Kadıköy'deki Marksizm Atölyesi'nde robotlar ve yapay zeka konuşuldu

Kadıköy’de Marksizm Atölyesi’nin ilk toplantısı 14 Mayıs Pazar günü Moda sahilinde yapıldı. Bülent Somay'ın konuşmacı olduğu atölyede "Artı-değer teorisi: Robotlar ve yapay zeka işçi sınıfının yerini alabilir mi?" başlığı etrafında tartışıldı.

Somay, insan evriminden başlayarak hızlı bir tarih turuna çıkardı katılanları. İnsanların alet kullanmayı öğrenmesi ile hayvanlardan ayrışmaya başladığını ve zamanla aletleri tasarlayarak üretim araçları üretimine geçtiğini anlattı. İnsanlık bundan yaklaşık 10 bin yıl kadar önce ise toprağı ekmeyi öğrenerek yepyeni bir döneme adım attı. Üretilen fazla ürün sayesinde yerleşik hayat ve kentler oluştu. Toprağın mülkiyeti beraberinde sınıfları, devletleri ve orduları oluşturdu.

Bu hızlı insanlık tarihi anlatımından sonra kapitalizmde küçük işletmelerin ve sanayinin oluşumu sonucu işçi sınıfının ortaya çıktığını anlattı Bülent Somay. İşçiler basitçe emeğini satan ve karşılığında ücret alan insanlardır. Ancak kapitalistler için aldıkları ücretten daha fazla değer üreten insanlardır. Bu artı-değere el koyan yine kapitalisttir. Üretim araçları teknolojisindeki değişim önce makinelerin daha sonra robotların üretim sürecine dâhil olmasına neden oldu. Bu durum zaman zaman işçi sınıfının sonunun geldiği artık üretimi robotların yaptığı iddialarına neden oldu. Oysa aynı arılar gibi sadece programlandıkları şeyi yapan, kendi soyutlama ve tasarlama yeteneği olmayan robotlar önceki makinelerden farksız bir şekilde kendilerini kullanan ve programlayanlara bağımlılar. Dolayısıyla da artı değer üretmiyorlar.

Robotlardan, yapay zekâya geldiğimizde ise belirli sınırlar içerisinde tasarlama yeteneği olan robotlardan söz ediyoruz günümüzde. Ancak eğer insan gibi bilme, tasarlayabilme, soyutlayabilme ve en önemlisi etik sahibi olabilme özellikleri kazanabilirlerse gerçekten yapay zekadan söz edebileceğimizden bahsetti Somay. Bu gerçekleştiğinde ise aslında biyolojik yollarla doğmayan insan üretilmiş olacaktır. Bülent Somay, Asimov’ın bir romanında bir insan ile tek farkı ölümsüz olmak olan bir yapay zekânın BM’ye insan olma hakkı için başvurusu yaptığını ve başvurusunun ölümlü olmayı seçtikten sonra kabul edildiğini anlattı. Çünkü ölümlü olmayı seçerek aslında etik sahibi olabileceğini kanıtlamış olmuştu.

Günümüzde bu tür yapay-insanlar geliştirmekten çok uzağız. Bir gün bu gerçekleşir ise ve hâlâ kapitalist toplum içerisinde yaşıyor olursak yapay-zekâların da aynı diğer insanlar gibi sendikalarda ve devrimci partilerde örgütlenmesi gerektiği üzerine yapılan konuşmalarla atölye sona erdi.

Kadıköy Marksizm Atölyesi sonraki toplantılar:

Ferda Keskin: Marks'ın özgürlük anlayışı
Tarih: 28 Mayıs Pazar 15.00

Tolga Tüzün: Marksizmde devlet: Devletsiz bir dünya mümkün mü?
Tarih: 4 Haziran Pazar 15.00

Sinan Özbek: Marksizmin dünyayı açıklama yöntemi: Diyalektik düşünce ve tarihsel materyalizm
Tarih: 18 Haziran Pazar 15.00

Yer: Moda sahili. Moda çay bahçesinin merdivenlerinin aşağısı
İletişim: 0533 447 9709
E-posta: [email protected]

(Sosyalist İşçi)

İlginizi çekebilecek diğer yazılar