15 Ocak 1919: “Vardım, varım, var olacağım!”

Birinci Dünya Savaşının hemen bitiminde gündeme gelen Alman devrimci sürecinin belki de en kritik dönemeci olan Spartakist ayaklanma, 15 Ocak 1919’da bastırılır.

Adını Karl Liebknecht ve Rosa Luxemburg önderliğindeki “Spartakusbund”,yani Spartakist Birliği’nden alan ayaklanma Ekim devrimini izleyen devrimci dalganın bir parçasıydı.

Ayaklanmayı tetikleyen, işçi eylemlerine karşı sert bir tutum almaktan kaçınan ve Almanya Bağımsız Sosyal Demokrat Partisi üyesi olan Berlin polis şefinin 4 Ocak’ta hükümet tarafından görevden alınmasıydı. Hükümetin bu kararına karşı gerçekleştirilen gösteri, işçilerin muazzam bir seferberliğine evrilir ve ilerleyen günlerdeki kitlesel grevlerle sosyal demokrat hükümete karşı silahlı bir ayaklanmaya dönüşür.

İsyan sosyal demokrat hükümetin savaştan dönmüş ve hâlâ silahlı olan askerlerden oluşan sağcı paramiliter örgüt Freikorps’u işçilere karşı devreye sokmasıyla bastırılır. Almanya’daki devrimci yükselişin sindirilmesinde kullanılan eski askerlerden oluşmuş bu Freikorps çeteleri, aynı zamanda Alman genelkurmayının Baltık’ta sovyet devrimine karşı yürüttüğü askeri harekâtlarda da başroldedirler. Bu bölgelerde kitlesel kıyımlara başvuran ve Weimar cumhuriyetinin soldaki “düşmanlarını” yok etmesinde çok işlevli olmuş Freikorps, gerek uyguladığı vahşet ve buna eşlik eden antikomünist ve antisemit kültürle, gerekse de Nazi hareketine sağladığı kadrolarla nasyonal sosyalizmin gelişiminde önemli rol oynayacaktır.

 15 Ocak akşamı Luxemburg ve Liebknecht yakalanır ve Freikorps’a teslim edilir ve ikili Yüzbaşı Waldemar Pabst tarafından işkenceye tabi tutularak sorgulanır. Daha donra kafalarına sıkılan kurşunlarla infaz edilen iki devrimciden Rosa Luxemburg'un cesedi Landwehr Kanalı’na atılır.

Luxemburg’un bilinen son sözleri, yakalanmadan önce kaleme aldığı ve “Berlin’de düzen hâkim” başlığıyla yayımlanan yazısındadır. Karşı karşıya kalınan yenilgiye rağmen emekçi kitlelere olan inancın getirdiği umutla dolu bir metindir bu: “Liderlik zayıftı. Ancak yeni bir liderlik, kitlelerden kaynaklanan ve kitlelerin seçtiği bir liderlik oluşturulabilir ve oluşturulmalıdır. Kitleler tayin edici öğedir, devrimin nihai zaferinin özerine inşa edileceği kayadır. Kitleler görevlerinin düzeyindedirler. Bu ‘yenilgiyi’ uluslararası sosyalizmin kıvancını ve gücünü oluşturan tarihsel yenilgiler dizisinde bir halka haline getirdiler. İşte bu nedenle zafer, bu yenilginin toprağında yeşerecektir. “Berlin'de düzen hüküm sürüyor!" Sizi budala zaptiyeler. Kum üzerine kurulu “düzeniniz”. Devrim daha yarın olmadan, zincir şakırtısı içinde yeniden doğacaktır! Ve sizleri dehşet içinde bırakıp, trampet sesleri  arasında şunu bildirecektir: “Vardım, Varım, Varolacağım”.

İlginizi çekebilecek diğer yazılar