3 Aralık 1984: Hindistan'da Bhopal felaketinde binlerce insan öldü, yüz binlercesi zehirlendi

3 Aralık 1984 günü ABD kökenli Union Carbide firmasının Hindistan'da Bhopal'de kurduğu böcek ilacı üreten fabrikadan 40 ton metil isosiyanat gazı "yanlışlıkla" dışarı atıldı. Etrafa yayılan zehirli gaz 18 bin kişinin ölümüne, 15 binden fazla insanın zehirlenmesine neden oldu. Fabrika eski teknolojiyle yapılmıştı ve bu haliyle ABD'de faaliyet göstermesi mümkün değildi. Sorumluların yargılanması tam 26 yıl sürdü.

Çevresel etkileri Çernobil faciasından bile korkunç olan bu kaza sonrasında, Bhopal eyaleti doğal afet bölgesi ilan edildi. Greenpeace'in bölgede kazadan 20 yıl sonra, 2004 yılında yaptığı ölçümlerde, toprakta normalin 6 milyon katı toksik madde bulundu.

Union Carbide'ın böylesine bakımsız ve kontrolsüz bir fabrikayı ABD'de kurması mümkün değildi. Fabrikanın yetersiz teknolojiyle açılmış olduğu iddia edildi. 18.000 insanın ölümüne, 150 binden fazla insanınsa ömürlerinin geri kalan kısmını sakat ve hasta geçirmesine yol açan facia sonrasında, Union Carbide firması bir "ticari sır" olduğu gerekçesiyle toksik maddenin adını bile açıklamaktan kaçındı. Bu durum, zehirlenenlere bir tanı konmasını imkânsız kılarken, hastanelerde ölümlerin artmasına yol açtı.

Birkaç yıl sonra açılan davada Union Carbide firması mağdurlara ve yakınlarına 470 milyon dolar tazminat ödemek zorunda kaldı. Ancak Hindistan devletine ödenen paranın çok azı gerçek mağdurlara dağıtılabildi. Bu miktar hayatta kalanlar tarafından paylaşıldığında, kişi başına 500 dolar civarı para düştü.

Union Carbide firmasını satın alan ve burada üretime devam eden Dow Chemical Company ise kazazedelerle iletişime bile girmeyi reddetti. Sorumlular hakkında açılan ceza davası ise aradan tam 26 yıl geçtikten sonra 2010'da sonuçlandı. Toplam sekiz kişi olayda ihmalleri görüldüğü için ölüme ve yaralanmaya sebep olmaktan suçlu bulunup mahkûm oldu. Ancak davada yargılananlar "ihmal yoluyla ölüme sebebiyet vermekten" mahkum oldular, bu azami iki yıl hapis cezası anlamına geliyor.

İlginizi çekebilecek diğer yazılar