27 Temmuz 1953: Kore savaşı sona erdi

Kore yarımadasında bundan 67 yıl önce, üç yıl süren bir savaş yaşanmıştı. Bu üç yıllık sıcak çatışmaya neden olan anlaşmazlıkların kökeni 20. yüzyılın başlarına  kadar gitmektedir. 1905 Japon-Rus Savaşı sonrasında Kore Yarımadası Japonya tarafından işgal edilmişti. Japon işgal kuvvetleri, Kore halkı üzerinde uzun yıllar baskı uygulamış ve zorla Japonlaştırma politikası izlemişti. 1930'lu yıllardan itibaren Japon militarizminin yayılma siyaseti izlemesi, Asya Pasifik bölgesinde ekonomik çıkarlarını korumaya çalışan ABD ile Japonya'yı karşı karşıya getirmeye başlamıştı.

İkinci Dünya Savaşı'nın patlak vermesi ile birlikte iki ülke arasında gerginlik had safhaya çıkar ve Nihayet 7 Aralık 1941 tarihinde Japon uçaklarının Hawai'de bulunan ABD'nin deniz üssüne saldırmasının hemen ardından ABD, Japonya'ya savaş ilan eder.

İkinci Dünya Savaşı'nın sonlarına doğru savaştan politik açıdan güçlenerek çıkan ABD ve Stalinist Sovyetler Birliği, dünyayı kendi nüfus alanlarına bölme konusunda aralarında anlaşmaya başladılar. Kore Yarımadası da İki ülke tarafından teslim alınacaktı. Buna göre Yarımada'nın kuzeyi Sovyetler Birliği, güneyi ise ABD tarafından Japon işgalinden "kurtarılacaktı" ve 38.Paralel işgal bölgeleri arasında sınır kabul edilecekti. Ancak Savaş sonrasında ABD ve SSCB arasında yaşanan güvensizlik ortamı işgal bölgelerinin birleştirilmesi konusunda anlaşmazlıklara neden oldu. İki ülke de kendi denetiminde bir birlikten yanaydı. Bu gelişmeler karşısında ABD, 1948 yılında Güney'de göstermelik bir seçim yapılmasına izin vererek, kendisini yakın bir isim olan Sygman Rhee devlet başkanı seçilmesini sağladı ve ardından Güney'de "Kore Cumhuriyeti" ilan edildi. Sovyetler Birliği bu duruma tepki göstererek, kendisi de Kuzey'de Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti'nin kurulmasını destekledi ve devletin başına da, bir süredir Sovyetler Birliği'nde politik sığınmacı olarak bulunan Kim İl Sung'u getirdi. 1950 yılına gelindiğinde ise her iki komşu ülke de Yarımada'nın kendi denetiminde silah kullanılarak birleşebileceğine inanıyordu.

25 Haziran 1950 tarihinde Kuzey Kore'nin 38.paraleli geçerek, Güney Kore'ye saldırdı. Yaşanan saldırı üzerine ABD, BM Güvenlik Konseyi'ne başvurarak, SSCB'nin katılmadığı bir oturumda Güney Kore'ye askeri yardımda bulunulması için kararı alınmasını sağladı. Bu arada Kuzey Kore birlikleri Seul başta olmak üzere pek çok bölgeyi ele geçirdi. BM birliklerinin ülkeye çıkmasının ardından ile karşı saldırıya geçti ve sonbahara doğru Kuzey Kore birlikleri 38.paralelin gerisine çekildi. Kasım ayına doğruysa ABD ve BM birlikleri karşı saldırıya geçti. Savaşın Çin sınırına doğru yaklaşması üzerine Çin Halk Cumhuriyeti Kuzey Kore tarafında savaşa dahil oldu. Özellikle Kuzey Kore'nin Kumuri bölgesinde yoğun çatışmalar yaşandı. Bir süre sonra BM Birlikleri Güney Kore'ye çekilmek zorunda kaldı. Bir süre savaş 38.paralel çevresinde devam etti ve nihayet 27 Temmuz 1953 tarihinde, İki milyondan fazla kişinin öldüğü Kore Savaşı sona erdi. Ateşkes anlaşması Panmuncon'da imzalandı. Aslında iki ülke arasında barış antlaşması imzalanmadığı için teknik olarak Kuzey ve Güney arasındaki savaş durumu günümüzde de varlığını sürdürmektedir.

1950-53 Savaşı'nın ardından Kore Yarımadası

Savaşın ardından Kore'nin bölünmüş durumu büyük ölçüde pekişti. Güney de ABD yanlısı piyasa kapitalizmini benimseyen rejim, Kuzey'de ise Sovyetler Birliği'ni taklit eden devlet kapitalisti bir rejim kuruldu. İki rejim de özünde emekçi halka zulmetme konusunda onlarca yıl adeta birbirleriyle yarıştı.

İlginizi çekebilecek diğer yazılar