OHAL, inşaat sektörü ve iş cinayetleri
27.09.2017 - 08:19
Son 15 yılda inşaat sektöründeki iş cinayetleri ve kötü çalışma koşullarında önemli artışlar yaşandı. Geçen hafta açıklanan ISİG (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği) Meclisi verilerine göre 1 Ocak-12 Ağustos arasında 280 inşaat işçisi iş kazalarında öldü. Bu işçiler üstelik Çalışma Bakanlığının ‘Hedef sıfır kaza’ kampanyası sürerken yaşamlarını yitirdiler.
AKP iktidarı inşaat sektörünün önünü açmak için afet yasasında pek çok düzenleme yaptı, kentsel dönüşüm adı altında bütün Türkiye’yi beton yığınlarına mahkum etti. OHAL ilanından kısa süre sonra Mecliste kabul edilen bir torba kanunla devlet şirketlere proje bazlı teşvik dağıtabilme yetkisine sahip oldu ve 2017 yılının ilk yedi ayında inşaat firmalarına önemli kaynak transferleri gerçekleştirildi.
Peki bu kadar kaynak ayrılan inşaat sektörünün ekonomiye katkısı nedir dersek, tamaman kısa vadeli bir katkıdır. Bir binanın yapımı ortalama 3-4 yıl sürmekte, sonrasında bu bina herhangi bir ekonomik aktivite üretememektedir. Halbuki yapılan herhangi bir fabrika ortalama 20 yıl üretici faaliyetine devam eder.
Geçen yıl İSİG raporlarına göre iş kazalarında inşaat sektörünün payı yüzde 22 olmuştu, bu yıl ilk yedi ayda bu oran yüzde 25’e çıktı. Halbuki inşaat sektörü geçen yıla göre küçülmekte olan sektörlerden. Küçülmesine rağmen iş kazalarında ve ölümlerde artış yaşanıyor olması dikkat çekici. Bunda önemli bir faktör, küçülmekte ve bir anlamda zarar etmekte olan sektörün, maliyet bahanesi ile giderek iş güvenliği kurallarını ihlal etmeye başlamasıdır.
Sendikalar, meslek odaları en kısa zamanda inşaat sektöründe yaşanmakta olan iş kazalarında ve ölümlerdeki bu artışı kamuoyu gündemine taşımalı, sorumluları teşhir etmeli, Çalışma Bakanlığını göreve çağırmalıdır.
İnşaat sektöründeki dikkat çekici başka bir nokta sendikal örgütlenmenin zayıflığıdır. İşçi sınıfı içinde sendikalaşma oranı ortalama yüzde 12 iken, inşaat sektöründe çalışan 1,8 milyon işçinin sadece 50 bini, yani yüzde 3’ü yetkili sendika Yol-İş’e üye. Yol-İş üyelerinin ise büyük çoğunluğu kamu kurumlarında çalışan işçiler. Özel sektörde örgütlü yetkili bir sendika yok. Çeşitli örgütlenme çabaları bugüne kadar kalıcı bir sonuç vermedi.
Sendikal örgütlenmedeki bu zayıflık, iş kazalarındaki, iş cinayetlerindeki bu ciddi yüksekliğin önemli bir sebebidir. İnşaat sektöründe sendikalaşma çabalarına destek vermeli, iş cinayetlerinin hesabını sormalıyız.
Faruk Sevim
(Sosyalist İşçi)