve özel ihtiyaçları olan çocukları anlamıyor. Eğitim sistemi şimdiden kötüleşiyor ve onun bizim her gün ne yaşadığımızla ilgili hiçbir fikri yok.”
Alexandria Medellin Kadın Yürüyüşü’ne New York’taki Hamilton Üniversitesi’nden 150 öğrencisiyle birlikte geldi. “En çok eğitim konusunda endişeliyim. 12 yaşında bir kız kardeşim var ve onun da benim devlet okulunda sahip olduğumla aynı fırsatlara sahip olmasını istiyorum. Ama bence Trump yönetimi okulların fonlarında kesintiye gidecek ve sanat gibi bazı dersler iptal edilecek.” Carly de ilk kez bir yürüyüşe katılan çok sayıda insandan biriydi. “Kabinede yaptığı atamalar çok endişe vericiydi. Son 50 yıldaki tüm kazanımlarımızı geri çevirmeyi deneyecek. Umarım bugün insanların bunu oturup kabullenmeyecekleri mesajını almıştır. İnsanlar 2000’li yıllarda doğanların hiçbir şeye tahammül etmediklerini söylüyorlar ama bu onlarla sınırlı değil, kimse tahammül etmek istemiyor. Maya, Washington DC’deki yürüyüşe katılmak için Californa’dan gelmiş. “Bence Trump yolsuzluk getirecek ve bunu düzeltmek çok zor olacak. Onu desteklemektense ona karşı koyacak olan çok sayıda insanın olduğunu bilmesi gerekiyor. Mary Trump’ın Obamacare olarak bilinen sağlık sigortası reformunu iptal etmesinden endişeliydi. Obamacare önemli eksikliklerine rağmen milyonlarca Amerikalının ilk kez sağlık hizmetine kavuşmasını sağlamıştı. “Kuzenimin bir kalça protezi var ancak sağlık sigortası yoktu. Obamacare onun hayatını değiştirdi.
Göstericilere göre Trump’ın işçilere yardım etme ve Amerika’daki istihdamı arttırma vaatleri anlamsızdı. Bir kamu çalışanı olan Kim “Trump’ın pek çok lüks oteli ve işi vardı, bazıları battı ve Trump orada çalışanların parasını ödemedi. İnsanlar umurunda bile değil, İş aramakla ilgili bildiği bir şey var mı?” Pek çok gösterici Trump’ın büyük bir çabayla kazanılmış haklara saldıracağını düşünüyor. Bir slogan bunu özetliyor: “Donald Trump defol, Irkçı, cinsiyetçi ve eşcinsel karşıtı” Dani ve Lauren Trump yönetiminde hedef haline gelebileceklerinden endişe ediyorlar. “Bir çocuğumuz olsun istiyoruz. Trump’ın Amerika’sında farklı ırklardan gelen eşcinsel bir çiftin nasıl çocuğu olabilir ki?” Bir kadın hakları örgütünde yönetici olarak çalıştıktan sonra emekli olan Jan Trump’ı “bütün hayatı boyunca uğruna mücadele ettiği her şeyin ters yüz edilmesi” olarak görüyor. “Medeni haklar hareketi’nin, Vietnam savaşı karşıtı hareketin ve kadın hakları hareketinin aktif olduğu bir dönemde büyüdüm. Bence hükümet seçimlere çok fazla odaklandı ve gerçek insanları unuttu.
Kim Trump yönetiminin kendisine faşizmi hatırlattığını ve seçimlerdeki üslubun çok çirkin olduğunu söyledi. Massachusetts’ten Liza Knapp buna katılıyordu. “Ben Hristiyan bir papazım. Eğer sesimi çıkarmasaydım kendi çağrımın dürüstçe olduğunu söyleyemezdim. Bu seçimlerde kullanılan dil yabancı düşmanlığını, ırkçılığı ve cinsiyetçiliği körükledi. Bunun Amerika’nın gerçek yüzü olmadığını göstermeye çalışıyoruz. Medina Haeri Kadın Yürüyüşü’ne katılmak için İsviçre’deki Cenevre’den gelmiş. 30 yıl boyunca ABD’de yaşamış. “Ailem ABD’ye göç ettiğinde ben küçük bir çocuktum. Aileme pek çok fırsat sunduğu için ABD’ye çok şey borçlu olduğunu hissettim. Ama seçimlerde ortaya çıkan Amerika bana doğru gibi gelmedi. Gerçekten üzücü bir durum, göçmenler ülkeye büyük bir katkıda bulunmalarına rağmen sınır dışı ediliyor.
Toledo, Ohio’dan gelip eyleme katılmak için sekiz saat araba kullanan Ashley Bunn Trump’ı “halkının karşısındaki savaştığı her şeyin temsilcisi” olarak görüyor. “Tarihin doğru tarafında olmalıyım. Bazı insanlar cesaret kırıcıydı, eylemlerin hiçbir şeyi değiştirmediğini söylüyorlardı. Ama ülkemiz eylem temeline dayanıyor. Eğer eylemler olmasaydı, bir siyah olarak ben burada bulunamayacaktım. Pek çok kişi Kadın Yürüyüşü’ne katılanların sayısının yemin törenine katılan Trump destekçilerinden fazla olmasına memnundu. Kim daha önce hiç böyle bir şey görmediğini söyledi. Göstericiler dünyanın dört bir tarafında insanların kendileriyle dayanışma göstermek için yürümesinden mutluydu, heyecanla küresel eylemlerin haberlerini paylaşıyorlardı.
Gösteride her kesimden insan vardı; gençler, yaşlılar, siyahlar, beyazlar, tecrübeli eylemciler ve ilk kez bir eyleme katılanlar. Dövizlerin çok büyük bir çoğunluğu elde yapılmıştı. Pek çok kişi Trump’ın Hillary Clinton’ı olmakla suçladığı “edepsiz kadın” olmayı yüceltti. İnsanlarda “ben edepsiz bir kadınım” yazılı rozetler vardı. Göstericiler Trump’la dalga geçerek “Biz bir lider istiyoruz, ürkütücü bir Twittercı değil” ve “Bir duvar inşa etmek için küçük eller” sloganları attılar. Trump Uluslararası Oteli’nin yanından geçerken öfkeli yuhalamalar duyuldu. Üstelik bu öfke yürüyüşe katılanlarla da sınırlı değildi. Michigan’dan Pat üzerinde “Sesimizi duyun” yazan ve eyleme gelemeyen akrabalarının, arkadaşlarının ve iş arkadaşlarının imzaladığı bir döviz taşıyordu.
Her yerde göstericilerle diğer insanlar arasında Trump hakkında tartışmalar yapılıyordu. Pek çok kişinin Trump’ın onları temsil etmediğini düşündüğü açıktı. Kenny Trump’ın yemin töreninin olduğu gün Washington DC’de tur düzenliyordu ve eğer çalışmasa eyleme geleceğini söyledi. “Bence Trump’ın protesto edilmesi gerekiyor. Söylediği pek çok şey bir Amerikan Başkanı’na yakışmıyor. Ben bir siyah olarak Trump’ın açık bir ırkçı olduğunu düşünüyorum. O halkı değil, zenginleri destekliyor. Pek çok gösterici Trump’ın dehşetini yaşamaktansa Clinton’ın kazanmasını tercih ederdi. Ancak aynı zamanda Clinton destekçilerinin ona ve Demokrat Parti’ye tam anlamıyla güvenmedikleri hissiyatı da vardı.
Clinton’ın Demokrat Parti’nin adayı olma yarışında geride bıraktığı, kendisini sosyalist olarak tanımlayan Bernie Sanders eylemciler arasında çok popülerdi. Westport Uniteryan Kilisesinden Barb “Demokratlar beni gerçekten hayal kırıklığına uğrattı. Ben bir Bernie Sander destekçisiyim, hiçbir zaman Hillary’yi desteklemedim, bildiğim kadarıyla o kadınları savunmuyor. Üstelik o savaş yanlısı bense barış istiyorum” dedi. Carmen Hulbert New York’ta “Bernie için Latinler”in kurulmasına yardım etmiş. Demokratik Parti kongresinde Bernie Sanders’ı destekledim. Sonuçta Yeşiller Partisi’nin adayı Jill Stein’a oy verdim. Eğer bilinçli bir şekilde hareket etmek istiyorsanız tek seçenek oydu. Kendisi de New York’tan olan Mike McCabe buna katılıyor. “Eğer Bernie aday olsaydı, onun kazanacağına güvenimiz tamdı. Bu başkanlık seçimi Trump’ı Beyaz Saray’a yerleştirdi. Kesinlikle alternatif bir partiye ihtiyacımız var.
Carmen ekledi; “Clinton kaybettiği günden bir gün sonra, bunun nedeninin bir kadın olması olduğunu söyledi. Sonra FBI direktörü James Comey’i, Wikileaks’i ve Rusya’yı suçladı. Bu saçmalık, Hillary sadece çok kötü bir adaydı. Bazılarısiyasal sistemin başarısızlığının Trump’ın kazanmasını katkıda bulunduğunu düşünüyordu. Constance “Pek çok Trump destekçisi Demokratlar tarafından yalnız bırakıldı.” İlk kez bir yürüyüşe katılan Usha ise “Hem Sanders hem de Trump gerçek sorunları dile getirdiler; bu da orta sınıftan ve işçi sınıfından Amerikalıların siyasetin kendileri için çalıştığını düşünmemeleriydi. Bence Demokratlar bu konu üzerinde düşünmeli” Joseph California’dan Washington DC’deki eyleme gelenlerden. “Trump’a oy veren işçi sınıfından kadın ve erkekleri suçlamıyorum. İnsanlar günde on saat veya iki işte birden çalışıyor ve hala faturalarını ödemekte zorlanıyor. Trump onların karşısına çıktı ve “size yardım edeceğim” dedi.
Eylemler cüretkârdı. Kadın Yürüyüşü’nde sahneden göstericilere Donald Trump’tan korkup korkmadıkları soruldu ve cevap kalabalıktan gelen bir “Hayır” gürlemesi oldu. Petrol boru hatlarına karşı kampanya yapan Liz Ibarra “Trump asla benim başkanım olmayacak” diyordu. Bu düşünce ABD’nin her yerinde yapılan eylemlerde taşınan binlerce dövizde ifade edildi. Tek tek sendikacılar ve küçük gruplar geçen hafta sonu yapılan eylemlere katılsa da büyük örgütsel bir varlıkları yoktu. Ayrıca bu kadar büyük eylemler için anlaşılır bir şekilde bundan sonra ne yapmak gerektiği konusunda çok farklı fikirler vardı. Bazıları daha çok Demokratik Partilinin seçilmesini sağlamanın Trump’ın saldırılarını sınırlamak için yapılması gereken şey olduğunu düşünüyorlardı. Onlara göre iki yıl sonra yapılacak seçimlere odaklanmak gerekiyordu. Başkaları ise sıradan insanların örgütlü kalması ve mücadeleye devam etmesi gerektiğine vurgu yaptılar. Pek çok kişi bunun mümkün olduğunu ve Trump seçim döneminde verdiği sözleri tutmamaya başladıkça ona olan muhalefetin de büyüyeceğini düşünüyor. Tüm Amerika’da giderek daha fazla sayıda insanın yeter artık dediği ve ayağa kalkmaya hazırlandığı duygusu hâkim. Trump’ın saldırılarının başarılı olup olmayacağını belirleyen sıradan insanların direnişi olacak. Eylemler bu potansiyeli gösteriyor.
Sadie Robinson
(Socialist Worker'dan Onur Devrim çevirdi.)