16 yaşında iklim aktivisti Greta Thunberg’in 2018 Ağustos ayında Stockholm'de başlattığı okul grevi dünyaya yayılmış durumda. Her cuma günü okullarına gitmeyip, dünyanın dört bir yanında Fridays for Future (FFF) hareketine katılan öğrencilerin sayısı her gün artıyor. 15 Mart ve 24 Mayıs’ta uluslararası eyleme katılan öğrencilerin sayısı milyonları aştı. Öğrenciler kararlı ve öfkeliler. Otuz yıldır iklim sorununu göz ardı eden, şirketlerin çıkarlarını koruyan, karbon emisyonlarının artmasına neden olan politik liderlerden bir beklentilerinin olmadığını ilan ettiler. Kârı, büyümeyi temel alan toplumsal-ekonomik sistemin kuralları içinde iklim krizi çözülemiyor, o zaman bu kuralları değiştirmek zorundayız diyerek, eylemlerine her gün bir yenisini ekliyorlar. Yaşları henüz 12-13 olan özellikle gençler eylemlere, harekete liderlik ediyor. Sosyal medya üzerinden örgütlenen, anne ve babalarını da hareket geçmeye çağıran bu öğrenci hareketinin yanı sıra İngiltere’deki Extinction Rebellion’ın (XR-Yokoluş İsyanı) 10 gün süren eylemleri sonucu İşçi Partisi lideri Jeremy Corbyn’in İngiltere Parlamentosu’na sunduğu “iklim ve çevre konusunda acil durum” talebi kabul edildi.Şimdi Fridays for Future ve Yokoluş İsyanı önderliğinde 20-27 Eylül arasında uluslararası eylemlilik çağrısı yapılıyor.
Gelecek için, Cuma günleri okul boykotu hareketine dahil olup okul grevlerini Türkiye’de de başlatan öğrenciler, 24 Mayıs günü Maçka parkında yaptıkları basın açıklamasında 20 Eylül uluslararası grev çağrısı yaptılar. Bu çağrı üzerine 31 Mayıs’ta bir araya gelen Yeryüzü Derneği, KOS, 350.org, Parents For Future, Antikapitalistler, Fridays For Future, Genç Yeşiller, Yokoluş İsyanı, Yeşil Düşünce Derneği ve Buğday Derneği gibi kampanya ve kurumlar her hafta buluşarak iklim eylemi haftasının örgütlenmesine başladı. Merkezi kampanyanın ismi Sıfır Gelecek olarak belirlendi. Kampanyanın tanıtım metninde “Önümüzde yalnızca iki seçenek duruyor. Ya küresel ısınmayı 1,5 derece ile sınırlamak için üstümüze düşeni yapacağız ve sıfır karbon emisyonuna geçeceğiz ya da yaşamın sona erdiği bir gelecek ile yüz yüze geleceğiz. O yüzden biz de ya sıfır gelecek ya da sıfır gelecek diyoruz!” açıklaması yer alıyor. Sıfır Gelecek kampanyasına dahil olan gruplar20 Eylül tarihine kadar iklim adaleti, ormansızlaştırma, fosil, hava kirliliği, gıda ve plastik konuları üzerinden iklim krizinin sebepleri ve yol açtıklarını gündeme alacağı toplantı, film gösterimleri, eylemler, sokak performansları düzenleyecek.
İklim krizini aşmak için örgütlenmeye!
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) Eylül 2018 tarihli raporunda sıcaklık artışının, endüstri öncesi döneme göre 1,5 C ile sınırlandırılması için önümüzde sadece 12 yıl kaldığını duyurdu. 2030 yılına kadar karbon emisyonlarının sıfıra indirilmesi gerektiği bu raporda açıkça söylendi. Geçtiğimiz hafta ise AB ülkelerinin tamamı iklim konusunda bir araya geldi. Toplantıda 2030 yılı değil 2050’ye kadar üye ülkelerin karbon-nötr hale getirecek kararın alınması hedefleniyordu ama 2050 hedeflerinde dahi uzlaşma sağlanamadı.
Bu arada iklim krizinin şiddetlendirdiği doğal afetler sürüp gidiyor: Hindistan'da 50,8 derece sıcaklıkların yol açtığı kuraklık nedeniyle yüzlerce köy boşaltıldı. Ülkenin en kurak bölgesi Maratvada'da son beş yılda 4700'den fazla çiftçi intihar etti. Normalde Haziran’da erimeye başlayan Grönland buzulları bu yıl Nisan ayında erimeye başladı. Bu yılın erimesinin rekor seviyede olduğu duyuruldu. Türkiye’de ise Türkiye Ormancılar Derneği (TOD), 2018 yılının kaydedilen 840 doğa kaynaklı afet ile en fazla afet yaşanan yıl olarak tarihe geçtiğini açıkladı. Yılın ilk aylarında hortumlar can ve mal kaybına neden olurken, daha sonraki aylarda don ve seller de zarar vermeye başladı. Sadece seller nedeniyle son bir haftada 6 kişi hayatını kaybetti. Kentler, tarlalar, seralar sular altında kaldı, dolu yağışları ürünlere zarar verdi.
Nuran Yüce
(Sosyalist İşçi)