Çin, Almanya, İngiltere ve Türkiye... Sanayi üretiminde beklenmedik düşüşler

Küresel kapitalizmin en büyük ekonomilerinden durgunluk işaretleri gelirken, Türkiye'de sanayi üretimindeki düşüş devam ediyor.

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK), Haziran ayı verilerine göre, sanayi üretimi yine beklenenin üzerinde küçüldü:

- Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi Haziran'da (geçen yılın Haziran ayına göre) yüzde 3,9 geriledi. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi bir önceki aya kıyasla yüzde 3,7 azaldı.

- Arındırılmamış sanayi üretim endeksi, Haziran'da (geçen yılın aynı ayına göre) yüzde 9,6 düştü. Bu dönemde 96,9 olarak hesaplanan endeks, geçen yıl Haziran'da 107,2 seviyesinde bulunuyordu.

- Haziran'da madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi geçen yılın aynı ayına göre yüzde 4,8, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 0,5 arttı. İmalat sanayi sektörü endeksi ise yüzde 4,6 azaldı. Sanayinin büyüyen kesimlerine bakıldığında Kazdağlarındaki gibi yıkımlarla doğayı tahrip eden şirketleri, sürekli zamlanan kirli enerjinin üreticilerini görmek çarpıcı. Geçen yılın Haziran ayına göre 1 milyondan fazla kişinin işsiz kalması, imalat sektöründeki düşüşün bir sonucu. 

- Ocak ayından bu yana açıklanan rakamlara bakıldığında, sanayi üretimindeki düşüş güçlü bir eğilim olarak devam ederken, bir iyileşme dinamiği de görülmüyor. 

Erdoğan yönetimi, 2019 yılının ikinci yarısından itibaren durgunluktan çıkılacağını öngörüyordu. İlk 6 ayın sonunda ortaya çıkan rakamlar, yılın geri kalanının da kayıp olabileceğini ortaya koydu. 

Dış kredilere bağımlı olan Türkiye kapitalizmi, dışarıda esen durgunluk rüzgarıyla da karşı karşıya.

Küresel durgunluk işaretleri

Sadece borç krizi yaşayan Türkiye kapitalizmi değil, dünyanın en büyük ekonomilerinde sanayi üretimi beklenenden daha keskin bir şekilde düşüyor.

Trump yönetiminin başlattığı ticaret savaşı, talepteki azalmayla zaten yavaşlayan küresel kapitalizmi durgunluğa itiyor:

- Çin’de sanayi üretimi büyüme rakamı, geçen Haziran ayında yüzde 6,3 idi. Temmuz'da bu rakamın yüzde 5,8’e düşmesi bekleniyordu. Ancak Temmuz ayında sanayi üretiminde büyüme rakamı yüzde 4,8 oldu. Beklenenden daha keskin olan bu düşüşle birlikte, Çin’de son 17 yılda sanayi üretiminde görülen en düşük oranlar kayda geçti.

- Avrupa’nın en büyük, dünyanın dördüncü büyük ekonomisi olan Almanya  kapitalizmi, yılın ikinci çeyreğinde yüzde 0,1 oranında daraldı. Almanya’da ekonomi geçen yılın aynı döneminde yüzde 0,4 oranında büyümüştü.

- İngiltere kapitalizmi de yılın ikinci çeyreğinde daraldı. 2012 yılından bu yana bir ilk. İngiltere ekonomisinin yılın üçüncü çeyreğinde yeniden toparlanması ve resesyona girmemesi bekleniyordu, ancak yeni Başbakan Boris Jonhson’ın AB’den anlaşmasız çıkış kararı halinde resesyon kaçınılmaz olacak.

İlginizi çekebilecek diğer yazılar