Asgari ücret gıda harcamalarını bile karşılayamıyor

Birleşik Metal-İş Sınıf Araştırmaları Merkezi'nin her ay yayınladığı açlık ve yoksulluk sınırı raporuna göre Ağustos ayında açlık sınırı yılbaşına göre 500 lira artarak 3 bin liraya yükseldi. 2825 liralık net asgari ücret açlık sınırının altında kaldı. Asgari ücret zorunlu gıda harcamalarını bile karşılayamıyor.

Asgari ücret düzeyi son on yılda geriledi

Avrupa İstatistik Ofisi'nin verilerine göre, Türkiye’de asgari ücret pek çok Avrupa ülkesinden düşük. Türkiye'nin asgari ücreti 2021 Eylül’ünde 270 euro'ya tekabül ediyor. Türkiye'nin ardından en düşük asgari ücrete sahip ülkeler Bulgaristan, Karadağ ve Arnavutluk. 2010 yılıyla karşılaştırıldığında Türkiye’den düşük asgari ücrete sahip 12 ülke varken, 2020’de bu sayının 3’e düştüğü görülüyor.

10 milyon kişi asgari ücretle ve civarında çalışıyor
Türkiye, Avrupa Birliği ülkeleri içinde en düşük asgari ücrete sahip ülkelerden biri olmanın yanında, asgari ücretle çalışanların oranının en yüksek olduğu ülke konumunda. Türkiye’deki asgari ücretlilerin oranı AB ortalamasının 6 katından fazla. Asgari ücretin yüzde 20 fazlası ve altında ücret alan işçilerin sayısı 10 milyon. Ücretli çalışanların yüzde 17’si -yaklaşık 3,3 milyon çalışan- asgari ücretin altında bir ücretle çalışıyor. Asgari ücretin yarısından daha azına çalışanların sayısı ise 1 milyona yakın.

Son 10 yılda asgari ücretin alım gücü eridi

Geçen 10 yıllık süreçte asgari ücret sadece döviz karşısında değil altın ve enflasyon sepetine karşı da büyük ölçüde değer kaybetti. 2011'de gram altının satış fiyatı 100 lira idi. 2011 yılında net asgari ücretin aylık tutarı ile 7 gram altın alınabilirken 2020’de aylık net asgari ücretle sadece 5,5 gram altın alınabilmekte.

Sonuç olarak AK Parti iktidarında asgari ücrete her yıl belirli oranda zam yapılmış olsa da yıllar içinde alım gücü önemli ölçüde azaldı, açlık ve yoksulluk sınırları her geçen gün yükseldi. Asgari ücretten alınan vergiler de çalışanın omuzlarında yük olmaya devam ediyor.

Asgari ücretin insanca bir düzeye yükseltilmesi için sendikalar, işçi örgütleri hemen çalışmaya başlamalı. Hükümet üzerinde basınç oluşturmalıdır. Önümüz seçim dönemi, hükümete bu konuda baskı yapmak daha da kolay. Asgari ücret en az 5 bin lira olmalıdır, diyerek kampanyamıza şimdiden başlamalıyız.

Faruk Sevim