Rawest Araştırma'nın Kürtlerde Değerler ve Tutumlar Araştırması 2021, Türkiye nüfusunun yaklaşık yüzde 20'sini oluşturan Kürt halkının güncel gerçekliğini ortaya koyuyor.
Araştırma 11 ilde yürütülmüş. Batı'da göç alan İstanbul ve Adana, bölgede Diyarbakır, Mardin, Van, Ağrı, Bingöl ve Hakkari, çeperde ise Urfa, Malatya ve Adıyaman'da 1369 kişiyle yüz yüze görüşülerek anketler uygulanmış.
82 sayfalık raporun giriş yapılan önemli bir tespit Kürtlerin homojen bir topluluk olmadığı. Aksine kendi içinde farklı siyasi görüşleri taşıyor, araştırma bunu çarpıcı bir şekilde ortaya koyuyor.
Araştırmada öne çıkan sonuçlar
• Kürtlerde Müslüman, özgürlükçü, dindar ve demokrat siyasi kimlikler öne çıkıyor.
• Türkiye'nin geri kalanına Kürtlerin yaşam memnuniyeti. Bu hane gelirlerinin düşüklüğünden ve aile bireylerinin sayısının fazlalığından kaynaklanıyor.
• Dindarlık Kürtlerde hâlâ güçlü.
• Cinsiyet, siyasi görüş ve göç deneyimi tutumları etkiliyor, Kürtleri birbirinden ayırıyor.
• Kuşaklar birbirinden farklılaşıyor.
• Merkez ve sağda konumlanma ağırlıklı.
• Milliyetçilik, Türkiye'nin geri kalanına göre Kürtlerde olumsuz çağrışımlar taşıyor. Ümmetçilik ya da enternasyonalizm öne çıkıyor. Araştırma bu durumu Türk milliyetçiliğinin dışlayıcılığına bağlıyor.
• Katılımcıların en çok destekledikleri partiler HDP ve AK Parti. Üçüncü sırada CHP yer alıyor. 2018 yılına göre AKP ve MHP oy kaybederken CHP, Gelecek Partisi ve DEVA oy topluyor. HDP'nin de oyu kısmen azalıyor.
Bu sonuçların her biri araştırmada ayrıntılı olarak ele alınmış. Kürtlerde Değerler ve Tutumlar 2021 araştırmasını okumak için tıklayın.
Kürt sorununun özü
Araştırmadan çıkan en önemli sonuç, farklı görüş ve kimliklere bölünmüş olsalarda Kürtlerin ortak talebi anadilinde eğitim.
İster AKP'li ister HDP'li olsun araştırmaya katılan Kürtler Kürtçe eğitim istiyor.
Sayıları 12 ila 18 milyon arasında olduğu tahmin edilen bir ulus, en temel haklardan biri olan anadilinde eğitimden mahrum bıraklmış durumda.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'a göre Kürt çoktançözüldü. Oysa Kürt sorunun özü, anadilde eğitim yasağıdır. Bu yasak sürdükçe, ulusal baskı ve eşitsizlikte devam etmektedir.
Öte yandan Millet İttifakı ve 6 partili muhalefet mutabakatı da anadilde eğitimden yana değil. Kürtlerle hellaleşmek için Diyarbakır'a giden CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, Kürtlerin ortak talebine hiç değinmedi. Ortağı İYİP'se zaten buna kökten karşı.
Kürt sorununun siyasi çözümü, hangi dönemde olsun anadilde eğitim ve eşitlikle gelecek.