Aylardır yükselen enflasyon ve kurlar halkın alım gücünü büyük ölçüde azalttı. Tüm ürünler zamlandı, en temel ihtiyaçların karşılanması giderek imkânsız hale gelmeye başladı.
Hükümet enflasyona neden olan sebepleri ortadan kaldırmak yerine geçici çözümler peşinde koşmaya devam ediyor. Son olarak bazı gıda ürünlerinde KDV indirimi kararı aldı. KDV yüzde 8’den yüzde 1’e indirildi. Hükümet hızını alamadı, yüzde 7 indirim de marketlerden beklediğini açıkladı.
Hükümet yanlısı gazeteler bu indirimlerin enflasyonu aşağı çekeceğini, Şubat ayı enflasyonunun eksi geleceğini iddia etmeye başladılar.
Bazı gıda ürünlerindeki KDV indirimiyle fiyatların hızla gerileyeceğini, hele hele Şubat enflasyonunun negatif çıkacağını bekleyenlere kötü bir haber var. Yapılan KDV indiriminin enflasyona etkisi yalnızca yüzde 0,71 puan. Eğer Şubat ayında diğer mal ve hizmetlerin tamamının fiyatı sabit kalsa, KDV indirimi sayesinde enflasyon sadece yüzde 0,71 gerileyecek, hepsi bu.
Yumurta ve ekmeğe yapılan zamlar KDV indirimini etkisiz kıldı
Yumurtada yem maliyetinin yansıtılmasıyla geçen cuma günü yapılan zam, yüzde 7’lik KDV indirimini etkisiz kıldı. 30’lu yumurta cuma günü yapılan zammın ardından marketlerde 36,5 liradan 46 liraya yükseldi. Yüzde 7’lik KDV indirimi ile 42,90 TL’ye gerilemiş gibi oldu. Ama sonuçta yumurta fiyatı KDV indirimine rağmen 36,5 liradan 42,9 liraya yükselmiş oldu. Bu zammın enflasyona etkisi yüzde 0,32.
Ekmeğe gelen yüzde 30 dolayındaki zam, Şubat ayı enflasyon artışına 0,76 puan etkide bulunacak. Dolayısıyla sadece ekmek ve yumurta zamları, gıdada KDV indirimi sayesinde sağlanacak ve teoride en fazla 0,71 puanı bulacak olumlu etkiyi yok etmiş durumda.
Gıda fiyatları son bir yılda yüzde 200’den fazla arttı
KDV indirimlerinin gıda fiyatlarına etkisi çok sınırlı. Bunun en büyük nedeni resmi gıda enflasyonunun bile yüzde 55'i aşması. KDV indirimleri öncesi TÜİK sepetinde 41 temel besin maddesinin toplam tutarı 1192 lira iken bu indirimlerle sadece 86 lira azalarak 1106 liraya düştü.
KDV indirimlerinin ayçiçek yağına etkisi 1,79 lira, bulgura 70 kuruş, süte 68 kuruş, yumurtaya 10 kuruş, beyaz peynire 3,19 lira, tavuk etine 2,03 lira, salatalığa 87 kuruş ve kırmızı ete ise sadece 6,39 liralık bir etkisi var.
Enflasyonla mücadele için, iktidarın ülke tarihinin belki de en büyük zammı olan yüzde 127'lik elektrik faturalarını geri çekmedikten sonra enflasyonun azalması mümkün değildir.
Girdi maliyetlerinin bu kadar arttığı, elektrik, doğal gaz faturalarının pik yaptığı ve akaryakıta neredeyse iki günde bir gelen zamlar düşünüldüğünde, gıda enflasyonundaki artışın kolay kolay önüne geçilemeyecek.