Aslında zaten herkes etrafındaki insanların hastalandığını, bir kısmının hastanelik olduğunu, hatta öldüğünü biliyor. Bildiğimiz Covid-pozitif tanıdıklarımızın sayısı hızla artıyor. Yine de hükümetin durumun ciddi olduğunu ilan etmesi, özellikle hükümete yakın medya dışında başka haber kaynağı olmayan çok sayıda vatandaş için önemli.
Ama kapanma tedbirlerine rağmen salgın hızını kesmiyor, tedbirler yeterli gelmiyor. Çünkü tam kapanma sağlanmadı. İşyerleri açık, insanlar toplu ulaşım araçları ile işe gitmeye devam ediyorlar.
Otobüs seferleri sokağa çıkma yasakları döneminde de devam ediyor
Hafta sonları ve akşamları sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Ama işverenlere milyonlarca işçiyi kapsayan istisna izinleri verildi. Yani aslında sokağa çıkma sürelerinde bile milyonlarca işçi işe gitmeye devam ediyor.
Örneğin İstanbul Belediyesi şu açıklamayı yaptı: “Türkiye genelinde uygulanan kısıtlamalar çerçevesinde, yılsonuna kadar hafta sonlarında tam kapanma olacak. Ancak, zorunlu iş alanlarıyla ilgili istisnalar nedeniyle toplu ulaşım hafta sonları da sürecek. Sefer saatlerinde yapılan güncellemeye göre, metrobüs hafta sonu gündüz 3 dakika, gece 10 dakika aralıklarla sefer yapacak. Diğer ulaşım araçları ise 15 dakikada bir hareket edecek.”
Bu açıklama hafta sonu için. Hafta içi ise zaten hiçbir şey değişmedi, işyerleri tam kapasite çalışıyor. İnsanlar fabrikalarda, bürolarda, marketlerde sıkışık ortamlarda ekmek parası için çalışmaya devam ediyor.
Salgın toplumdaki farklılıkları açığa çıkarıyor
Düşük gelirli insanlar otobüsleri, metrobüsleri, metro vagonlarını tıka basa doldurduğunda, sokağa çıkma yasağının anlamı kalmıyor. Çalışmak zorunda olan ve işçi mahallelerinden gelen yoksul emekçiler temastan kaçınamadıkları için Covid-19 nedeniyle ölebiliyorlar. Öte yandan, zenginler villalarına çekilebiliyorlar. Dolayısıyla, salgın toplumdaki sınıfsal farklılıkları da açığa çıkarıyor.
Neler yapılmalı
– Bugün için sağlık örgütleri en az 2 hafta tam kapanma öneriyorlar. Mutlaka sağlık örgütlerinin önerdiği kapanma süreleri dikkate alınmalı, uygulanmalı.
– Zorunlu işler hariç üretim durmalı. Evde kalan insanlar için asgari gelir sağlanmalı.
– Zorunlu çalışanlar için çalışma saatleri düşürülmeli, aylık test olanağı sağlanmalı, toplu ulaşım imkânları artırılmalı.
– Tüm sağlık sistemi kamulaştırılmalı, tüm sağlık hizmetleri ücretsiz sağlanmalı.
– Tüm bu faaliyetler için zenginlerden ek vergiler toplanmalı.
