BRICS’ın büyümesi neye işaret ediyor?

Ağustos ayında BRICS (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika) liderlerinin üç günlük toplantısına bu oluşum hakkında efsaneler de eşlik etti. Bu küresel ekonomik platformun G7’den daha büyük bir ekonomik güç olduğu yönündeki fikir iki hataya sahip: Birisi, BRICS birleşik bir bütün değil. Bu oluşumun içinde küresel GSYH’nin yüzde 17,6’sını oluşturan Çin baskın bir güç. Bu açıdan Rusya yüzde 3,1, Brezilya 2,4 ve Güney Afrika yüzde 0,6’lık güçleriyle çok anlamlı büyüklüklere sahip değiller!

İkincisi BRICS’ın ABD’nin başını çektiği batı emperyalist bloğunu köşeye sıkıştırabilecek etkinlikte olduğu düşüncesi. Michael Roberts’ın yazdığı gibi, “önemli olan nominal dolar bazında BRICS ülkeleri hala G7'nin oldukça gerisindedir. BRICS bloğu 2022 yılında 26 trilyon USD'lik bir GSYH'ye sahipti ki bu da tek başına ABD ile hemen hemen aynı. Kişi başına düşen GSYH'yi ölçtüğümüzde ise BRICS hiçbir yerde değil. SAGP'ye göre düzeltilmiş uluslararası dolarlar kullanıldığında bile ABD'nin kişi başına düşen GSYH'si 80.035 dolar ile 23.382 dolar olan Çin'in üç katından fazladır.”

Daha da önemlisi, batı, ABD liderliğini mecburi bir şekilde kabul etmiş durumdayken BRICS içinde ne servet düzeyi ne de ekonomik hedefler açısından bir birleşik davranma eğilimi vardır. 

Zirvenin ardından Arjantin, Mısır, Etiyopya, İran, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkeler BRICS’e tam üyeliğe davet edildi. Bu gerçekleşse de iki eşit emperyalist bloktan söz etmek mümkün değildir. 

Bir tarafta kendi arasında çelişkili (Çin-Hindistan ya da Brezilya-Rusya ilişkilerinde olduğu gibi) BRICS, diğer tarafta kendi içinde nispeten daha uyumlu, daha güçlü ama liderliğini yapan ABD’nin küresel hakimiyetinin açıktan sorgulandığı batı emperyalist bloku var. Sermayenin küresel kârlılığı gerilirken büyük kapitalist ülkelerin artı değer için mücadelesinin blokları olarak görülmesi gereken iki blok arasındaki gerilim ekonomik ve siyasal gücün dağılmasına ve küresel gerilimlerin tırmanmasına neden oluyor. Tıpkı Ukrayna işgalinde olduğu gibi.