Küresel istikrarsızlık derinleşirken barış ihtimalleri

10.03.2017 - 06:34
Yıldız Önen
Haberi paylaş

Trump seçildiğinden beri, bildiğimiz dünya arkamızda kalmış gibi hisediyoruz. Aslında Trump’tan çok daha önce başlamıştı. Bildiğimiz Avrupa rejimi İngiltere’nin Brexit kararından sonra çökmüştü. Şimdi devamının geleceğinden endişe ediyor bildiğimiz Avrupa’yı savunanlar. Fransa’da, İtalya’da seçimlerden ırkçıların güçlenerek çıkması ihtimali çok sarsıcı.

Ama dünyanın bildiğimizden daha farklı bir yere dönüşmeye başlamasının miladı, Arap Baharı’ydı belki de. Diktatörlüklerin birer ikişer hızla yıkılması tüm dünyada ezilenlere ilham verdi. Fakat Suriye’de ayaklanmanın iç savaşla sonlanması ve Esad rejiminin hunharca yöntemlerle iç savaşı derinleştirmesi ve bir aşamada IŞİD’in Suriye’nin üçte birini ele geçirmesi Ortadoğu’da dengeleri bütünüyle beklenmedik bir şekilde değiştirdi.

Bir başka açıdan 2008 krizi, neoliberalizmin görkemli merkezlerinde patlayarak hem bildiğimiz dünyanın hem de bu dünyaya dair burjuva efsanelerin sonunu getirdi. Krizin özellikle ABD’de patlak vermesi ve serbest piyasanın derhal banka ve şirketleri kurtarmak için devlet müdahalesine yönelmesi bildiğimiz dünyanın olmasa da artık alışageldiğimiz yalanların sonunu getirdi.

Bildiğimiz dünyanın sonuna dair, ama kelimenin gerçek manada sonuna dair bir diğer gelişme ise küresel ısınmayla ilgili yaşananlar.

1970’lerde üretilen ve uygulamaya konan neoliberal yapılar ve politikalar teker teker çöküyor. Neoliberal politikalar krize küresel sermayenin bir yanıtıydı. Bugün küresel sermaye krize yanıtın krizine yanıt arıyor. Bu yanıtı bulmuş değil ama yanıtını ararken siyaseti otoriter, sağcı ve büyük ölçüde ırkçı liderliklerle sürdürmeye yönelmiş durumda.

Bildiğimiz dünya, bir devlet başkanının uluorta kadın düşmanlığı yapmasına izin vermezdi.

Bildiğimiz dünya, esasında, Beyaz Saray’dan ırkçı açıklamalar yapan bir başkanın göğsünü gere gere hava atmasına izin vermezdi. Bunlar kapalı kapılar ardından yapılırdı.

Bütün gelişmeler, hiç zaman kaybetmeden, emperyalizmin küresel hegemonya sorunuyla ilişkilendi. Suriye’de, bütün Suriye’yi bir kenara bırakalım sadece Menbiç bölgesinde bile büyük bir kargaşa hâkim olmaya başladı. Suriye’nin bütününde vekalet savaşlarının sürdüğü söyleniyordu, bu vekalet savaşları şimdi Menbiç’e kadar indirgenmiş vaziyette. Trump, basına sızan yeni Suriye yol haritasına göre Suriye’de karada ABD askeri varlığından yana bir tutum alacak gibi görünüyor. Gerçekten de ABD sahaya bu anlamda geri dönmeyi düşünebilir. Emperyalist ve yayılmacı güçler için, içe kapanmak ve içte gövde gösterisi yapmak, hiçbir zaman “dışarıyı” içeriye benzetmek, dışta ezici bir şiddet dalgasını sürdürmekten bağımsız olamaz.

Önümüzdeki dönemin küresel barış hareketi, bu gerçeklere göre örgütlenmek zorunda. Hem fırsatlar hem de bu fırsatları barış hareketinin lehine çevirme zorunluluğumuz var.

Yıldız Önen

[email protected]

(Sosyalist İşçi)

Bültene kayıt ol