Faruk Sevim

Faruk Sevim son yazıları

10.07.2019 - 10:02

Toplu sözleşmelerde hükümet ve patronlar el ele

Son yılların en kötü toplu sözleşmesiTÜPRAŞ’ta yapıldı. Grev yasağı kapsamındaki TÜPRAŞ’ta Koç Holding yönetimi, en son 2 yıllık sözleşme ve yüzde 10 zam önermişti. Hükümetin belirleyici olduğu Yüksek Hakem Kurulu (YHK) ise sözleşmeyi patronun son teklifinin bile gerisinde karara bağladı: Sözleşme süresi 3 yıla çıktı, patronun en önemli dayatması olan vardiya sisteminin değiştirilmesi maddesi onaylandı, ücret zammı ise yüzde 6 olarak belirlendi. 

Yaklaşan diğer toplu sözleşmeler, özellikle de metal iş kolundaki MESS sözleşmesi düşünüldüğünde YHK patronlar için büyük bir olanak yarattı ve çıtayı işçiler için en aşağı seviyelere çekti.

TÜPRAŞ yönetimi, Petrol-İş Sendikası ile TİS görüşmeleri tıkanmaya başladığında, kamuoyunu yanıltmak, işçilere karşı olumsuz bir hava yaratmak için  “işçiler yüzde 75 zam istiyor, 10 bin TL maaş alıyorlar”şeklinde gerçek olmayan açıklamalarda bulundu.

Toplu sözleşme görüşmelerinde isteyen taraf işveren, savunma pozisyonunda kalan taraf ise işçilerdi.

Ne istiyordu işveren?

• Vardiya sistemi değişsin,

• Mazeret izinleri kalksın,

• Sözleşmeler üç yılda bir yapılsın

• İlk 6 ay zam yapılmasın, ikinci 6 ay enflasyon oranında yapılsın.

Enerji işkolunda bulunan TÜPRAŞ işçilerinin grev yapması 12 Eylül anayasası ile yasaklanmıştı. Grev yasaklı işçiler son olarak çareyi kendilerini fabrikaya kapatmakta buldular. Anlaşma sağlanamadığı için sözleşme YHK’ya gitti.Ve YHKemek dünyasına büyük bir darbe indirdi, işveren tarafının taleplerini bile aşan ölçüde işçiler aleyhine bir sözleşmeyi onayladı:

• Vardiya sistemi değiştirildi.

• Mazeret izinleri işveren onayına bırakıldı.

• Sözleşmeler iki yıldan üç yıla çıkarıldı.

• Yüzde 6 zam verildi.

YHK’nın bu kararı, hükümetin yaşanan ekonomik krizin faturasını işçilere ödetmeye kararlı olduğunun açık bir göstergesi. Hükümet muhtemelen bundan sonraki tüm toplu sözleşmelerde bu tavrını sürdürecek.

Şimdi sırada metal işçilerinin toplu sözleşme görüşmeleri var. İşveren örgütü MESS, metal işçilerine TÜPRAŞ’ın toplu sözleşmesini örnek gösterecek. 3 yıllık sözleşme, vardiya değişikliği, mazeret izinlerinin patronun isteğine göre yapılması ve düşük ücret zammı dayatması örnek teşkil edecek. TÜPRAŞ işçileri KOÇ grubu karşısında tek başına kaldı. Eğer yeniden başarısız bir toplu sözleşme ile karşılaşmak istemiyorsak metal işçilerini sınıf dayanışmasıyla desteklemek zorundayız. 

Faruk Sevim

[email protected]

(Sosyalist İşçi)


Bültene kayıt ol