29 Ağustos 1533: İspanyol işgalciler, İnkaların son hükümdarı Atahualpa'yı öldürdü

Atahualpa, Güney Amerika'nın 16. yüzyıldaki en güçlü devleti olan İnka Krallığı'nın 13. ve sonuncu hükümdarıydı. Muhtemelen 1502 yılında dünyaya gelmişti. Babası 1528 yılında beklenmedik bir şekilde ateşli bir hastalık nedeniyle ölünce, Atahualpa ile üvey kardeşi Huascar arasında müthiş bir miras kavgası patlak verdi. Beş yıl süren kanlı savaştan, Atahualpa İnkaların son kralı olarak zaferle çıktı.

Ancak İnka devleti de güçsüz düşmüş ve çökme noktasına gelmişti. İşte bu ortamda İspanyollar İnka Krallığı'nı sadece 180 asker, 27 at ve 3 topla ele geçirebildiler. Artık İnkaların kaderi belli olmuştu. Pizzaro kralı esir aldı ve neler olduğunu anlamaya çalışan silahsız 4.000 İnka savaşçısını top ateşiyle öldürdü.

Atahualpa İspanyolların sadece altın ve gümüş peşinde olduklarını çok çabuk anlamıştı. Altın İnkalar için değerli değildi, sadece güzel bir metaldi. Bu yüzden Atahualpa özgürlüğünün fidyesi olarak içinde tutsak olarak tutulduğu odayı (6,70m x 5,20m) tepeleme altınla doldurmayı vaat etti. Ayrıca bir başka kulübeyi de iki defa gümüşle dolduracaktı.

Pizzaro ile 13.400 kilo altın ve 26.000 kilo gümüş elde ettiler. Ancak Athahualpa'yı buna rağmen serbest bırakmadılar. Kralın ölümüne çok uzun bir süre önce karar verilmişti, çünkü işgalciler öndersiz kalan bir halkı daha kolay boyunduruk altına alabileceklerini biliyorlardı. Atahualpa 29 Ağustos 1533'te ateşte yakılarak ölüme mahkûm edildi, fakat "acıma duygusuyla" boğularak öldürüldü.

Pizarro ve İspanyol savaşçıları, yüz yıllardır aynı topraklarda yaşayan ve çok yüksek bir uygarlık tesis etmiş olan bir halkı ortadan kaldırmak için sadece 45 yıla ihtiyaç duydular. Peru'nun nüfusunun İspanyolların gelişinden 50 yıl sonra yaklaşık 7 milyondan yarım milyona düştüğü tahmin ediliyor. Avrupalı işgalcilerin getirdiği kızamık ve suçiçeği gibi hastalıklar nedeniyle ölmeyenleri, zorunlu çalışma kamplarındaki kötü koşullar yüzünden hayatlarını kaybettiler.

İnkaların soyundan gelen insanlar bugün And Dağları'nın yaylalarında yaşamlarını sürdürüyor. Eski yüksek kültürlerinden geriye sadece konuştukları Quetchua dili kalmış. Çiftçilik ve hayvancılık yaparak geçinmeye çalışıyorlar, ancak okula gitme ve bir meslek öğrenme oranları çok düşük olduğu için toplumun en alt tabakasını oluşturuyorlar.

İnka soykırımı, dünyadaki diğer soykırımlarla beraber insanlık için bir utanç oluşturmaya devam ediyor.

İlginizi çekebilecek diğer yazılar