Arjantinli kadınlar kürtaj konusunda yenilgiye uğramadı; değişim yolda

Arjantinli roman yazarı ve senarist Claudia Piñeiro, The Guardian'a yazdığı yazıda "Yasallaştırmaya karşıt oy kullanan 'askı kancası senatörleri' boş bir zafer kazanmıştır, ancak gelişimin önünde duramayacaklar" diyor:

Arjantin'in senatörleri gerçekte neyin tartışıldığını anlayabilmiş değiller: yasal kürtaj mı, yoksa gizli kapaklı kürtaj mı? Veya anlamak mı istemediler? 38 senatör, yasa önerisini değiştirmeye ya da geliştirmeye dair hiçbir iyi niyet göstermeden, doğumun yasal olarak sonlandırılabilmesini öngören kanun tasarısının tümüyle reddi yönünde oy kullandılar. Sanki yasa koyucu değil de yargıçlarmış gibi davranarak basitçe "hayır" dediler. Gizli kapaklı yapılan kürtaj operasyonlarında ortaya çıkan komplikasyonlar sonucu ölen kadınları barındıran Arjantin'in gerçekliğinden tamamen koparak küstah bir tavır sergilediler.

Kanun tasarısını reddederken her türlü barbarca sözü telaffuz ettiler: neden reddettiklerini açıklamadan ve hatta aile içi tecavüzlerin şiddet içermediğini ileri sürerek embriyoları ölümden kurtardıklarını ilan ettiler. Kadın senatörlerden biri, kanun tasarısının içeriğini okuma fırsatı bulmasaydı bile, tasarıyı yine de reddetme kararı alacağını itiraf etti. Geçen seneye değin eğitim bakanlığı yapan Esteban Bullrich dahil pek çok senatör, ameliyat gerektirmeden kürtajı gerçekleştiren misoprostol gibi ilaçların varlığından milyon kez haberdar edilmelerine rağmen, kürtaj ameliyatının maliyetinin ve zahmetinin aşırı fazla olduğunda ısrarcı oldular. Senatörlerden bir diğeri ise önerilen yasanın taşrada uygulanmasının imkânsız olabileceğini, kürtaj için başvurulan hastanede, o saatte nöbette yalnızca bir diş hekiminin bulunması ihtimalini öne sürerek belirtti.

Oturumu yöneten devlet başkan yardımcımız Gabriela Michetti'nin, yalnızca bir diğer kadın senatörün konuşmasını tamamlamasına müsaade edilmesini rica ettiği için bir senatöre "dangalak" (ç.n. asshole) dediğini işittik. Michetti mikrofonunun açık olduğunun farkında değildi. Michetti'nin hakaret ettiği senatör ise Michetti'nin de bizzat mensubu olduğu Cumhuriyetçi Önerge Partisi'nin (Propuesta Republicana) bir üyesiydi ve birkaç hafta önce gaz kaçağından kaynaklanan bir patlamada eşini ve oğlunu kaybetmesine rağmen oturuma katıldı ve kanun önergesinin yasalaşması yönünde oy kullandı.

Oturumun sonunda başkan yardımcısı, yasama faaliyetinin kadın haklarını genişletmek üzere başlatılmadığını, aslında tüm sürecin bir futbol maçından ibaret olduğunu tasdiklercesine "Helal size!" diye bağırdı. En deneyimli komedi yazarı dahi bu tür bir safsatayı hayal edemezdi. Kuşkusuz ki, konuyu komedi olmaktan çıkarıp trajediye dönüştüren unsur, meselenin Arjantin Cumhuriyeti'nde, gerçek hayatta vuku bulmasıydı. Karşı cephede bulunan senatörlerin eleştirel, duyarlı ve empati sahibi harika konuşmalarının varlığı sabit olmakla birlikte, bu senatörler yine de azınlıkta kaldılar ve öneri reddedildi. Seçmenler olarak bizim ise hâlen bu konuda işiteceğimiz çok haber var.

Senatörlerin kürtajın gizli olarak yapılmasının ve bunu yaptıran kadına 4 sene hapis cezası verilmesinin sürdürülmesi yönündeki kararına rağmen, hüzne boğulmamızı gerektiren zamanlarda değiliz. Daha iyi bir ülke için göğsümüzü geriyoruz ve bir adım geri çekilmeyeceğiz. Kültürel savaşı kazandık ve artık ileriye doğru giden yol açık.

Artık bu yeni dönemde, açıktan açığa ülkemiz gerçeklerini konuşabiliyoruz: kürtaj için maydanoz demeti, örgü şişi kullananları ya da elbise askısının kancasını kullananları... Halkımızın hünerli olanları, kadın haklarını sınırlama tarafında oy kullanan bu senatörleri "askı kancası senatörü" olarak tanımladı ve bu tanım Twitter'da trend listesine girdi.

Tartışmalar, dinî inançlar ya da herkesin kendisi hakkında vermesi gerektiği özel kararlar ekseninde değil, halk sağlığı ekseninde cereyan etmelidir. Senatörler, dini inançlarını geri kalan her şeyin üstüne koyduğundan, bir rahip onlara ne yapmaları gerektiğini emrettiğinden ya da önümüzdeki sene yapılacak seçimlerde bu tavırlarıyla oy toplayacaklarını umduklarından konuyu anlamadılar -ya da anladılar, fakat umursamadılar.-

Söz konusu senatörler ne günümüz koşullarına ne de işgal ettikleri makamlara layık olmadıklarını kanıtladılar. Gizli kürtaj operasyonları esnasında öldürülen kadınlardan hiç etkilenmediklerini gösterdiler. Bu hayatlar, onlar için ödemeye hazır oldukları birer bedel. Bunu daima aklımızda tutmalı ve hatırlamalıyız. Çünkü onlar, hayatlarımız hakkında karar verme yetisine sahip insanlar. Ve sadece bu meselede bile sınırı bu denli aşabiliyorlar.

Nihayetinde önümüze bakacak olursak, başarmak için her türlü imkana sahibiz. Biz kaybetmedik, statükoyu sağlamlaştırmak isteyenler kaybetti. Bu tartışmalardan sonra hiçbir şey eskisi gibi olmayacak.  Hepimizin mücadele ettiği muharebe kazanıldı - toplum, örtbas edilen tartışmayı görünür kılarak kürtajı yasallaştırdı.

Birincisi, kavramları isimleriyle anabilir hâle geldik: eskiden tabu olan "kürtaj" kelimesini artık açıkça söyleyebiliyoruz. İkincisi, izinli, güvenli, ücretsiz, yasal kürtaj yasasını destekleyip desteklemediğimiz tartışmalarını yapabileceğimiz bir konuma yükseldik. Ve bu muharebede, kadınların "ben halihazırda kürtaj yaptırdım" demesine imkân tanıyacak bir zafer kazandık. Kız kardeşler, kuzenler, anneler, teyzeler ve arkadaşlar, seslerini yükselttiler ve aile meclisinde, ofiste, sınıfta daha önce asla edemeyecekleri sözleri söyleyebilir hâle geldiler.

Şu andan itibaren bir kadın hamile olduğunu fark ettiğinde ve gebeliğin devamını kendine özgü sebeplerle istemediğinde, asla yalnız kalmayacaktır. Ne sessiz kalmak zorunluluğu hissedecek ne suçluluk duygusuna katlanmak durumunda kalacak. Kınanmış ve hicap duymuş hissetmeyecek. Ne yapması ve ne yapmaması, hangi riskleri almaması gerektiği hakkında daha fazla bilgi edinecek. Devlet yine eylemsiz kalacak fakat kadınlar artık hareketsiz kalmayacak. Ülke çapında yardım etmeye hazır pek çok topluluk mevcut.

Yolumuz açık: yasa tasarısı senatoya tekrar sunulacak ve önünde sonunda kabul edilecek. Er ya da geç kürtaj Arjantin'de yasallaşacak. Senatörler yasa tasarısını reddettikleri süre boyunca tehlikeli koşullarda kürtaj yaptırırken ölen her bir kadın için suçluluk duygusu yaşayacakken, bizler kürtaj yaptıran her bir kadını kucaklayacağız. Artık o senatörler ağlarlar mı, dua mı ederler bilmem ama onlar üstümüzde yarattıkları yıkımı fark edene dek, biz bütün bunları unutmayacağız.

(Marksist.org için Türkçe'ye Doğan Kansız çevirdi)

İlginizi çekebilecek diğer yazılar