Metal işçileri bu sözleşmeyi çöpe atar

Türk Metal, Birleşik Metal-İş ve Öz Çelik-İş’in örgütlü olduğu büyük metal fabrikalarında çalışan yaklaşık 140 bin işçiyi, ama esasında tüm işçi sınıfını ilgilendiren MESS Grup Toplu İş Sözleşmesi 3 sendika tarafından imzalandı.

Gerçek enflasyonun yüzde 80’lerde seyrettiği, metal işçilerinin ilk 6 ay için yüzde 50 oranında zam istediklerini çeşitli vesilelerle dile getirdikleri koşullarda 3 sendika, MESS’in yüzde 27 oranındaki zam teklifinin altına imza attı. 

Sendikacılar, ikinci altı ay zaten enflasyon oranında yapılacak olan zammı, sözleşme ile elde edilmiş bir zam gibi sunup, yüzde 65 zam alındığı yalanını da yaydılar.

Asgari ücrete yüzde 51 zam yapıldığı, devletin kendi hizmetlerinin bedelini yüzde 36 artırdığı bir süreçte, sendikaların zafer gibi sunduğu rakam yüzde 27. 

Salgın döneminde pek çok işçi ölümünün yaşanmasına rağmen fabrikaların kapanmadığı bilinen bir gerçek. Metal işçileri arasında Covid hastalığına yakalanma oranı yüzde 20, neredeyse sağlık işçileri ile eşit düzeyde bir oran. Ölümüne çalışmalarına rağmen işçilere reva görülen zam yoksulluk sınırının yarısından daha az.

İhracatın artmasında en önemli sektör olan metal işkolundaki işçiler, imzalanan bu sözleşmeye tepkili. Tepkiler sadece ücret zammı ile sınırlı değil. Sözleşmenin bir gece yarısı, işçilerin onayı olmaksızın imzalanması, sosyal haklarda, sağlık sigortasında bir iyileştirmenin yapılmaması da tepkilerin odak noktası oldu.

Tepkilerini dile getiren işçilerin yazdıkları, Türk Metal’in sosyal medya hesaplarından silindi. Birleşik Metal-İş sosyal medya hesaplarında ise yazılmaya devam ediliyor.

Birleşik Metal-iş üyesi Çimsataş işçileri gece vardiyasında sözleşmenin imzalandığı haberi sonrasında direnişe başladılar, sendikalarına ek zam için acilen görüşmelere başlaması çağrısında bulundular.

Metal işçileri imzalanan sözleşme ile enflasyona çok büyük oranda ezdirilmiş oldular. Ücretleri asgari ücret düzeyine biraz daha yaklaştı. Asgari saat ücreti 19 lira iken, zam sonrası ortalama metal işçisinin saat ücreti 26,7 lira. 

Buna karşın işçilerin çalıştıkları şirketlerin kârları bu dönemde ortalama yüzde 200 arttı. Ford Otosan 1 milyar 890 milyon TL, Türk Traktör 830 milyon TL, Arçelik 651 milyon TL, Borusan 64 milyon TL, Sarkuysan 61 milyon TL kâr açıkladı.

Türk-İş’in açıkladığı yoksulluk sınırı 13 bin lira iken, metal işçilerinin ücreti yoksulluk sınırının yarısından daha az durumda.

Sendika yönetimleri, MESS’in dayatmalarına karşı grev komiteleri ve sözleşme komiteleri kurmalıydı. Ama bunun yerine sözleşmeyi gece yarısı imzalayıp işi kapatmak, işlerine daha çok geldi.

İşçilere, tabana dayanması gereken sendikal demokrasi yine işlemedi. TİS’in son şekli işçiye sorulmadan imzalandı.

Hiper enflasyona, üç haneli enflasyon rakamlarına giden süreçte ücretler kar gibi eriyor. 

Önümüzdeki aylarda enflasyonda yüksek düzeyde artışlar bekleniyor.

Metal işçiler, ücretlere ek zam ve iyileştirme talebi ile mücadeleye devam etmeli. Bunu yaparken de sendikacılara değil kendisine güvenmeli. Tabanda öncü işçiler ağı oluşturulmalı.

Metal işçileri sayısız direniş gerçekleştiren, son olarak metal fırtınaya imza atan bir işçi topluluğu. Hayat pahalılığının alıp başını gittiği bu koşullarda dalga geçilircesine yüzde 27’lik zamma “yüzde 65 zam aldık” denilmesini sineye çekmeyecek bir birikimi temsil ediyor.

Faruk Sevim