Son yıllarda popüler kültürde cinsiyet eşitsizliğine, heteronormativiteye dikkat çeken ve kadınların gündelik hayattaki mücadelesinden izler barındıran film ve dizilerde artış var.
Yükselen kadın mücadelesi ve Hollywood’daki #metoo dalgası, belli ki sektörde üretilen işleri de etkiliyor. Filmler, diziler, kitaplar bize ilham verdiği gibi, sokaktan ilham alıyor.
Sosyalist İşçi gazetesi, son dönemde radarına takılan, izledikleri ve cinsiyetçiliğe karşı mücadele edenlerin beğeneceğini düşündükleri beşer film ve diziyi listeledi:
Diziler
The Handmaid's Tale
Margaret Atwood’un Türkçeye Damızlık Kızın Öyküsü ismiyle çevrilen distopik romanından uyarlanan bir dizi. Otoriter Gilead rejimi altında, tamamen kadınların doğurganlığı temelinde dizayn edilmiş bir toplumda damızlık olarak kullanılan ve köleleştirilen kadınların sinirinizi tepenize çıkartacak öyküsü.
Big Little Lies
Yine bir roman uyarlaması. Bir cinayet öyküsünün arka planında, toplumsal iş bölümü ve annelik rolü kadınlar tarafından sorgulanıyor.
Grace and Frankie
Kocaları birbirine aşık olan iki orta yaş üstü kadının, toplumsal cinsiyet rollerini, heteroseksizmi, cinselliği sorgulatan arkadaşlığının öyküsü.
Glow
Hollywood’da tutunamayan bir grup kadının, TV şovu kapsamında güreş yıldızı olmak için yarışmalarının komik hikayesi.
Apple Tree Yard
Louise Doughty’nin aynı isimli romanından uyarlanan, dört bölümlük mini dizi. Tecavüzün statü, meslek, yaş fark etmeksizin, her kadının başına gelebileceğini, konuyu pornografikleştirmeden anlatmayı başarıyor.
Filmler
Made in Dagenham
1968’de İngiltere’deki Ford fabrikasında ‘eşit işe eşit ücret’ hakkı için greve çıkan kadınların mücadelesi. İşçilerin grev hattındaki mücadelelerinin yanı sıra ev içi iş bölümüne dair tartışmalar, erkek işçilerin (kocalarının) greve yaklaşımı ve mücadelenin birliği keyifli bir şekilde anlatılıyor.
Roma
Üç Oscar alan Roma, güçlü bir kadın filmi. Üst orta sınıf bir ailenin yanında hizmetçilik yapan Cleo ve patronu Sofia erkek egemenliğinin farklı travmalarıyla boğuşmaktadır. İki kadının, kadın olarak yaşadığı ortak deneyim kadar sınıfsal farklılıklar da gerçekçi bir biçimde anlatılıyor.
Suffragette
İngiltere’de kadınlara oy hakkı için mücadele eden süfrajetlerin 20. yüzyılın başında geçen hikayesi. Günümüzde ‘sıradanlaşan’ haklarımızın arkasında kadınların güçlü ve uzun soluklu mücadelesinin yattığını hatırlamak için iyi bir vesile.
She is beautiful when she's angry
1960’larda ABD’deki kadın hareketini, dönemin aktivistlerinin anlatımlarıyla aktaran bir belgesel. Kürtaj hakkından eğitim ve iş hayatındaki cinsiyetçiliğe, kadınların her alanda bir anda örgütlenme ve sokağa çıkma deneyimi anlatılıyor. Diğer yandan kadın hareketinin içindeki, ırkçılıktan lezbiyen kadınların görünürlüğüne dek pek çok tartışma yansıtılıyor.
Feminists: What were they thinking
1970’li yıllarda sanatçı Cynthia MacAdams’ın fotoğraflarını çektiği kadınları yeniden bir araya getiren bir belgesel. Dönemin kadın mücadelesi deneyimleri, günümüzün aktivistleriyle yapılan röportajlarla harmanlanıyor.
Başucumuzdaki kitaplar
■ Cinsiyet, Sınıf ve Sosyalizm, Yazar: Lindsey German, Babil Yayıncılık
■ Kadınlar ve Sosyalizm, Yazar: Sharon Smith, Yordam Kitap
■ Kadınlar ve İşçi Hareketi, Yazar: Annik Mahaim, Alix Holt, Jacqueline Hein, Yazın Yayıncılık
■ Caliban ve Cadı: Kadınlar, Beden ve İlksel Birikim, Yazar: Silvia Federici, Otonom Yayıncılık
■ Utanç Bitti, Yazar: Anja Meulenbelt, Ayrıntı Yayınları
■ Osmanlı Kadın Hareketi, Yazar: Serpil Çakır, Metis Yayıncılık
■ Carol, Yazar: Patricia Highsmith, Can Yayınları
■ Kendine Ait Bir Oda, Yazar: Virginia Woolf, İletişim Yayınları
■ Queer Marksizme Doğru, Yazar: Kevin Floyd, Nota Bene Yayınları
Gül Dönmez
(Sosyalist İşçi)
Taner Akçam, yeni kitabında Ermenilerin dininin zorla değiştirilmesi ve asimilasyon süreçlerini inceliyor. Kitapta Talat Paşa’nın ihtida edenlerin tehcirden muaf tutulması emrini daha sonra nasıl geri çektiği de anlatılıyor.