Türk Lirası'nın döviz ve altın karşısındaki değer kaybı artarak sürüyor.
7 Ağustos 2020 Cuma günü öğle saatleri itibariyle Dolar/TL kuru, 7,35'i aşarak Türk Lirası karşısında tüm zamanların en yüksek değerine ulaştı. Avro ise 8,70 Türk Lirası değerinde işlem gördü. Altının gram fiyatı ise 490 TL’ye yükseldi.
Böylelikle Türk Lirası, 2020 yılı başından bu yana ABD Doları karşısında %22'den fazla değer kaybetmiş oldu. Aynı dönemde avro karşısında yüzde 30, altın karşısında ise yüzde 65 değer kaybetti.
Türkiye’de dolar, bir süredir hükümet tarafından devlet bankaları aracılığıyla, 6,85 TL düzeyinde sabit tutulmaya çalışılıyordu.
Dolar, ABD’nin trilyonlarca doları piyasaya sürmesi, ama ekonomide istenen iyileşmeleri sağlayamaması nedeniyle bütün paralara karşı değer kaybederken, Türk Lirasına karşı niçin değer kazanıyor? Bu sorunun son iki günde yaşananlarla ilgili cevabı şunlar:
Bu anlatılanlar kurdaki ani yükselişin hikayesi. Ama Türkiye ekonomisinin yıllardır devam eden ve çözülemeyen yapısal sorunları var. Bugüne o sorunları biriktirerek geldi. Bu sorunlar yüzünden Merkez Bankası sürekli kuru desteklemek, TL’yi korumak için döviz satmak zorunda kaldı. Bu sorunların başlıcaları şunlar:
Bundan sonra ne olur?
Merkez Bankası bugün itibarı ile bankalara verdiği TL’nin faizini yükseltti. Bankaların kredi vermesini zorlayan kuralı (aktif rasyo) değiştirebileceğini beyan etti. Yurt dışındaki tüm bankaların TL’ye erişimlerinin önündeki engelleri kaldırdığını açıkladı. Bütün bunların sonucu dolar ve avro bir miktar ucuzladı.
Faizlerin yükselmesi, zaten zor durumda olan ekonomi için kötü haber. Daha çok işyeri kapanacak, daha çok insan işsiz kalacak demektir. Döviz kurundaki ani yükselme her türlü mal ve hizmet fiyatına yansıyacak, enflasyon, pahalılık daha da artacak.
Yani hem işsizlik hem de pahalılık, zaten çok yüksekti, daha da yükselecek. Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi Türkiye’yi uçuracak deniyordu. Uçurumun dibine doğru hızla uçtuğumuz kesin.
Faruk Sevim