Ayvalık’ta çevre felaketi: Zehirli atıklar Madra Barajı'na taşınıyor

Balıkesir'in Ayvalık ilçesine bağlı Karaayıt köyündeki demir madeninin atık döküm sahası geçen Pazar günü yaşanan yağışlar sonrası bir kez daha çöktü.

Madra Barajı yakınlarında bulunan madendeki çökme sonucu maden atıkları suya karıştı. Ayvalık Belediye Başkanı Mesut Ergin, belediye olarak Balıkesir Çevre İl Müdürlüğü'ne ihbarda bulunduklarını, göçük nedeniyle tonlarca maden atığının yakındaki dereye taştığını ve derenin taşıdığı bu zehirli atığın da Madra Barajı'na kadar taşındığını söyledi. Ergin, "Sulama amaçlı olarak kullanılan bu barajdan da tarımsal ürünlere karışması ve bu ürünleri kullananların sağlığı için risk oluşturması söz konusudur" uyarısında bulundu.

Karaayıt köyü muhtarı Bayram Kaçar, madenin zehirli atıklarının Madra Barajı’na gittiğine dikkat çekerek, "Bu madenden köylü de zarar görüyor şehirlerde yaşayanlar da. Biz sesinden, gürültüsünden, tozundan, zehrinden illallah dedik. Bize 30 metre mesafede bir maden. Köyümüzün dibine bu madenin kurulmasına nasıl izin verdiler bilemiyoruz. Sahil kısımlarında Dikili, Altınova, Ayvalık gibi ilçeler suyunu Madra Barajı’ndan alıyor. Madra Barajı içme suyu barajı olarak kullanılıyor. Ama madenin zehri bu baraja akıyor" dedi.

Zehirli atıklar baraj sularına ulaştı

Pandemi yasaklarının başladığı ilk gün alınan karar ile mera alanlarının Balıkesir İl Mera Komisyonu tarafından Bilfer Madencilik'e devredildiğini hatırlatan Ergin, suya kimyevi madde bulaşıp bulaşmadığının kontrolünü yapmak üzere barajdan alınan numuneleri Balıkesir Çevre İl Müdürlüğü'ne gönderdiklerini, Ayvalık Belediyesi olarak konunun takipçisi olduklarını söyledi.

Bölgedeki faaliyetini 11 yıldır sürdüren Bifer Demir Zenginleştirme Tesisi'nin atık depolama alanı olarak kullandığı pasa tepesi, geçen yılın Ocak ayında da yoğun yağışın ardından çökmüştü. Bu olayın ardından Ayvalık’ın Karaayıt Köyünde Balıkesir İl Mera Komisyonu tarafından pandemi yasaklarının başladığı ilk gün alınan karar ile mera alanları Bilfer Madencilik’e devredilmişti. Geçtiğimiz Pazar günü yaşanan yağışlar sonrası bölgede yine göçük meydana geldi ve maden atıkları suya karıştı.

Aynı madenin atık barajı bu yılın şubat ayında da çökmüş, ağır metaller ve zehirli atıklar köyün içinden geçen Dedetepe deresiyle birlikte Madra Barajı’na karışmıştı. Bu olaydan yaklaşık iki ay sonra da Karaayıt köyünden toplu hayvan ölümleri haberleri gelmişti. Karaayıt köyünde çiftçilik ve hayvancılık yapan Fatih ve Hüseyin Kocakanat isimli kardeşlerin, madene çok yakın bir noktada olan meralarında yetiştirdikleri Maltız cinsi 59 keçi ölmüştü.

"Proje ruhsatı iptal edilsin" çağrısı

Çevre örgütleri Ayvalık'ta yaşanan ikinci çökme olayına tepki gösterdi. Kazdağları İstanbul Dayanışması'nın sosyal medya hesabından, dereye karışan atıkların drone görüntüleri paylaşıldı. Zehirli atıkların Dikili, Bergama, Ayvalık ve Altınova ilçelerinin tarım suyunu karşılayan Madra Barajı’na nasıl döküldüğü belgelendi.

Ayvalık Tabiat Platformu'ndan yapılan açıklamada da yetkililere ''Madra Barajı ve civar suların tahlillerini yaparak sonuçları kamuoyuyla paylaşma'' çağrısı yapıldı. Açıklamada, Ayazmant Demir Madeni Projesi ruhsatının iptal edilerek madenin acilen kapatılması talebi dile getirildi.

Bilfer Madencilik 2008 yılında “ÇED olumlu” belgesini alarak Ayvalık-Karaayıt köyüne geldi. Köylüler, Balıkesir Barosu’nun da yardımıyla mücadeleye başlamış ve bakanlığın verdiği “ÇED olumlu” kararı bir yıl sonra iptal edilmişti. Ancak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı derhal yeni bir “ÇED olumlu” kararı alıp, madenin önünü açmıştı.