Tarım işçilerinin örgütlenmesi: Acil!

Türkiye’de hiç toprağa sahip olmayan ya da sahip olduğu toprak kendisini geçindirmeye yetmediği için işçi olarak çalışan yüz binlerce kır emekçisi var. Bunların bir kısmı mevsimlik işçi olarak çalışırken, bir kısmı da devlete ya da özel kişilere ait tarım işletmelerinde çalışıyor.

Tarım-ormancılık gibi sektörlerde çalışan toplam işçi sayısı yaklaşık 1,5 milyon, bunun 200 bin kadarı iş yasası kapsamına alınmış durumda, bunların da 40 bin kadarı sendika üyesi ve toplu sözleşmelerden yararlanıyor. Yasa kapsamında olmadığı için pek çok haktan mahrum kalan 1,3 milyon tarım işçisinin yaklaşık 500 bini mevsimlik tarım işçisi, geri kalanı ise kendi yaşadıkları bölgelerde çalışan tarım işçileri.

Mevsimlik tarım işçileri her yıl, özellikle yaz aylarında, kamyon kasasında geçirdikleri kazalar, ölümler ya da maruz kaldıkları linç olayları ile medyada çokça yer alırlar. Hiçbir güvencesi olmayan ve örgütlülükten yoksun mevsimlik tarım işçileri, toplumun en fazla ve en acımasız sömürülen işçileri, emekçileri durumundalar. Özellikle Suriyeliler daha da kötü koşullarda çalıştırılıyorlar. Ailece tarım işçiliği yapmalarına rağmen ellerine hiçbir şey geçmiyor. Barınma, beslenme ve sağlık sorunlarının çözümü patronların insafına kalıyor.

Yaz aylarıyla beraber Çukurova’da yoğunlaşan mevsimlik tarım işçileri günlük ortalama 45-55 TL ücret alıyorlar. Bu miktarlar Suriyelilerin çalıştığı yerlerde 30-40 TL’ye kadar düşüyor. Barınma, ulaşım, sağlık, çocukları için eğitim gibi pek çok sorunları var.

İşçi sayısı 50’nin altında olan tarım ve orman işyerlerinde 4857 sayılı İş Kanunu uygulanmıyor. Dolayısıyla bu işyerlerinde çalışan işçiler İş Kanunu’nda yer alan ücret, fazla mesai, hafta sonu tatili, izin gibi haklardan da yararlanamıyorlar.

Tarım işçilerinin gelirlerinin bir kısmına ortak olan aracıların (elçi, dayıbaşı) durumu Tarımda İş Aracıları Yönetmeliği ile düzenleniyor. Bu yönetmeliğe göre iş aracılarının işçilerden komisyon alması yasak ama komisyon uygulaması önlenemiyor.

Tarım işçilerinin örgütlenmesi acil bir konu. Sendikalar hem genel olarak tarım işçilerinin koşullarının düzeltilmesi için hem de özel olarak ırkçılık karşıtı bir temelde Suriyeli tarım işçilerinin koşullarının düzeltilmesi için mücadele etmelidir.

Faruk Sevim

[email protected]

(Sosyalist İşçi)