Faruk Sevim

Faruk Sevim son yazıları

Faruk Sevim tüm yazıları

21.02.2016 - 11:30

Modern köleliğin son biçimi: Kiralık işçi yasasına hayır

Özel istihdam büroları aracılığıyla işçi kiralama, işçi komisyonculuğu yapma konulu yasa tasarısı geçen hafta TBMM Başkanlığı’na sunuldu. Hükümetin kiralık işçi düzenlemesinden en az 10 milyon işçi etkilenecek. Hâlen iş bulmaya aracılık eden özel istihdam büroları, işçi kiralayan, modern işçi simsarları hâline gelecek. Kiralık işçi uygulaması, taşeron sistemini bile aratacak çok rezil bir sistem, tam bir ücretli kölelik sistemi.

Yeni getirilmek istenen sistemde işçiye ihtiyacı olan fabrikalar, kadrolu işçi çalıştırmak yerine özel istihdam bürolarından diledikleri sayıda işçiyi, belli gün ya da saat için kiralayacaklar. Süresi dolduğunda, kiralanan işçinin o işyeriyle ilişiği kesilecek. Bu durumda işçi, bağlı olduğu özel istihdam bürosunun kendisini yeni bir işverene kiralamasını bekleyecek. Kiralık işçi farklı işyerlerinde kısa süreli çalışmalar yapmak zorunda kalacak. Beğenilmeyen işçi kiralandığı büroya geri yollanacak. İşçiler kıdem tazminatı, görevde yükselme, izin gibi birçok haktan mahrum kalacak. Kiralık işçi uygulamasındaki en büyük tehlikelerden birisi de zaten çok sınırlı olan sendika, toplu pazarlık ve grev haklarının kiralanan işçiler tarafından kullanılamaması olacak. 

Kiralık işçi uygulaması aslında kapitalizmin dünya çapında yeni geliştirmekte olduğu bir sistem. Esnek istihdam biçimlerinin en güvencesizi olan kiralık işçi uygulaması bir süredir kapitalizmin gündeminde. Geçtiğimiz on yıllar boyunca taşeron sistemini uygulayan ve bu yolla düşen kâr oranlarını artırmaya çalışan kapitalizm, şimdi de kiralık işçi sistemine ilgi göstermeye başladı. Kiralanan işçi sayısı henüz İngiltere, Almanya, ABD veya Japonya’da sayısal olarak yüzde 2’lerde olsa da, bu oran Hindistan’da yüzde 50, İspanya’da yüzde 31, Meksika’da yüzde 10, Filipinler’de yüzde 11’lere dayanmış durumda. Bu da eğer işçi sınıfı karşı koymaz ise, çok yakın zamanda kiralık işçi sisteminin aynen taşeron sistemi gibi bütün kapitalist sistemin ana uygulaması olabileceğini gösteriyor.

İşçi konfederasyonları başta Türk-iş ve DİSK olmak üzere kiralık işçi uygulamasına karşı çıkacaklarını, modern köleliği asla kabul etmeyeceklerini açıkladılar. Ama sadece açıklama yapmak yetmez, kiralık işçi yasasına karşı acilen sokaklara çıkmalı,yasanın parlamentodan geçmemesini sağlamalıyız.

Faruk Sevim

[email protected]

(Sosyalist İşçi)


Bültene kayıt ol