4 Nisan 1917: Nisan Tezleri – Bütün İktidar Sovyetlere!

1917 Şubat Devrimi ile çarlık rejiminin yıkılması üzerine, Mühürlü Tren ile İsviçre'den Rusya'nın başkenti Petrograd'a gelen Lenin'in açıkladığı tezler. Bu tezlerle Lenin Rusya'nın güncel durumu tahlil etti ve partinin izleyeceği siyasi hattı ortaya koydu. Tezlerde Lenin "Bütün İktidar Sovyetlere!" sloganını öne çıkartarak, iktidarın bir taban örgütlenmesi olan işçi konseyleri tarafından alınmasını savundu.

Rusya'da Şubat devrimi olmuş, ancak huzursuzluk sona ermemişti. Ülkenin en başta gelen sorunu olarak savaş varlığını korumaya devam ediyordu. Geçici Hükümet ve Sovyetler'de çoğunluğu oluşturan partilerin "onurlu barış" tutumu, işçi ve askerlerin öfkesini artırıyordu. Bolşevik Partisi de bu onurlu barış tutumundan etkileniyordu. Sürgünden dönen ve Pravda'nın başına geçen Stalin'in liderliğinde ortaya atılan "devrimci savunmacılık" tezi, pratikte onurlu barış ile aynı anlama geliyordu. Lenin bu duruma İsviçre'den yazdığı mektuplarla müdahale etmeye çalıştı, ancak bu mektuplar Pravda editörü Stalin tarafından sansürlendi. Lenin, işçi ve askerlerin derhal barış ve bütün iktidarın Sovyetlere geçmesi taleplerini öne çıkartıyordu, ancak uzaktan devrime müdahale olanakları son derece sınırlıydı. Lenin, her ne şekilde olursa olsun Rusya'ya dönmeye karar verdi.

Lenin ve yoldaşlarını devrimin sürdüğü Rusya'ya getiren aktarmalı yolculuk, İsviçreli ve İsveçli komünistlerin yardımıyla sağlanan Mühürlü Tren ile 29 Mart tarihinde başladı. Lenin, 4 Nisan'da, Petrograd'a gelişinin ertesi günü, devrimde partinin izlemesi gereken siyasi hattı savunan ünlü Nisan Tezleri'ni sundu. Tezlerde ana hatlarıyla, onurlu barış ve devrimci savunmacılığa kayıtsız şartsız karşı olmak, Rus hükümetleri ve ordusunun bütün belgelerini ortaya çıkaracak bir barış anlaşmasının derhal imzalanması (devrimci yenilgicilik), polisin, ordunun ve devlet bürokrasisinin tümüyle ortadan kaldırılması, büyük toprak mülkiyetlerine el konulması, toprağın devletleştirilmesi, tek bir ulusal bankanın kurulması, denetimin işçilere verilmesi savunuluyordu. "Bütün İktidar Sovyetlere" sloganıyla özdeşleşen Nisan Tezleri Ekim Devrimi'nin yolunu açtı.

O zamana dek Bolşeviklere katılmamış olan Troçki, Nisan Tezleri'ni okuyunca aralarında fark kalmadığını gördü ve Bolşeviklere katıldı.

Nisan Tezleri, Bolşevik yayın organı Pravda'da yayınlandı ve Lenin tarafından 4 Nisan 1917 günü Tüm Rusya İşçi ve Asker Temsilcileri Sovyeti Konferası'nın birleşiminde ilan edildi.

Nisan Tezleri'nde, Geçici Hükümetin burjuva karakteri ortaya konulur ve bu hükümete destek verilmemesi gerektiği belirtilir. Hükümetin Rusya halklarına verdiği her vaadin yalan olduğu ifşa edilmelidir. Birinci Dünya Savaşı emperyalist bir savaş olarak mahkûm edilir ve tüm ülke sosyal demokrat partilerine çağrı yapılarak "devrimci yenilgicilik" yapılması savunulur.

Rusya'nın devrimci bir süreçten geçmekte olduğu belirtilir. Ancak işçi sınıfının yeterli olmayan sınıf bilinci ve örgütlülüğü nedeniyle iktidar burjuvazinin eline geçmiştir. Devrimin ikinci aşamasında iktidar işçi sınıfının ve köylülüğün en yoksul kesimlerinin geçmelidir. Bolşeviklerin Sovyet organlarında sadece bir azınlık olduğu teslim edilir. Sosyalist Devrimciler başta olmak üzere tüm küçük burjuva oportünist partilerin burjuvaziye yaranmaya çalıştıkları öne sürülür.

Oluşturulmaya çalışılan parlamenter bir cumhuriyetin geri bir istek olduğu savunulur. Bunun yerine tüm ülkede tabandan örgütlenen İşçi ve Köylü Vekilleri Sovyet Cumhuriyeti kurulmalıdır.

Polis, ordu ve bürokrasinin dağıtılması gerekliliği belirtilir. Yeni düzende tüm yetkililer seçimle başa gelecek ve her zaman değiştirilebilecektir, ayrıca maaşları iyi bir işçinin ortalama ücretini geçmeyecektir.

Toprak sorunu bütün ağırlığıyla Köylü Sovyetlerinin gündemine taşınmalıdır. Bütün topraklara el konulmalı ve ülkedeki topraklar kamulaştırılmalıdır. El konan topraklar Köylü Vekilleri Sovyetleri tarafından hak sahiplerine dağıtılacaktır. Büyük topraklarda yerel Sovyetlerin denetiminde örnek çiftlikler kurulmalıdır.

Ülkedeki tüm bankalar tek bir ulusal banka olarak birleştirilecektir ve İşçi Vekilleri Sovyeti'nin denetimine girecektir.

Partinin derhal acil gündemlerin görüşülmesi için bir kongre yapması savunularak bu toplantıda aşağıdaki hususların tamamlanması talep edilir:

1. Emperyalizm ve emperyalist savaş konusunda parti programı değiştirilmelidir.

2. Devlet ile ilgili olarak asgari program güncellenmeli ve partinin ismi değiştirilmelidir. Savaş öncesinde sosyalizme ihanet eden sosyal demokratlardan ve burjuvaziyi savunanlardan ayrılmak için partinin ismi Komünist Parti olarak değiştirilmelidir. Sosyal demokratların örgütlenmesine karşı olacak şekilde yeni ve devrimci bir enternasyonal örgütlülük oluşturulmalıdır.

İlginizi çekebilecek diğer yazılar