Ezhel’e, bize, hepimize özgürlük!

2007 yılında bir grup çocuk, 22 Kasım 2016 gecesi sabaha karşı çıkartılan KHK ile kapatılmadan 9 yıl önce, Gündem Çocuk Derneği’nin üyeleri ile birlikte “Eksi 18 Medya Grubu’nu” kurar…

Genel seçimlerin yapıldığı o yıl, medya grubu kurulmadan az önce, çocuklar ve dernek üyeleri tüm partilerin seçim bildirgelerini incelemiş ve seçmenlere “oyunuzu çocuklardan yana kullanın” diyerek bir kampanya başlatmıştı. Kampanya seçmenleri oy verecekleri partilere bir de çocuklar açısından bakmaya, “Çocuklar İçin Evet” demeye çağırıyordu.
Belli ki seçmenler bu çağrıyı çok da dikkate almamış, AKP yüzde 46 ile tek başına iktidar olmuştu.

İşte o yıl, seçimlerin hemen ertesinde kurulan Eksi 18 Medya grubu ile Derneğin amacı çocuğun katılımı ilkesi ile çocukların seslerini duyurmak, kamusal alana taşımak iken; çocukların amacı çocuk haklarıyla ilgili akranlarının görüşlerinden oluşan bir belgesel ve gazete hazırlamaktı.

Bu çalışmanın temelini Türkiye’nin 1995 yılında onaylayarak taraf olduğu BM Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin dört temel ilkesinden birisi olan “çocuğun katılımı” ilkesi oluşturuyordu. Bu ilkenin dayanağı “çocukların hak ve özgürlük sahibi bireyler olarak yaşamın ortakları olduğu” bilgisiydi.

Çocuğun katılım ilkesi çocukların düşünce geliştirme özgürlüklerini ve bu düşüncelerini özgürce ifade edebilme haklarını tanımlar. Düşüncelerini ifade etme araçlarıyla da kamusal yaşama katılımlarını öngörür. Tıpkı yetişkinlerde olduğu gibi. Ayrıca çocukların ifade özgürlüğünün yaşama geçirilmesinde devlet mekanizmasına yükümlülük verir.
İşte 2007 yılında “Eksi 18 Medya Grubu’nun” yaptığı belgeselde, yaşları on sekiz altı olan Eksi 18 muhabirleri, sokaklarda gördükleri çocuklara bazı sorular sorar: Sizce Türkiye’de çocuk hakları uygulanıyor mu? Uygulanmıyorsa sebebi nedir? gibi…

İstanbul ‘da ve Ankara’da çekilen “Aynı Ama Farklı Farklı Ama Aynı” adlı bu belgeselde Ankara’daki çocuklar da yanıtlarıyla, görüşleriyle belgeselde yer alır.
Belgeselin ikinci dakikasından sonra, ekranda, sorulara yanıt veren iki oğlan çocuğu görülür… Çocukların Ankara’da Yüksel Caddesi’nde oldukları arkalarındaki binalardan anlaşılır.
Çocuklardan birisinin gözleri kocaman, her ikisinin ise pırıl pırıldır…
Kocaman gözlü çocuk 16 yaş civarındadır. Yüzü tanıdık gelir.

“Çocuk hakları uygulansaydı maddelerden tam haberimiz olurdu” der bu çocuk… Yakın arkadaşı olduğunu tahmin ettiğimiz diğer çocuk ise “Hiç duymadığımız bir şey olduğuna göre, uygulanmıyor” diye ona katılır.

Belgeselin bir başka bölümünde ise “13 yaşındaki bir çocuk nasıl hapse girer? Düşünsenize ne yapmış olabilir? Bu sokaklar ve çevrenin baskısı onu nasıl bir yere sürüklemiş?” diye sitem eder kocaman gözlü çocuk. Yüzü daha da tanıdık gelir.

Muhabirin sorduğu “Çocuk haklarının uygulanmıyor oluşunun sebebi nedir” sorusuna ise “Belli bir kitlenin oluşturduğu kurallar” diye yanıt verir. Örnek olarak da dönemin Ortaöğretim Kurumları Seçme ve Yerleştirme Sınavı, OKS’den söz eder. Bu sınavın çocukları nasıl da olumsuz etkilediğini anlatır, arkadaşıyla birlikte… Yüzü yine tanıdık gelir. Sonra birden ismi hatırlanır: Sercan!

2007 yılında çocuklar tarafından çekilen “Farklı Ama Aynı Aynı Ama Farklı” adlı belgeselde yüzü tanıdık gelen kocaman gözlü çocuk, Sercan İpekçioğlu’dur. Yani “yaptığı şarkılar yoluyla halkı uyuşturucuyu özendirmek” suçundan 24 Mayıs 2018’de tutuklanan rap sanatçısı Ezhel.

Ezhel’in 16 yaşındayken dediği gibi eğer çocuk hakları Türkiye’de hayata geçirilmiş olsaydı, o gün de bugün de çocuklar, bunu mutlaka bilirdi. Yeter ki çocuklara sorulsun!
Ve eğer Türkiye’de ifade özgürlüğü olsaydı, bunu çocuklar da biz de mutlaka bilirdik. Türkiye’de ifade özgürlüğü olsaydı ne onca siyasetçi, ne onca gazeteci, ne onca çocuk, ne duvara “ketıl” çizen gençler, ne de Ezhel -yaptığı şarkılar, şarkılarında anlattığı hikayeler yüzünden yani – düşünceleri sebebiyle tutuklanmaz, yargılanmazdı!
#FreeEzhel
Aynı Ama Farklı Farklı Ama Aynı adlı belgesel için: https://www.youtube.com/watch?v=j2D2wEHo2GU
Ezhel’in serbest bırakılması için Uluslararası Af Örgütü’nün düzenlediği acil eylem kampanyasına katılın!
<https://acileylem.org.tr/eylem/tutuklanan-rapci-uyusturucuya-oezendirmekle-suclaniyor>==

Ezgi Koman

(Yeni Yaşam)

Köşe yazarının diğer yazıları