Bugün gündem dışı bir şeyler anlatacağım, ama tamamen de gündem dışı kalmamak için şu kadarını söylemekle başlayayım: Önemli olan CHP’nin ve İmamoğlu’nun kazanmış olması değil, AKP’nin ve Tayyip Erdoğan’ın kaybetmiş olması. Daha da önemlisi, bugüne kadar AKP’ye oy vermiş olan yoksul, emekçi seçmenin artık başka alternatifler aradığını göstermiş olması. İmamoğlu’ndan beklentisi olanlar birer birer hayal kırıklığına uğrayacak. Bizim işimiz, AKP’den vazgeçen kitleye bir alternatif sunabilmek.
Bugün anlatmak istediğim Türkiye’de yaşayanlar için gündem dışı, ama İngiltere’de yaşayan emekçiler ve yoksullar için hiç de öyle değil.
Bu hafta Londra’da bir konferans yapılacak. Çeşitli uzmanlık alanlarından bilim insanlarının katılacağı konferansın amacı, İngiltere nüfusunun niye daha sağlıksız ve daha kısa ömürlü olmaya başladığını tartışmak.
Yüz yıldır ilk kez, bir İngiltere vatandaşının beklenen yaşam süresi birkaç yıldır düşüyor.
Tahminlere göre, bugün 65 yaşında olan bir erkeğin ortalama 86,9 yaşına kadar yaşaması bekleniyor. Bu rakam birkaç yıl önce 87,4 idi. Kadınlar için ise yaşam beklentisi 89,7’den 89,2’ye düşmüş.
Yani hem erkek hem kadınların artık altı ay daha kısa yaşayacağı tahmin ediliyor.
Bu, tıptaki gelişmeler, yaşam tarzlarının değişmesi ve sosyal devletin müdahaleleri sayesinde yüz yıldır her yıl artan insan ömrünün kısalmaya başlaması demek.
Niye?
Bir iddia, insan ömrünün sınırsız bir şekilde uzayamayacak olması ve artık sınıra gelinmiş olduğu. Ama Avrupa’nın çeşitli ülkelerinde ömür hâlâ uzuyor. Yani cevap bu değil.
İkinci bir iddia, meseleyi daha sert geçen kış aylarının grip salgınlarına bağlıyor. Ama doktorlardan ve hastanelerden gelen veriler grip ölümlerinde dikkate değer bir artış olmadığını gösteriyor. Cevap bu da değil.
Bilim insanlarının çoğunluğu için, konunun tıpla, mikroplarla filan alakası yok. İngiltere’de insan ömrünün kısalmaya başlamasını 2010’da uygulanmaya başlayan ekonomik politikalara bağlıyorlar.
O yıl, 2008 dünya ekonomik krizine tepki olarak İngiltere hükümeti kemer sıkma ve devlet harcamalarını kısma politikalarını hayata geçirdi. Bunun sonucunda, yoksullara, işsizlere, yaşlılara, hastalara, engellilere yapılan devlet yardımlarından, çeşitli sosyal ödeneklerden ve ücretsiz Ulusal Sağlık Hizmetleri Kurumu’nun fonlarından 30 milyar sterlin (210 milyar TL) kesildi.
Ve yoksullar, yardıma muhtaç olanlar, kriz sonucunda işini kaybedenler daha erken ölmeye başladı.
Kaç yıl mı yaşayacağız? Hangi sınıfa ait olduğumuza bağlı. Zengin mi, yoksul mu olduğumuza bağlı.
Roni Margulies
(Sosyalist İşçi)