5 Ağustos 1995: Türk-İş'in Ankara mitingine 200 bin işçi katıldı

1994 ve 1995 yılları Türk-iş tarihindeki en hareketli dönemlerden biriydi. Türk-İş'e bağlı sendikalar özellikle 1995 yılında gerçekleştirdikleri grev, miting ve yürüyüş gibi etkinlikler sonucu Tansu Çiller hükümeti devrilmiş ve yeni kurulan hükümet uzun süre güvenoyu alamamıştı.

1994 yılının başlarında Türkiye'de derin bir ekonomik kriz patlak verdi. Dönemin Tansu Çiller hükümeti(DYP-SHP koalisyonu.) krizi sermaye sınıfı lehine çözebilmek için 5 Nisan Kararları adıyla bilinen bir dizi önlem aldı. Paket; KİT ürünlerine zam, özelleştirme ve yeni vergiler gibi çeşitli başlıklar içermekteydi. Yıl sonunda ise Türkiye kapitalizmi 2.Dünya Savaşı dışarıda tutulursa tarihindeki en bütük ekonomik küçülmeyi yaşadı(% 6.5) ve enflasyon üç haneli rakamlara ulaşarak % 150'yi buldu. Bu durum işçilerin, kent ve kır yoksullarının kriz karşısında belinin iyice bükülmesi ve reel ücretlerde büyük kayıplar anlamına geliyordu.

Kriz karşısında Türk İş'in ilk eylemleri 20 Temmuz ve 26 Kasım 1994 merkezi Ankara mitingleriyle oldu. Özellikle 26 Kasım 1994 Ankara Tandoğan mitinginde 1995 yılı bütçesi protesto edildi.

Olayların bundan sonraki gelişiminin bir bölümünü Türk-İş'in resmi web sitesinde yer alan "Türk-iş Tarihi" bölümünden takip edelim:

"Hükümet, 1995 kamu kesimi toplu sözleşme görüşmelerinde kazanılmış hakları geriye götürmeye ve "sıfır zam" vermeye çalıştı. Hükümet... yıllık yüzde 5,4'lük bir zam önerdi. Türk-İş bu teklifi görüşmedi, Genel Merkezimizin önünde yaktı.

5 Ağustos günü Ankara'da Emeğe Saygı Yürüyüşü ve Mitingi yapıldı. 200 bini aşkın işçi... yola çıktı... mitinglere resmen kapalı olan Kızılay meydanını doldurdu.

8 Ağustos günü işyerlerine gidilip işyerinde çalışılmaması ve gece işyerlerini terketmeme kararı oldukça çok sayıda işyerinde uygulandı.

Bu eylemlere rağmen kamu kesimindeki anlaşmazlığın giderilememesi üzerine, grevlerimiz başladı.

Tarım-İş sendikamız, 8 Eylül günü Ankara'da büyük gösterilerle grevi başlattı. Grevci işçiler, 8 Eylül gecesini Türk-İş'te geçirdi. Gece Türk-İş'in balkonunda bir konser düzenlendi. 9 Eylül günü binlerce grevci işçi, Türk-İş'in önünden CHP Kurultayı'na yürüdü, CHP'nin Koalisyon Hükümeti'nden çekilmesini istedi...

Bazı işyerlerindeki grevlerin ardından, 20 Eylül günü 160 bin üyemizin çalıştığı işyerlerinde greve çıkıldı. Greve çıkılma, büyük mitinglerle ve yürüyüşlerle gerçekleştirildi.

... Sürekli olarak yeni işyerlerinde greve çıkıldı ...

CHP, taleplerimizin karşılanmaması üzerine, 20 Eylül günü Koalisyon Hükümeti'nden ayrıldı. Türk-İş, ülkemiz tarihinde ilk kez bir hükümetin sona ermesinde belirleyici bir rol oynadı.

Tansu Çiller, 51. Hükümeti bir azınlık hükümeti olarak kurdu ve 10 Ekim 1995 günü TBMM'de programını okudu. Hükümet, bazı grevleri erteledi; Türk-İş içinde bölünmeler yaratmak için tüm çabayı gösterdi. Türk-İş ise ... azınlık hükümetine güvenoyu verilmemesi için girişimlerde bulundu ve 15 Ekim günü işçileri ve ailelerini Kızılay'a davet etti.

15 Ekim günü, on binlerce işçi Türk-İş'in çağrısına uydu, barikatları aşa aşa, her türlü engele göğüs gererek Kızılay Meydanı'nı doldurdu. Birçok bölgede otobüs şirketlerinin işçilere ve sendikalara araba kiralanmasının yasaklanmasına, birçok bölgede kiralanmış olan otobüslerin hareketine engel olunmasına, binlerce işçinin zorla yollardan geri döndürülmesine veya durdurulmasına rağmen, on binlerce işçi Kızılay'a aktı. 15 Ekim 1995 mitingimiz, işçi sınıfımızın ve sendikacılık hareketimizin tarihine şanlı bir sayfa olarak geçti.

Bu mitingimiz nedeniyle Tansu Çiller'in azınlık hükümeti güvenoyu alamadı. Türk-İş tarihinde ikinci defa bir hükümetin değiştirilmesinde etkili bir rol oynadı."

İlginizi çekebilecek diğer yazılar