Sendikalar mülteci işçileri örgütlemeli

Savaşların ve yoksulluğun etkili olduğu Suriye, Irak, Pakistan, Afganistan, Somali, Gürcistan, Ermenistan gibi ülkelerden kaçanlar 1980’li yıllardan beri Türkiye’ye göç ediyor. Bütün bu ülkelerden gelen insanlar, Türkiye’nin 1951 tarihli Cenevre Sözleşmesi’ni coğrafi kısıtlama ile kabul etmesi nedeniyle mülteci olarak kabul edilmemekte, “misafir” sayılmaktadır.

İstisna olarak Ekim 2011’de Türkiye’de kayıt yaptıran Suriyeli sığınmacılara “geçici koruma statüsü” verildi. Geçici koruma statüsü ile Suriyelilere sınırsız kalış, zorla geri gönderilmeme ve acil ihtiyaçlara erişimi içerecek koruma ve yardım sağlandı. Kamplarda yaşayanlara barınma, gıda, eğitim, sağlık, suya erişim gibi imkânlar; kamp dışında yaşayanlara ise sadece sağlık ve ilaçlara ücretsiz erişim hakkı tanındı. Ama hiç kimseye işçi olarak çalışma izni verilmedi. Suriyeli olmayan mültecilerin büyük bir kesimi ise tümüyle “kaçak” olarak yaşamlarını sürdürüyor.

Bir yandan yeni gelen mülteciler, öte yandan Avrupa’ya doğru yoluna devam edenler nedeniyle kesin bir sayı tespiti imkânsız gibi görünse de, günümüzde Türkiye’de yaşamakta olan mültecilerin sayısı 3 milyon civarında tahmin ediliyor. 3 milyon mültecinin yaklaşık 300 bini devletin kamplarında kalıyor, geri kalanlar kendi imkanları ile yaşamaya çalışıyor. Mültecilerin yaklaşık yüzde 30’u çeşitli iş yerlerinde kaçak işçi olarak çalıştırılıyor. 1 milyona yaklaşan mülteci işçi sayısı 20 milyonluk Türkiye işçi sınıfı içinde önemli bir sayı teşkil ediyor.

Sendikalar artık mülteci işçi sorunu ile yüzleşmek, bu konuda bir politika belirlemek zorundadır. İşçi sınıfının hakları topyekûn bir mücadele ile elde edilebilir, sınıfın tüm kesimleri, mülteci işçiler dahil sendikaların çatısı altında örgütlenmelidir. Aksi halde işçi sınıfı bölünür, mülteci işçilere karşı ırkçı-şoven saldırılar artar.

Mevcut durumda mülteci işçiler kayıt dışı olarak çalışmak zorunda kaldıklarından asgari ücret almakta bile zorlanmaktadır. Böylece patronlar mülteci işçileri ucuza çalıştırarak genel olarak işçi ücretlerini düşük tutabilmektedir. Sendikalar, mülteci işçileri örgütlü yapılarının içerisine katmaya çalışmalı, onların çalışma ve yaşam koşullarının iyileştirilmesini sağlayacak düzenlemeler için çaba harcamalıdır. Bu aynı zamanda tüm işçilerin yaşam koşullarının iyileştirilmesi için önemli bir görevdir.

Faruk Sevim

[email protected]

(Sosyalist İşçi)