17 Mart 1938: Sovyetler Birliği’nden kaçan balet Rudolf Nureyev doğdu

Rudolf Nureyev (17 Mart 1938 – 6 Ocak 1993), Tatar asıllı bale dansçısıdır. Uzun sıçramaları ve hızlı dönüşleri Nijinsky’nin efsaneleşmiş gösterilerine benzetildi. SSCB’de parti yönetimiyle arası hiçbir zaman iyi olmadı. 1961’de Paris Le Bourget havalimanında sığınma talebinde bulundu. Margot Fonteyn’in gözde partneri ve büyüklü küçüklü birçok bale topluluğunun konuk sanatçısı olarak ün kazandı.

Nureyev, bale çalışmalarına 11 yaşında başladı. 17 yaşında girdiği Leningrad Koreografi Okulu’nda çok başarılı bir öğrenci oldu, fakat stalinizmle sorunlar yaşıyordu. 1956’da kendisine Komsomola (Genç Komünistler Birliği) üyesi olması teklif edildi, ancak Nureyev bunu reddetti.

1958’deki mezuniyetinden sonra Leningrad Kirov Balesi’nde solocu oldu ve bu balenin gezici topluluğunda başrollere çıktı. Bir çok Doğu Bloğu ülkesini gezdi, ancak SSCB yöneticileri “disiplinsiz davranışlarını” bahane ederek onun batı ülkelerine geçmesine izin vermediler.

Haziran 1961’de Kirov Balesi ile birlikte Paris’e gittiğinde, Fransa’nın Paris şehrindeki Le Bourget Havalimanı’nda, kendisine derhal SSCB’ye geri dönmesi emredildi. Bunun üzerine Nureyev bu emre uymayı reddetti ve Fransa’dan sığınma hakkı istedi. SSCB’yi terk ettikten sonra, ilk kez ABD’de seyirci karşısına çıktı. Aynı yıl sürekli konuk sanatçı olarak Londra’da İngiliz Kraliyet Balesi’ne katıldı.

Nureyev Giselle ‘deki Albrecht, Marguerite and Armand ‘daki Armand ve Kuğu Gölü ndeki Prens Siegfried gibi rollerle Margot Fonteyn’e eşlik etti. Koreograf olarak erkek dansçıyı öne çıkaran bir Kuğu Gölü düzenlemesi yaptı. 1977’de Londra Festival Balesinin sahnelediği Prokofiev’in Romeo ve Juliette’inin ve 1978’de Paris Opera Balesinin sahnelediği Manfred’in koreografisini yaptı. 1980’de Berlin Balesi için Fındıkkıran’ı sahneye koydu. Ertesi yıl La Scala’da sahnelediği Kuğu Gölü düzenlemesinde Lady Capulet rolünü Dame Margot Fonteyn üstlendi.

Yeteneklerini modern repertuvarlarda da gösteren Nureyev, Martha Graham’ın, Murray Louis’in ve Paul Taylor’ın yapıtlarında dans etti. 1975’te Martha Graham’ın onun için yarattığı Lucifer (iblis) rolünde, 1978’de de Murray Louis’in onun için yaptığı koreografiyle ABD’de ilk kez sahnelenen Canarsie Venus ve Vivace ‘de sahneye çıktı.

Nureyev 1973’te Robert Helpmann’la birlikte Don Quijoteden (Don Kişot) uyarlanan bir bale filmini yönetti. 1977’de Valentino filmiyle sinemada ilk oyunculuk denemesini yaptı.

1982’de Avusturya uyruğuna geçen Nureyev, 1983-89 arasında Paris Opera Balesi’nin dans yönetmenliğini yaptı. Kasım 1989’da, Batı’ya sığındığından beri ilk kez SSCB’de, Kirov Balesi’yle dans etti. Nureyev yıllarca mücadele ettiği AIDS hastalığının yol açtığı kalp yetmezliği sonucu Paris’te öldü. Ölümünden birkaç ay önce kendisine Legion d’honneur nişanı verildi.

ilginizi çekebilir

boykot
Boykot ve işçi sınıfının bir parçası olarak “eğlence sektörü” çalışanları
WhatsApp Görsel 2025-04-02 saat 10.56
Marksizm 2025: Felaketler çağında umudu birlikte örgütleyelim
evil
Tanju Özcan ırkçılık saçmaya devam ediyor: “Ermeni baban”